《晁错论》晁错论苏轼原文、翻译、赏析和诗意

《晁错论》晁错论苏轼原文、翻译、赏析和诗意原文：

《晁错论》 苏轼

宋代   苏轼

天下之患，最不可为者，名为治平无事，而其实有不测之忧。
坐观其变，而不为之所，则恐至於不可救；起而强为之，则天下狃於治平之安而不吾信。
惟仁人君子豪杰之士，为能出身为天下犯大难，以求成大功；此固非勉强期月之间，而苟以求名之所能也。
天下治平，无故而发大难之端；吾发之，吾能收之，然后有辞於天下。
事至而循循焉欲去之，使他人任其责，则天下之祸，必集於我。
昔者晁错尽忠为汉，谋弱山东之诸侯，山东诸侯并起，以诛错为名；而天子不以察，以错为之说。
天下悲错之以忠而受祸，不知错有以取之也。
古之立大事者，不惟有超世之才，亦必有坚忍不拔之志。
昔禹之治水，凿龙门，决大河而放之海。
方其功之未成也，盖亦有溃冒冲突可畏之患；惟能前知其当然，事至不惧，而徐为之图，是以得至於成功。
夫以七国之强，而骤削之，其为变，岂足怪哉？错不於此时捐其身，为天下当大难之冲，而制吴楚之命，乃为自全之计，欲使天子自将而己居守。
且夫发七国之难者，谁乎？己欲求其名，安所逃其患。
以自将之至危，与居守至安；己为难首，择其至安，而遣天子以其至危，此忠臣义士所以愤怨而不平者也。
当此之时，虽无袁盎，错亦未免於祸。
何者？己欲居守，而使人主自将。
以情而言，天子固已难之矣，而重违其议。
是以袁盎之说，得行於其间。
使吴楚反，错已身任其危，日夜淬砺，东向而待之，使不至於累其君，则天子将恃之以为无恐，虽有百盎，可得而间哉？嗟夫！世之君子，欲求非常之功，则无务为自全之计。
使错自将而讨吴楚，未必无功，惟其欲自固其身，而天子不悦。
奸臣得以乘其隙，错之所以自全者，乃其所以自祸欤！

分类： 古文观止议论写人抒情

作者简介(苏轼)

苏轼（1037－1101），北宋文学家、书画家、美食家。字子瞻，号东坡居士。汉族，四川人，葬于颍昌（今河南省平顶山市郏县）。一生仕途坎坷，学识渊博，天资极高，诗文书画皆精。其文汪洋恣肆，明白畅达，与欧阳修并称欧苏，为“唐宋八大家”之一；诗清新豪健，善用夸张、比喻，艺术表现独具风格，与黄庭坚并称苏黄；词开豪放一派，对后世有巨大影响，与辛弃疾并称苏辛；书法擅长行书、楷书，能自创新意，用笔丰腴跌宕，有天真烂漫之趣，与黄庭坚、米芾、蔡襄并称宋四家；画学文同，论画主张神似，提倡“士人画”。著有《苏东坡全集》和《东坡乐府》等。

晁错论翻译及注释

翻译

　　天下的祸患，最不能挽回的，莫过于表面上社会安定没有祸乱，而实际上却存在着不安定因素。消极地看着祸乱发生却不去想方设法对付，那么恐怕祸乱就会发展到无可挽回的地步。起来坚决地制止它，又担心天下人已经习惯于这种安定的表象却不相信我。只有那些仁人君子、豪杰人物，才能够挺身而出为国家安定而冒天下之大不韪，以求得成就伟大的功业。这本来就不是能够在短时间内一蹴而就的，更不是企图追求名利的人所能做到的。国家安定平静，无缘无故地触发巨大的祸患的导火线。我触发了它，我又能制止它，然后才能有力地说服天下人。祸乱发生却想躲躲闪闪地避开它，让别人去承担平定它的责任，那么天下人的责难，必定要集中到我的身上。

　　从前晁错殚精竭虑效忠汉室，建议景帝削弱山东诸侯各国的实力。于是山东诸侯各国共同起兵，借着杀晁错的名义。可是景帝没有洞察到他们的用心，就把晁错杀了来说服他们退兵。天下人都为晁错因尽忠而遭杀身之祸而痛心，却不明白其中部分原因却是晁错自己造成的。

　　自古以来凡是做大事业的人，不仅有出类拔萃的才能，也一定有坚韧不拔的意志。从前大禹治水，凿开龙门，疏通黄河，使洪水东流入海。当他的整个工程尚未最后完成时，可能也时有决堤、漫堤等可怕的祸患发生，只是他事先就预料到会这样，祸患发生时就不惊慌失措而能从容地治理它，所以能够最终取得成功。

