《古风二首/悯农二首》古风二首/悯农二首李绅原文、翻译、赏析和诗意

作者:李绅 朝代:唐代
《古风二首/悯农二首》古风二首/悯农二首李绅原文、翻译、赏析和诗意原文

《古风二首/悯农二首》 李绅

春种一粒粟,秋收万颗子。
四海无闲田,农夫犹饿死。
锄禾日当午,汗滴禾下土。
谁知盘中餐,粒粒皆辛苦?

作者简介(李绅)

李绅头像

李绅(772—846)汉族,亳州(今属安徽)人,生于乌程(今浙江湖州),长于润州无锡(今属江苏)。字公垂。27岁考中进士,补国子助教。与元稹、白居易交游甚密,他一生最闪光的部分在于诗歌,他是在文学史上产生过巨大影响的新乐府运动的参与者。作有《乐府新题》20首,已佚。著有《悯农》诗两首:“锄禾日当午,汗滴禾下土,谁知盘中餐,粒粒皆辛苦。”脍灸人口,妇孺皆知,千古传诵。《全唐诗》存其诗四卷。

古风二首/悯农二首翻译及注释

翻译
春天只要播下一粒种子,秋天就可收获很多粮食。
普天之下,没有荒废不种的天地,劳苦农民,仍然要饿死。

盛夏中午,烈日炎炎,农民还在劳作,汗珠滴入泥土。
有谁想到,我们碗中的米饭,粒粒饱含着农民的血汗?

注释
⑴悯:怜悯。这里有同情的意思。诗一作《古风二首》。这两首诗的排序各版本有所不同。
⑵粟:泛指谷类。
⑶秋收:一作“秋成”。子:指粮食颗粒。
⑷四海:指全国。闲田:没有耕种的田。
⑸犹:仍然。
⑹禾:谷类植物的统称。
⑺餐:一作“飧”。熟食的通称。

古风二首/悯农二首赏析

  第一首诗一开头,就以“一粒粟”化为“万颗子”具体而形象地描绘了丰收,用“种”和“收”赞美了农民的劳动。第三句再推而广之,展现出四海之内,荒地变良田,这和前两句联起来,便构成了到处硕果累累,遍地“黄金”的生动景象。“引满”是为了更有力的“发”,这三句诗人用层层递进的笔法,表现出劳动人民的巨大贡献和无穷的创造力,这就使下文的反结变得更为凝重,更为沉痛。“农夫犹饿死”,它不仅使前后的内容连贯起来了,也把问题突出出来了。勤劳的农民以他们的双手获得了丰收,而他们自己还是两手空空,惨遭饿死。诗迫使人们不得不带着沉重的心情去思索“是谁制造了这人间的悲剧”这一问题。诗人把这一切放在幕后,让读者去寻找,去思索。要把这两方综合起来,那就正如马克思所说的:“劳动替富者生产了惊人作品(奇迹),然而,劳动替劳动者生产了赤贫。劳动生产了宫殿,但是替劳动者生产了洞窟。劳动生产了美,但是给劳动者生产了畸形。”

  第二首诗,一开头就描绘在烈日当空的正午,农民依然在田里劳作,那一滴滴的汗珠,洒在灼热的土地上。这就补叙出由“一粒粟”到“万颗子”,到“四海无闲田”,乃是千千万万个农民用血汗浇灌起来的;这也为下面“粒粒皆辛苦”撷取了最富有典型意义的形象,可谓一以当十。它概括地表现了农民不避严寒酷暑、雨雪风霜,终年辛勤劳动的生活。“谁知盘中餐,粒粒皆辛苦”,不是空洞的说教,不是无病的呻吟;它近似蕴意深远的格言,但又不仅以它的说服力取胜,而且还由于在这一深沉的慨叹之中,凝聚了诗人无限的愤懑和真挚的同情。