　　七国那样强大，却突然想削弱它，他们起来叛乱难道值得奇怪吗？晁错不在这个时候豁出自己的性命，为天下人承受抵挡大难从而控制吴、楚等国的命运，却居然为了保全自己的性命想让景帝御驾亲征平定叛乱而自己留守京城。再说那挑起七国之乱的是谁呢？自己想赢得那个美名，又怎么能躲避这场患难呢？拿亲自带兵平定叛乱的极其危险，与留守京城的极其安全相比，自己是个引发祸乱的主谋，选择最安全的事情去做，却把最危险的事情留给皇帝去做，这就是让忠臣义士们愤怒不平的原因啊。在这个时候，即使没有袁盎，晁错也不可能免于杀身之祸。为什么呢？自己想要留守京城，却叫皇帝御驾亲征，按情理来说，皇帝本来已经觉得这是勉为其难的事情，但又不好反对他的建议，这样正好给袁盎以进谗言的机会，使他的目的能够得逞。假若吴、楚等七国叛乱时，晁错豁出性命承担这一危险的平叛重担，夜以继日像淬火磨刀似的训练军队，向东边严阵以待，让自己的君主不至于受到烦忧，那么皇帝就会充分依靠他而不觉得七国叛乱有什么可怕。纵使有一百个袁盎，能有机可乘离间他们君臣吗？

　　唉！世上的君子如果想要建立伟大的功业，那就不要考虑保全性命的计策。假如晁错自己亲自带兵去讨伐吴、楚等七国，不一定就不会成功。只因他一心想保全自身，而惹得皇帝不高兴，奸臣正好趁此钻了空子。晁错企图保全自己的性命，正是他招致杀身之祸的原因啊！

注释
1.晁错：前200年—前154年，颍川今河南禹州人，是西汉文帝时的智囊人物。主张重农贵粟，力倡削弱诸候，更定法令，招致王侯权贵忌恨。汉景帝四年（前154年），吴、楚等七国以“讨晁错以清君侧”为名，发动叛乱，晁错因此被杀。
2.患：祸患。
3.为：治理，消除。
4.治平：政治清明，社会安定
5.其：代词，指祸患。
6.所：处所。这里指解决问题的措施。
7.狃（niǔ）：习惯。
8.不吾信：不相信我。
9.惟：只有。
10.出身：挺身而出。
11.犯：冒着。
12.以：而，表顺接。
13.固：原本。
14.期（jī）月：一个月。这里泛指短时期
15.端：开头，开始。
16.发：触发。
17.收：制止。
18.然后有辞于天下：然后才能有力地说服天下人。
19.循循焉：缓慢的样子。循循，徐徐。焉，……的样子。
20.去：逃避
21.昔者晁错尽忠为汉：从前晁错殚精竭虑效忠汉朝。昔者，从前。
22.山东：指崤山以东。
23.并起：一同起兵叛乱。
24.以诛错为名：以诛杀晁错作为名义。以······为，把······作为。
25.而天子不以察，以错为之说：但汉景帝没有洞察到起兵的诸侯的用心，把晁错杀了来说服他们退兵。
26.天下悲错之以忠而受祸，不知错有以取之也：天下人都为晁错因尽忠而遭受杀身之祸而悲痛，却不明白其中一部分是晁错自己造成的。以，因为。取，招致。
27.古之立大事者，不惟有超世之才，亦必有坚忍不拔之志：自古以来能够成就伟大功绩的人，不仅仅要有超凡出众的才能，也一定有坚韧不拔的意志。
28.之：用在主、谓语之间，取消句子的独立性，无实义。
29.龙门：今陕西韩城东北，是黄河奔流最湍急处。
30.大河：指黄河。
31.方：当。
32.盖亦有溃冒冲突可畏之患：可能也有决堤、漫堤等可怕的祸患。
33.是以：所以，因此。
34.夫：句首发语词。
35.骤：突然。
36.其为变，岂足怪哉：他们起来叛乱，难道值得奇怪吗？足，值得。
37.乃：竟然。
38.欲使天子自将而己居守：想让皇帝御驾亲征平定叛乱，而自己留守京城。
39.己欲求其名，安所逃其患：自己想求得这个美名，怎么能逃避这场患难呢？安，怎么。
40.此忠臣义士所以愤怨而不平者也：这是忠臣义士们之所以愤怒不平的原因啊。
41.虽：即使。
42.何者：为什么呢？
43.以情而言：按照情理来说。以，按照。
44.天子固已难之矣，而重违其议：皇帝本来已经觉得这是勉为其难的事情，但又不好反对他的建议。
45.使：假若。
46.淬砺：锻炼磨砺。引申为冲锋陷阵，发愤图强。
47.虽有百盎，可得而间哉：即使有一百个袁盎，能有机可乘离间他们君臣吗？
48.嗟夫：感叹词，唉。
49.则无务为自全之计：就不要考虑保全性命的计策。务，从事。
50.隙：空隙，空子。
51.乃其所以自祸欤：正是他招致杀身之祸的原因啊！欤，语气助词，表感叹。

晁错论赏析

　　苏轼在其人物史论中写了大量的翻案文章，立意新颖深刻，高远幽邃。治国之策，行事之则；爱民之心，嫉恶之恨；他人之思，自我之省，都别出新见，发人之所未见，启人之所未思。晁错曾提出“削藩”建议，后被汉景帝所杀。“晁错之死，人多叹息”，苏轼却翻空出奇，以独特的视角，一家之言，阐述了晁错受祸原因，提出了仁人君子、豪杰之士应“出身为天下犯大难，以求成功”的主张。

　　文章开篇为泛泛概说：“天下之患，最不可为者，名为治平无事，而其实有不测之忧。”起句看似虚写，实则却在暗说汉景帝时国泰民安中隐含着的诸侯之患。接着，作者便围绕“患”字，从“坐”、“起”两方面进行分说。“坐观其变”而不对祸患采取措施，那么祸患便会蔓延得无可救药；“起而强为之”而不等待时机，则夭F也同样不能保持治平安定的局面。作者说的“起而强为之”，暗指晃错的削落。下面，文章又结止上两句的意思。引出“仁人君子豪杰之行”的作为，以此而暗与晃错柑比。用“此固非勉强期月之间。而苟以求名者之所能也。”概写出历史上的失败者、又具体落实在晁错身上，暗含着对晃错失败原因的评论。这两句堪称全篇关键之处，是作者论说的中心。在此处，它还有承上启下的妙用：“此固非勉强期月之间”，上承“起而强为之”;“苟以求名者”，下启“事至而循循焉欲去之”。后面，“天下治平”几句，暗写景帝时的“七国之乱”；“事至而循循焉欲去之”几句，又虚写七国起兵后晁错的态度。因此，首段虽没直接点出晃错，但却句句在写晃错。抽象中有具体，虚写里含实写，虚实相生中既使后面的论述高屋建扳，又让文章排宕开闺，具有一种滔滔的气势。

　　第二段，丈章在前面基础上较而易举地由抽象而具体，由隐而显。由历史的抽象概说，过渡到具体的史事论述。西汉社会诸侯的割据势力严重威胁着封建的中央集权、晃错继贾谊之后，屡次建议景帝“削藩”。他说诸侯王“削之亦反，不削亦反、削之，其反呕，祸小；不削之，其反迟，祸大。”汉景帝用其策，于是出现了“七国之乱”。后来因谗言晁错被杀，后代之人多悲叹晃错的尽忠而蒙害。但苏轼这里却一反传统老调，认为晃错获罪是由于“有以取之也”，从而使文章蹊径独辟、不同凡响。

　　第三段，作者一方面紧扣史事，另一方面却把笔触拉开，先提出“古之立大事者，不唯有超世之才，亦必有坚忍不拔之志介的观点。然后便旁征博引用大禹治水的凿龙门、决江河和溃冒冲突来举例论证，提出“事至而不惧”、“徐为之所”才能使大事成功，以此而暗中指责晁错的临危而逃。

　　第四段是全篇的主体，这一段议论变得丰富，行文也变得曲折。这一段通过有力的论说鞭辟近里地阐述了晃错取祸的原因。“夫以七国之强而骤削之，其为变岂足怪哉！”苏轼认为“削藩”应该逐步进行，徐为之所”，而不应“骤削之”，骤削则必然导致“七国之乱”，这便是“无故而发大难之端”。仁人君子豪杰却于此时挺身而出，所以能成大业，但晃错不在此时捐身，力挡大难，击溃七国，反而临危而逃，“使他人任其责”，那么“天下之祸”自然便集中在晁错身上了。文章至此。所议之事、所立之沦虽与前文相近，但观点与史事却逐渐由隐而显、由暗而明。文章的气势也慢慢由弱而强、由平易而近汹涌。紧接着，作者又连用了两个反问句，把文章的气势推向了的顶峰。“且夫发七国之难者，谁乎？”是谁引发出七国之难而又临危而逃了选择最安全的处所，把天子陷入至危的境地，这是忠义之士所愤惋之人，既使无袁盎的谗一也不会幸免十祸。这样的结局的原因是“己欲居守，而使人主自将。”这两个问句一波未平又起一波，使文覃呈现出汪洋惩肆的特征。然而苏轼并不就此搁笔，他用两个条件再从反面假设晁错，把文章跳起的高浪又推向了深远广阔。“使吴、楚反，错以身任其危，日夜淬砺，东向而待之”，这是假设晃错不临危而逃；“使不至于家其君。则天子将恃之以为无恐”，这是假设晃错不使人主自将。那么即使有一百个袁盎也不能使晃错获祸。