  这两首小诗在百花竞丽的唐代诗苑,同那些名篇相比算不上精品,但它却流传极广,妇孺皆知,不断地被人们所吟诵、品味,其中不是没有原因的。

  首先,这两首诗所抒写的内容是人们经常接触到的最熟悉的事情。但是,最熟悉不一定真知道,生活中就有许多熟视无睹的情况,如果一旦有人加以点拨,或道明实质,或指出所包含的某种道理,就会觉得很醒目,很清楚,从而加深了认识。这两首小诗所以有生命力,就有这一方面的道理。

  “春种一粒粟,秋收万颗子”,这个春种秋收的景象大概是人人习见,众人皆知的,然而往往难于像诗人那样去联系社会、阶级而思考一些问题。诗人却想到了,他从“四海无闲田”的大丰收景象里看到“农夫犹饿死”的残酷现实。这一点拨就异常惊人醒目,自然给人留下深刻的印象。再如“盘中餐”,这原是人们天天接触,顿顿必食的,然而并没有谁想到把这粒粒粮食和农民在烈日之下的汗水联系在一起。诗人敏锐地观察到了,并凝聚成“粒粒皆辛苦”的诗句。这就给人们以启迪,引人去思索其中的道理,从而使那些不知珍惜粮食的人受到深刻的教育。

  其次,诗人在阐明上述的内容时,不是空洞抽象地叙说和议论,而是采用鲜明的形象和深刻的对比来揭露问题和说明道理,这就使人很容易接受和理解。像第一首的前三句,从总体意义来说都是采用了鲜明的形象概括了农民在广大田野里春种秋收等繁重劳动的辛苦。这些辛苦并换来了大量的粮食,该说是可以生活下去的,但最后一句却凌空一转,来了个“农夫犹饿死”的事实。这样,前后的情况形成鲜明的对比,引发读者从对比中去思考问题,得出结论,如此就比作者直接把观点告诉读者要深刻有力得多。再如第二首,作者在前两句并没有说农民种田怎样辛苦,庄稼的长成如何不易,只是把农民在烈日之下锄禾而汗流不止的情节作了一番形象的渲染,就使人把这种辛苦和不易品味得更加具体、深刻且真实。所以诗人最后用反问语气道出“谁知盘中餐,粒粒皆辛苦”的道理就很有说服力。尤其是把粒粒粮食比作滴滴汗水,真是体微察细,形象而贴切。

  最后,诗的语言通俗、质朴,音节和谐明快,朗朗上口,容易背诵,也是这两首小诗长期在人民中流传的原因。

古风二首/悯农二首创作背景

  根据唐代范摅《云溪友议》和《旧唐书·吕渭传》等书的记载,大致可推定这组诗为李绅于唐德宗贞元十五年(799年)所作。

《古风二首/悯农二首》李绅 拼音读音参考

gǔ fēng èr shǒu mǐn nóng èr shǒu
古风二首/悯农二首

chūn zhòng yī lì sù, qiū shōu wàn kē zi.
春种一粒粟,秋收万颗子。
sì hǎi wú xián tián, nóng fū yóu è sǐ.
四海无闲田,农夫犹饿死。
chú hé rì dāng wǔ, hàn dī hé xià tǔ.
锄禾日当午,汗滴禾下土。
shéi zhī pán zhōng cān, lì lì jiē xīn kǔ?
谁知盘中餐,粒粒皆辛苦?