　　最后一段，文章的气势渐渐平缓，在感叹历史之时，再一次指出临危而逃自固其身是晁错取祸的原因，从而增重了题旨的作用。

　　作者生活时代，治平已久，文恬武嬉，积贫积弱，作者思治，故此论实为有感而发。起首议论雄深浑徽，有很强的针对性。全篇文章由虚而实，由实而气势滔滔，由气势滔滔而渐渐平缓，把舒缓与紧凑有机地融为一体。

晁错论创作背景

　《晁错论》为苏轼在宋仁宗嘉佑五年至六年（1060—1061年）写就并呈与朝廷的文章之一。《晁错论》的具体写作时间有两种说法：其一认为本文写于宋仁宗嘉佑五年，是在制科考试前所上二十五篇《进论》之一；另一种说法认为该作品写于嘉祐六年，是苏轼在制科考试中的一篇应试文章。

　　其一宋仁宗嘉佑五年，苏轼被任命为河南福昌县今河南伊阳西主簿属正九品。苏轼未赴任，经欧阳修、杨畋等推荐，寓居怀远驿，精心准备制科考试。试前，苏轼上杨畋、富弼等人二十五篇《进策》、二十五篇《进论》。苏轼所上策、论词理俱佳，被推荐参加秘阁考试。

　　其二嘉祐六年八月十七日，苏轼在制科阁试中合格，得以参加殿试。嘉祐六年八月二十五日，宋仁宗在崇政殿亲试制科应试者，称为“殿试”。苏轼首先呈上《中庸论》、《汉高帝论》等二十五篇文章，接着答《策问》，即《御试制科策一道》，举条而对，作了五千余字，并入三等。

《晁错论》苏轼 拼音读音参考

cháo cuò lùn
晁错论

tiān xià zhī huàn, zuì bù kě wèi zhě, míng wéi zhì píng wú shì, ér qí shí yǒu bù cè zhī yōu.
天下之患，最不可为者，名为治平无事，而其实有不测之忧。
zuò guān qí biàn, ér bù wéi zhī suǒ, zé kǒng zhì yú bù kě jiù qǐ ér qiáng wèi zhī, zé tiān xià niǔ yú zhì píng zhī ān ér bù wú xìn.
坐观其变，而不为之所，则恐至於不可救；起而强为之，则天下狃於治平之安而不吾信。
wéi rén rén jūn zǐ háo jié zhī shì, wèi néng chū shēn wéi tiān xià fàn dà nàn, yǐ qiú chéng dà gōng cǐ gù fēi miǎn qiǎng qī yuè zhī jiān, ér gǒu yǐ qiú míng zhī suǒ néng yě.
惟仁人君子豪杰之士，为能出身为天下犯大难，以求成大功；此固非勉强期月之间，而苟以求名之所能也。
tiān xià zhì píng, wú gù ér fā dà nàn zhī duān wú fā zhī, wú néng shōu zhī, rán hòu yǒu cí yú tiān xià.
天下治平，无故而发大难之端；吾发之，吾能收之，然后有辞於天下。
shì zhì ér xún xún yān yù qù zhī, shǐ tā rén rèn qí zé, zé tiān xià zhī huò, bì jí yú wǒ.
事至而循循焉欲去之，使他人任其责，则天下之祸，必集於我。
xī zhě cháo cuò jìn zhōng wèi hàn, móu ruò shān dōng zhī zhū hóu, shān dōng zhū hóu bìng qǐ, yǐ zhū cuò wéi míng ér tiān zǐ bù yǐ chá, yǐ cuò wèi zhī shuō.
昔者晁错尽忠为汉，谋弱山东之诸侯，山东诸侯并起，以诛错为名；而天子不以察，以错为之说。
tiān xià bēi cuò zhī yǐ zhōng ér shòu huò, bù zhī cuò yǒu yǐ qǔ zhī yě.
天下悲错之以忠而受祸，不知错有以取之也。
gǔ zhī lì dà shì zhě, bù wéi yǒu chāo shì zhī cái, yì bì yǒu jiān rěn bù bá zhī zhì.
古之立大事者，不惟有超世之才，亦必有坚忍不拔之志。
xī yǔ zhī zhì shuǐ, záo lóng mén, jué dà hé ér fàng zhī hǎi.
昔禹之治水，凿龙门，决大河而放之海。
fāng qí gōng zhī wèi chéng yě, gài yì yǒu kuì mào chōng tū kě wèi zhī huàn wéi néng qián zhī qí dāng rán, shì zhì bù jù, ér xú wèi zhī tú, shì yǐ dé zhì yú chéng gōng.
方其功之未成也，盖亦有溃冒冲突可畏之患；惟能前知其当然，事至不惧，而徐为之图，是以得至於成功。
fū yǐ qī guó zhī qiáng, ér zhòu xuē zhī, qí wèi biàn, qǐ zú guài zāi? cuò bù yú cǐ shí juān qí shēn, wèi tiān xià dāng dà nàn zhī chōng, ér zhì wú chǔ zhī mìng, nǎi wèi zì quán zhī jì, yù shǐ tiān zǐ zì jiāng ér jǐ jū shǒu.
夫以七国之强，而骤削之，其为变，岂足怪哉？错不於此时捐其身，为天下当大难之冲，而制吴楚之命，乃为自全之计，欲使天子自将而己居守。
qiě fú fā qī guó zhī nán zhě, shuí hū? jǐ yù qiú qí míng, ān suǒ táo qí huàn.
且夫发七国之难者，谁乎？己欲求其名，安所逃其患。
yǐ zì jiāng zhī zhì wēi, yǔ jū shǒu zhì ān jǐ wéi nán shǒu, zé qí zhì ān, ér qiǎn tiān zǐ yǐ qí zhì wēi, cǐ zhōng chén yì shì suǒ yǐ fèn yuàn ér bù píng zhě yě.
以自将之至危，与居守至安；己为难首，择其至安，而遣天子以其至危，此忠臣义士所以愤怨而不平者也。
dāng cǐ zhī shí, suī wú yuán àng, cuò yì wèi miǎn yú huò.
当此之时，虽无袁盎，错亦未免於祸。
hé zhě? jǐ yù jū shǒu, ér shǐ rén zhǔ zì jiāng.
何者？己欲居守，而使人主自将。
yǐ qíng ér yán, tiān zǐ gù yǐ nán zhī yǐ, ér zhòng wéi qí yì.
以情而言，天子固已难之矣，而重违其议。
shì yǐ yuán àng zhī shuō, de xíng yú qí jiān.
是以袁盎之说，得行於其间。
shǐ wú chǔ fǎn, cuò yǐ shēn rèn qí wēi, rì yè cuì lì, dōng xiàng ér dài zhī, shǐ bù zhì yú lèi qí jūn, zé tiān zǐ jiāng shì zhī yǐ wéi wú kǒng, suī yǒu bǎi àng, kě dé ér jiān zāi? jiē fū! shì zhī jūn zǐ, yù qiú fēi cháng zhī gōng, zé wú wù wèi zì quán zhī jì.
使吴楚反，错已身任其危，日夜淬砺，东向而待之，使不至於累其君，则天子将恃之以为无恐，虽有百盎，可得而间哉？嗟夫！世之君子，欲求非常之功，则无务为自全之计。
shǐ cuò zì jiāng ér tǎo wú chǔ, wèi bì wú gōng, wéi qí yù zì gù qí shēn, ér tiān zǐ bù yuè.
使错自将而讨吴楚，未必无功，惟其欲自固其身，而天子不悦。
jiān chén dé yǐ chéng qí xì, cuò zhī suǒ yǐ zì quán zhě, nǎi qí suǒ yǐ zì huò yú!
奸臣得以乘其隙，错之所以自全者，乃其所以自祸欤！