《古风二首/悯农二首》古风二首/悯农二首李绅原文、翻译、赏析和诗意拼音解读

《gǔ fēng èr shǒu /mǐn nóng èr shǒu 》 lǐ shēn

chūn zhǒng yī lì sù ,qiū shōu wàn kē zǐ 。
sì hǎi wú xián tián ,nóng fū yóu è sǐ 。
chú hé rì dāng wǔ ,hàn dī hé xià tǔ 。
shuí zhī pán zhōng cān ,lì lì jiē xīn kǔ ?

zuò zhě jiǎn jiè (lǐ shēn )

lǐ shēn tóu xiàng

lǐ shēn (772—846)hàn zú ,bó zhōu (jīn shǔ ān huī )rén ,shēng yú wū chéng (jīn zhè jiāng hú zhōu ),zhǎng yú rùn zhōu wú xī (jīn shǔ jiāng sū )。zì gōng chuí 。27suì kǎo zhōng jìn shì ,bǔ guó zǐ zhù jiāo 。yǔ yuán zhěn 、bái jū yì jiāo yóu shèn mì ,tā yī shēng zuì shǎn guāng de bù fèn zài yú shī gē ,tā shì zài wén xué shǐ shàng chǎn shēng guò jù dà yǐng xiǎng de xīn lè fǔ yùn dòng de cān yǔ zhě 。zuò yǒu 《lè fǔ xīn tí 》20shǒu ,yǐ yì 。zhe yǒu 《mǐn nóng 》shī liǎng shǒu :“chú hé rì dāng wǔ ,hàn dī hé xià tǔ ,shuí zhī pán zhōng cān ,lì lì jiē xīn kǔ 。”kuài jiǔ rén kǒu ,fù rú jiē zhī ,qiān gǔ chuán sòng 。《quán táng shī 》cún qí shī sì juàn 。

gǔ fēng èr shǒu /mǐn nóng èr shǒu fān yì jí zhù shì

fān yì
chūn tiān zhī yào bō xià yī lì zhǒng zǐ ,qiū tiān jiù kě shōu huò hěn duō liáng shí 。
pǔ tiān zhī xià ,méi yǒu huāng fèi bú zhǒng de tiān dì ,láo kǔ nóng mín ,réng rán yào è sǐ 。

shèng xià zhōng wǔ ,liè rì yán yán ,nóng mín hái zài láo zuò ,hàn zhū dī rù ní tǔ 。
yǒu shuí xiǎng dào ,wǒ men wǎn zhōng de mǐ fàn ,lì lì bǎo hán zhe nóng mín de xuè hàn ?

zhù shì
⑴mǐn :lián mǐn 。zhè lǐ yǒu tóng qíng de yì sī 。shī yī zuò 《gǔ fēng èr shǒu 》。zhè liǎng shǒu shī de pái xù gè bǎn běn yǒu suǒ bú tóng 。
⑵sù :fàn zhǐ gǔ lèi 。
⑶qiū shōu :yī zuò “qiū chéng ”。zǐ :zhǐ liáng shí kē lì 。
⑷sì hǎi :zhǐ quán guó 。xián tián :méi yǒu gēng zhǒng de tián 。
⑸yóu :réng rán 。
⑹hé :gǔ lèi zhí wù de tǒng chēng 。
⑺cān :yī zuò “sūn ”。shú shí de tōng chēng 。