《晁错论》晁错论苏轼原文、翻译、赏析和诗意拼音解读：

《cháo cuò lùn 》 sū shì

sòng dài   sū shì

tiān xià zhī huàn ，zuì bú kě wéi zhě ，míng wéi zhì píng wú shì ，ér qí shí yǒu bú cè zhī yōu 。
zuò guān qí biàn ，ér bú wéi zhī suǒ ，zé kǒng zhì yú bú kě jiù ；qǐ ér qiáng wéi zhī ，zé tiān xià niǔ yú zhì píng zhī ān ér bú wú xìn 。
wéi rén rén jun1 zǐ háo jié zhī shì ，wéi néng chū shēn wéi tiān xià fàn dà nán ，yǐ qiú chéng dà gōng ；cǐ gù fēi miǎn qiáng qī yuè zhī jiān ，ér gǒu yǐ qiú míng zhī suǒ néng yě 。
tiān xià zhì píng ，wú gù ér fā dà nán zhī duān ；wú fā zhī ，wú néng shōu zhī ，rán hòu yǒu cí yú tiān xià 。
shì zhì ér xún xún yān yù qù zhī ，shǐ tā rén rèn qí zé ，zé tiān xià zhī huò ，bì jí yú wǒ 。
xī zhě cháo cuò jìn zhōng wéi hàn ，móu ruò shān dōng zhī zhū hóu ，shān dōng zhū hóu bìng qǐ ，yǐ zhū cuò wéi míng ；ér tiān zǐ bú yǐ chá ，yǐ cuò wéi zhī shuō 。
tiān xià bēi cuò zhī yǐ zhōng ér shòu huò ，bú zhī cuò yǒu yǐ qǔ zhī yě 。
gǔ zhī lì dà shì zhě ，bú wéi yǒu chāo shì zhī cái ，yì bì yǒu jiān rěn bú bá zhī zhì 。
xī yǔ zhī zhì shuǐ ，záo lóng mén ，jué dà hé ér fàng zhī hǎi 。
fāng qí gōng zhī wèi chéng yě ，gài yì yǒu kuì mào chōng tū kě wèi zhī huàn ；wéi néng qián zhī qí dāng rán ，shì zhì bú jù ，ér xú wéi zhī tú ，shì yǐ dé zhì yú chéng gōng 。
fū yǐ qī guó zhī qiáng ，ér zhòu xuē zhī ，qí wéi biàn ，qǐ zú guài zāi ？cuò bú yú cǐ shí juān qí shēn ，wéi tiān xià dāng dà nán zhī chōng ，ér zhì wú chǔ zhī mìng ，nǎi wéi zì quán zhī jì ，yù shǐ tiān zǐ zì jiāng ér jǐ jū shǒu 。
qiě fū fā qī guó zhī nán zhě ，shuí hū ？jǐ yù qiú qí míng ，ān suǒ táo qí huàn 。
yǐ zì jiāng zhī zhì wēi ，yǔ jū shǒu zhì ān ；jǐ wéi nán shǒu ，zé qí zhì ān ，ér qiǎn tiān zǐ yǐ qí zhì wēi ，cǐ zhōng chén yì shì suǒ yǐ fèn yuàn ér bú píng zhě yě 。
dāng cǐ zhī shí ，suī wú yuán àng ，cuò yì wèi miǎn yú huò 。
hé zhě ？jǐ yù jū shǒu ，ér shǐ rén zhǔ zì jiāng 。
yǐ qíng ér yán ，tiān zǐ gù yǐ nán zhī yǐ ，ér zhòng wéi qí yì 。
shì yǐ yuán àng zhī shuō ，dé háng yú qí jiān 。
shǐ wú chǔ fǎn ，cuò yǐ shēn rèn qí wēi ，rì yè cuì lì ，dōng xiàng ér dài zhī ，shǐ bú zhì yú lèi qí jun1 ，zé tiān zǐ jiāng shì zhī yǐ wéi wú kǒng ，suī yǒu bǎi àng ，kě dé ér jiān zāi ？jiē fū ！shì zhī jun1 zǐ ，yù qiú fēi cháng zhī gōng ，zé wú wù wéi zì quán zhī jì 。
shǐ cuò zì jiāng ér tǎo wú chǔ ，wèi bì wú gōng ，wéi qí yù zì gù qí shēn ，ér tiān zǐ bú yuè 。
jiān chén dé yǐ chéng qí xì ，cuò zhī suǒ yǐ zì quán zhě ，nǎi qí suǒ yǐ zì huò yú ！

fèn lèi ： gǔ wén guān zhǐ yì lùn xiě rén shū qíng

zuò zhě jiǎn jiè (sū shì )

sū shì （1037－1101），běi sòng wén xué jiā 、shū huà jiā 、měi shí jiā 。zì zǐ zhān ，hào dōng pō jū shì 。hàn zú ，sì chuān rén ，zàng yú yǐng chāng （jīn hé nán shěng píng dǐng shān shì jiá xiàn ）。yī shēng shì tú kǎn kě ，xué shí yuān bó ，tiān zī jí gāo ，shī wén shū huà jiē jīng 。qí wén wāng yáng zì sì ，míng bái chàng dá ，yǔ ōu yáng xiū bìng chēng ōu sū ，wéi “táng sòng bā dà jiā ”zhī yī ；shī qīng xīn háo jiàn ，shàn yòng kuā zhāng 、bǐ yù ，yì shù biǎo xiàn dú jù fēng gé ，yǔ huáng tíng jiān bìng chēng sū huáng ；cí kāi háo fàng yī pài ，duì hòu shì yǒu jù dà yǐng xiǎng ，yǔ xīn qì jí bìng chēng sū xīn ；shū fǎ shàn zhǎng háng shū 、kǎi shū ，néng zì chuàng xīn yì ，yòng bǐ fēng yú diē dàng ，yǒu tiān zhēn làn màn zhī qù ，yǔ huáng tíng jiān 、mǐ fèi 、cài xiāng bìng chēng sòng sì jiā ；huà xué wén tóng ，lùn huà zhǔ zhāng shén sì ，tí chàng “shì rén huà ”。zhe yǒu 《sū dōng pō quán jí 》hé 《dōng pō lè fǔ 》děng 。