gǔ fēng èr shǒu /mǐn nóng èr shǒu shǎng xī

  dì yī shǒu shī yī kāi tóu ,jiù yǐ “yī lì sù ”huà wéi “wàn kē zǐ ”jù tǐ ér xíng xiàng dì miáo huì le fēng shōu ,yòng “zhǒng ”hé “shōu ”zàn měi le nóng mín de láo dòng 。dì sān jù zài tuī ér guǎng zhī ,zhǎn xiàn chū sì hǎi zhī nèi ,huāng dì biàn liáng tián ,zhè hé qián liǎng jù lián qǐ lái ,biàn gòu chéng le dào chù shuò guǒ lèi lèi ,biàn dì “huáng jīn ”de shēng dòng jǐng xiàng 。“yǐn mǎn ”shì wéi le gèng yǒu lì de “fā ”,zhè sān jù shī rén yòng céng céng dì jìn de bǐ fǎ ,biǎo xiàn chū láo dòng rén mín de jù dà gòng xiàn hé wú qióng de chuàng zào lì ,zhè jiù shǐ xià wén de fǎn jié biàn dé gèng wéi níng zhòng ,gèng wéi chén tòng 。“nóng fū yóu è sǐ ”,tā bú jǐn shǐ qián hòu de nèi róng lián guàn qǐ lái le ,yě bǎ wèn tí tū chū chū lái le 。qín láo de nóng mín yǐ tā men de shuāng shǒu huò dé le fēng shōu ,ér tā men zì jǐ hái shì liǎng shǒu kōng kōng ,cǎn zāo è sǐ 。shī pò shǐ rén men bú dé bú dài zhe chén zhòng de xīn qíng qù sī suǒ “shì shuí zhì zào le zhè rén jiān de bēi jù ”zhè yī wèn tí 。shī rén bǎ zhè yī qiē fàng zài mù hòu ,ràng dú zhě qù xún zhǎo ,qù sī suǒ 。yào bǎ zhè liǎng fāng zōng hé qǐ lái ,nà jiù zhèng rú mǎ kè sī suǒ shuō de :“láo dòng tì fù zhě shēng chǎn le jīng rén zuò pǐn (qí jì ),rán ér ,láo dòng tì láo dòng zhě shēng chǎn le chì pín 。láo dòng shēng chǎn le gōng diàn ,dàn shì tì láo dòng zhě shēng chǎn le dòng kū 。láo dòng shēng chǎn le měi ,dàn shì gěi láo dòng zhě shēng chǎn le jī xíng 。”

  dì èr shǒu shī ,yī kāi tóu jiù miáo huì zài liè rì dāng kōng de zhèng wǔ ,nóng mín yī rán zài tián lǐ láo zuò ,nà yī dī dī de hàn zhū ,sǎ zài zhuó rè de tǔ dì shàng 。zhè jiù bǔ xù chū yóu “yī lì sù ”dào “wàn kē zǐ ”,dào “sì hǎi wú xián tián ”,nǎi shì qiān qiān wàn wàn gè nóng mín yòng xuè hàn jiāo guàn qǐ lái de ;zhè yě wéi xià miàn “lì lì jiē xīn kǔ ”xié qǔ le zuì fù yǒu diǎn xíng yì yì de xíng xiàng ,kě wèi yī yǐ dāng shí 。tā gài kuò dì biǎo xiàn le nóng mín bú bì yán hán kù shǔ 、yǔ xuě fēng shuāng ,zhōng nián xīn qín láo dòng de shēng huó 。“shuí zhī pán zhōng cān ,lì lì jiē xīn kǔ ”,bú shì kōng dòng de shuō jiāo ,bú shì wú bìng de shēn yín ;tā jìn sì yùn yì shēn yuǎn de gé yán ,dàn yòu bú jǐn yǐ tā de shuō fú lì qǔ shèng ,ér qiě hái yóu yú zài zhè yī shēn chén de kǎi tàn zhī zhōng ,níng jù le shī rén wú xiàn de fèn mèn hé zhēn zhì de tóng qíng 。

  zhè liǎng shǒu xiǎo shī zài bǎi huā jìng lì de táng dài shī yuàn ,tóng nà xiē míng piān xiàng bǐ suàn bú shàng jīng pǐn ,dàn tā què liú chuán jí guǎng ,fù rú jiē zhī ,bú duàn dì bèi rén men suǒ yín sòng 、pǐn wèi ,qí zhōng bú shì méi yǒu yuán yīn de 。

  shǒu xiān ,zhè liǎng shǒu shī suǒ shū xiě de nèi róng shì rén men jīng cháng jiē chù dào de zuì shú xī de shì qíng 。dàn shì ,zuì shú xī bú yī dìng zhēn zhī dào ,shēng huó zhōng jiù yǒu xǔ duō shú shì wú dǔ de qíng kuàng ,rú guǒ yī dàn yǒu rén jiā yǐ diǎn bō ,huò dào míng shí zhì ,huò zhǐ chū suǒ bāo hán de mǒu zhǒng dào lǐ ,jiù huì jiào dé hěn xǐng mù ,hěn qīng chǔ ,cóng ér jiā shēn le rèn shí 。zhè liǎng shǒu xiǎo shī suǒ yǐ yǒu shēng mìng lì ,jiù yǒu zhè yī fāng miàn de dào lǐ 。