cháo cuò lùn fān yì jí zhù shì

fān yì

　　tiān xià de huò huàn ，zuì bú néng wǎn huí de ，mò guò yú biǎo miàn shàng shè huì ān dìng méi yǒu huò luàn ，ér shí jì shàng què cún zài zhe bú ān dìng yīn sù 。xiāo jí dì kàn zhe huò luàn fā shēng què bú qù xiǎng fāng shè fǎ duì fù ，nà me kǒng pà huò luàn jiù huì fā zhǎn dào wú kě wǎn huí de dì bù 。qǐ lái jiān jué dì zhì zhǐ tā ，yòu dān xīn tiān xià rén yǐ jīng xí guàn yú zhè zhǒng ān dìng de biǎo xiàng què bú xiàng xìn wǒ 。zhī yǒu nà xiē rén rén jun1 zǐ 、háo jié rén wù ，cái néng gòu tǐng shēn ér chū wéi guó jiā ān dìng ér mào tiān xià zhī dà bú wěi ，yǐ qiú dé chéng jiù wěi dà de gōng yè 。zhè běn lái jiù bú shì néng gòu zài duǎn shí jiān nèi yī cù ér jiù de ，gèng bú shì qǐ tú zhuī qiú míng lì de rén suǒ néng zuò dào de 。guó jiā ān dìng píng jìng ，wú yuán wú gù dì chù fā jù dà de huò huàn de dǎo huǒ xiàn 。wǒ chù fā le tā ，wǒ yòu néng zhì zhǐ tā ，rán hòu cái néng yǒu lì dì shuō fú tiān xià rén 。huò luàn fā shēng què xiǎng duǒ duǒ shǎn shǎn dì bì kāi tā ，ràng bié rén qù chéng dān píng dìng tā de zé rèn ，nà me tiān xià rén de zé nán ，bì dìng yào jí zhōng dào wǒ de shēn shàng 。

　　cóng qián cháo cuò dān jīng jié lǜ xiào zhōng hàn shì ，jiàn yì jǐng dì xuē ruò shān dōng zhū hóu gè guó de shí lì 。yú shì shān dōng zhū hóu gè guó gòng tóng qǐ bīng ，jiè zhe shā cháo cuò de míng yì 。kě shì jǐng dì méi yǒu dòng chá dào tā men de yòng xīn ，jiù bǎ cháo cuò shā le lái shuō fú tā men tuì bīng 。tiān xià rén dōu wéi cháo cuò yīn jìn zhōng ér zāo shā shēn zhī huò ér tòng xīn ，què bú míng bái qí zhōng bù fèn yuán yīn què shì cháo cuò zì jǐ zào chéng de 。

　　zì gǔ yǐ lái fán shì zuò dà shì yè de rén ，bú jǐn yǒu chū lèi bá cuì de cái néng ，yě yī dìng yǒu jiān rèn bú bá de yì zhì 。cóng qián dà yǔ zhì shuǐ ，záo kāi lóng mén ，shū tōng huáng hé ，shǐ hóng shuǐ dōng liú rù hǎi 。dāng tā de zhěng gè gōng chéng shàng wèi zuì hòu wán chéng shí ，kě néng yě shí yǒu jué dī 、màn dī děng kě pà de huò huàn fā shēng ，zhī shì tā shì xiān jiù yù liào dào huì zhè yàng ，huò huàn fā shēng shí jiù bú jīng huāng shī cuò ér néng cóng róng dì zhì lǐ tā ，suǒ yǐ néng gòu zuì zhōng qǔ dé chéng gōng 。

　　qī guó nà yàng qiáng dà ，què tū rán xiǎng xuē ruò tā ，tā men qǐ lái pàn luàn nán dào zhí dé qí guài ma ？cháo cuò bú zài zhè gè shí hòu huō chū zì jǐ de xìng mìng ，wéi tiān xià rén chéng shòu dǐ dǎng dà nán cóng ér kòng zhì wú 、chǔ děng guó de mìng yùn ，què jū rán wéi le bǎo quán zì jǐ de xìng mìng xiǎng ràng jǐng dì yù jià qīn zhēng píng dìng pàn luàn ér zì jǐ liú shǒu jīng chéng 。zài shuō nà tiāo qǐ qī guó zhī luàn de shì shuí ne ？zì jǐ xiǎng yíng dé nà gè měi míng ，yòu zěn me néng duǒ bì zhè chǎng huàn nán ne ？ná qīn zì dài bīng píng dìng pàn luàn de jí qí wēi xiǎn ，yǔ liú shǒu jīng chéng de jí qí ān quán xiàng bǐ ，zì jǐ shì gè yǐn fā huò luàn de zhǔ móu ，xuǎn zé zuì ān quán de shì qíng qù zuò ，què bǎ zuì wēi xiǎn de shì qíng liú gěi huáng dì qù zuò ，zhè jiù shì ràng zhōng chén yì shì men fèn nù bú píng de yuán yīn ā 。zài zhè gè shí hòu ，jí shǐ méi yǒu yuán àng ，cháo cuò yě bú kě néng miǎn yú shā shēn zhī huò 。wéi shí me ne ？zì jǐ xiǎng yào liú shǒu jīng chéng ，què jiào huáng dì yù jià qīn zhēng ，àn qíng lǐ lái shuō ，huáng dì běn lái yǐ jīng jiào dé zhè shì miǎn wéi qí nán de shì qíng ，dàn yòu bú hǎo fǎn duì tā de jiàn yì ，zhè yàng zhèng hǎo gěi yuán àng yǐ jìn chán yán de jī huì ，shǐ tā de mù de néng gòu dé chěng 。jiǎ ruò wú 、chǔ děng qī guó pàn luàn shí ，cháo cuò huō chū xìng mìng chéng dān zhè yī wēi xiǎn de píng pàn zhòng dān ，yè yǐ jì rì xiàng cuì huǒ mó dāo sì de xùn liàn jun1 duì ，xiàng dōng biān yán zhèn yǐ dài ，ràng zì jǐ de jun1 zhǔ bú zhì yú shòu dào fán yōu ，nà me huáng dì jiù huì chōng fèn yī kào tā ér bú jiào dé qī guó pàn luàn yǒu shí me kě pà 。zòng shǐ yǒu yī bǎi gè yuán àng ，néng yǒu jī kě chéng lí jiān tā men jun1 chén ma ？