  “chūn zhǒng yī lì sù ,qiū shōu wàn kē zǐ ”,zhè gè chūn zhǒng qiū shōu de jǐng xiàng dà gài shì rén rén xí jiàn ,zhòng rén jiē zhī de ,rán ér wǎng wǎng nán yú xiàng shī rén nà yàng qù lián xì shè huì 、jiē jí ér sī kǎo yī xiē wèn tí 。shī rén què xiǎng dào le ,tā cóng “sì hǎi wú xián tián ”de dà fēng shōu jǐng xiàng lǐ kàn dào “nóng fū yóu è sǐ ”de cán kù xiàn shí 。zhè yī diǎn bō jiù yì cháng jīng rén xǐng mù ,zì rán gěi rén liú xià shēn kè de yìn xiàng 。zài rú “pán zhōng cān ”,zhè yuán shì rén men tiān tiān jiē chù ,dùn dùn bì shí de ,rán ér bìng méi yǒu shuí xiǎng dào bǎ zhè lì lì liáng shí hé nóng mín zài liè rì zhī xià de hàn shuǐ lián xì zài yī qǐ 。shī rén mǐn ruì dì guān chá dào le ,bìng níng jù chéng “lì lì jiē xīn kǔ ”de shī jù 。zhè jiù gěi rén men yǐ qǐ dí ,yǐn rén qù sī suǒ qí zhōng de dào lǐ ,cóng ér shǐ nà xiē bú zhī zhēn xī liáng shí de rén shòu dào shēn kè de jiāo yù 。

  qí cì ,shī rén zài chǎn míng shàng shù de nèi róng shí ,bú shì kōng dòng chōu xiàng dì xù shuō hé yì lùn ,ér shì cǎi yòng xiān míng de xíng xiàng hé shēn kè de duì bǐ lái jiē lù wèn tí hé shuō míng dào lǐ ,zhè jiù shǐ rén hěn róng yì jiē shòu hé lǐ jiě 。xiàng dì yī shǒu de qián sān jù ,cóng zǒng tǐ yì yì lái shuō dōu shì cǎi yòng le xiān míng de xíng xiàng gài kuò le nóng mín zài guǎng dà tián yě lǐ chūn zhǒng qiū shōu děng fán zhòng láo dòng de xīn kǔ 。zhè xiē xīn kǔ bìng huàn lái le dà liàng de liáng shí ,gāi shuō shì kě yǐ shēng huó xià qù de ,dàn zuì hòu yī jù què líng kōng yī zhuǎn ,lái le gè “nóng fū yóu è sǐ ”de shì shí 。zhè yàng ,qián hòu de qíng kuàng xíng chéng xiān míng de duì bǐ ,yǐn fā dú zhě cóng duì bǐ zhōng qù sī kǎo wèn tí ,dé chū jié lùn ,rú cǐ jiù bǐ zuò zhě zhí jiē bǎ guān diǎn gào sù dú zhě yào shēn kè yǒu lì dé duō 。zài rú dì èr shǒu ,zuò zhě zài qián liǎng jù bìng méi yǒu shuō nóng mín zhǒng tián zěn yàng xīn kǔ ,zhuāng jià de zhǎng chéng rú hé bú yì ,zhī shì bǎ nóng mín zài liè rì zhī xià chú hé ér hàn liú bú zhǐ de qíng jiē zuò le yī fān xíng xiàng de xuàn rǎn ,jiù shǐ rén bǎ zhè zhǒng xīn kǔ hé bú yì pǐn wèi dé gèng jiā jù tǐ 、shēn kè qiě zhēn shí 。suǒ yǐ shī rén zuì hòu yòng fǎn wèn yǔ qì dào chū “shuí zhī pán zhōng cān ,lì lì jiē xīn kǔ ”de dào lǐ jiù hěn yǒu shuō fú lì 。yóu qí shì bǎ lì lì liáng shí bǐ zuò dī dī hàn shuǐ ,zhēn shì tǐ wēi chá xì ,xíng xiàng ér tiē qiē 。

  zuì hòu ,shī de yǔ yán tōng sú 、zhì pǔ ,yīn jiē hé xié míng kuài ,lǎng lǎng shàng kǒu ,róng yì bèi sòng ,yě shì zhè liǎng shǒu xiǎo shī zhǎng qī zài rén mín zhōng liú chuán de yuán yīn 。

gǔ fēng èr shǒu /mǐn nóng èr shǒu chuàng zuò bèi jǐng

  gēn jù táng dài fàn shū 《yún xī yǒu yì 》hé 《jiù táng shū ·lǚ wèi chuán 》děng shū de jì zǎi ,dà zhì kě tuī dìng zhè zǔ shī wéi lǐ shēn yú táng dé zōng zhēn yuán shí wǔ nián (799nián )suǒ zuò 。

《gǔ fēng èr shǒu /mǐn nóng èr shǒu 》lǐ shēn pīn yīn dú yīn cān kǎo

gǔ fēng èr shǒu mǐn nóng èr shǒu
gǔ fēng èr shǒu /mǐn nóng èr shǒu

chūn zhòng yī lì sù, qiū shōu wàn kē zi.
chūn zhǒng yī lì sù ,qiū shōu wàn kē zǐ 。
sì hǎi wú xián tián, nóng fū yóu è sǐ.
sì hǎi wú xián tián ,nóng fū yóu è sǐ 。
chú hé rì dāng wǔ, hàn dī hé xià tǔ.
chú hé rì dāng wǔ ,hàn dī hé xià tǔ 。
shéi zhī pán zhōng cān, lì lì jiē xīn kǔ?
shuí zhī pán zhōng cān ,lì lì jiē xīn kǔ ?


※提示:拼音为程序生成,因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译

相关赏析

作者介绍

李绅 李绅 李绅(772-846),字公垂,润州无锡(今江苏无锡市)人。元和元年进士。曾为翰林学士、宰相,后出任淮南节度使。他和白居易、元稹等人交往密切,在元、白提倡「新乐府」之前,就首创新乐府二十首,今失传,是新乐府运动的倡导者之一。现存《追昔游诗》三卷,《杂诗》一卷。

李绅的诗词

  • 答章孝标
  • 《古风二首/悯农二首》古风二首/悯农二首李绅原文、翻译、赏析和诗意
  • 忆春日太液池亭候对
  • 悯农
  • 唐代诗词推荐

  • 秋日泊浦江
  • 诉衷情(一名桃花水)
  • 龙山人惠石廪方及团茶
  • 答长沙丁秀才书
  • 月夜有怀黄端公兼简朱孙二判官
  • 玩月诗
  • 引泉诗(睦州龙兴观老君院作)
  • 送新安少府
  • 郢州人歌
  • 卫先生墓铭
  • 《古风二首/悯农二首》古风二首/悯农二首李绅原文、翻译、赏析和诗意原文,《古风二首/悯农二首》古风二首/悯农二首李绅原文、翻译、赏析和诗意翻译,《古风二首/悯农二首》古风二首/悯农二首李绅原文、翻译、赏析和诗意赏析,《古风二首/悯农二首》古风二首/悯农二首李绅原文、翻译、赏析和诗意阅读答案,出自李绅的作品

    诗词类别

    李绅的诗词

    古文典籍

    热门名句

    热门成语