　　āi ！shì shàng de jun1 zǐ rú guǒ xiǎng yào jiàn lì wěi dà de gōng yè ，nà jiù bú yào kǎo lǜ bǎo quán xìng mìng de jì cè 。jiǎ rú cháo cuò zì jǐ qīn zì dài bīng qù tǎo fá wú 、chǔ děng qī guó ，bú yī dìng jiù bú huì chéng gōng 。zhī yīn tā yī xīn xiǎng bǎo quán zì shēn ，ér rě dé huáng dì bú gāo xìng ，jiān chén zhèng hǎo chèn cǐ zuàn le kōng zǐ 。cháo cuò qǐ tú bǎo quán zì jǐ de xìng mìng ，zhèng shì tā zhāo zhì shā shēn zhī huò de yuán yīn ā ！

zhù shì
1.cháo cuò ：qián 200nián —qián 154nián ，yǐng chuān jīn hé nán yǔ zhōu rén ，shì xī hàn wén dì shí de zhì náng rén wù 。zhǔ zhāng zhòng nóng guì sù ，lì chàng xuē ruò zhū hòu ，gèng dìng fǎ lìng ，zhāo zhì wáng hóu quán guì jì hèn 。hàn jǐng dì sì nián （qián 154nián ），wú 、chǔ děng qī guó yǐ “tǎo cháo cuò yǐ qīng jun1 cè ”wéi míng ，fā dòng pàn luàn ，cháo cuò yīn cǐ bèi shā 。
2.huàn ：huò huàn 。
3.wéi ：zhì lǐ ，xiāo chú 。
4.zhì píng ：zhèng zhì qīng míng ，shè huì ān dìng
5.qí ：dài cí ，zhǐ huò huàn 。
6.suǒ ：chù suǒ 。zhè lǐ zhǐ jiě jué wèn tí de cuò shī 。
7.niǔ （niǔ）：xí guàn 。
8.bú wú xìn ：bú xiàng xìn wǒ 。
9.wéi ：zhī yǒu 。
10.chū shēn ：tǐng shēn ér chū 。
11.fàn ：mào zhe 。
12.yǐ ：ér ，biǎo shùn jiē 。
13.gù ：yuán běn 。
14.qī （jī）yuè ：yī gè yuè 。zhè lǐ fàn zhǐ duǎn shí qī
15.duān ：kāi tóu ，kāi shǐ 。
16.fā ：chù fā 。
17.shōu ：zhì zhǐ 。
18.rán hòu yǒu cí yú tiān xià ：rán hòu cái néng yǒu lì dì shuō fú tiān xià rén 。
19.xún xún yān ：huǎn màn de yàng zǐ 。xún xún ，xú xú 。yān ，……de yàng zǐ 。
20.qù ：táo bì
21.xī zhě cháo cuò jìn zhōng wéi hàn ：cóng qián cháo cuò dān jīng jié lǜ xiào zhōng hàn cháo 。xī zhě ，cóng qián 。
22.shān dōng ：zhǐ xiáo shān yǐ dōng 。
23.bìng qǐ ：yī tóng qǐ bīng pàn luàn 。
24.yǐ zhū cuò wéi míng ：yǐ zhū shā cháo cuò zuò wéi míng yì 。yǐ ······wéi ，bǎ ······zuò wéi 。
25.ér tiān zǐ bú yǐ chá ，yǐ cuò wéi zhī shuō ：dàn hàn jǐng dì méi yǒu dòng chá dào qǐ bīng de zhū hóu de yòng xīn ，bǎ cháo cuò shā le lái shuō fú tā men tuì bīng 。
26.tiān xià bēi cuò zhī yǐ zhōng ér shòu huò ，bú zhī cuò yǒu yǐ qǔ zhī yě ：tiān xià rén dōu wéi cháo cuò yīn jìn zhōng ér zāo shòu shā shēn zhī huò ér bēi tòng ，què bú míng bái qí zhōng yī bù fèn shì cháo cuò zì jǐ zào chéng de 。yǐ ，yīn wéi 。qǔ ，zhāo zhì 。
27.gǔ zhī lì dà shì zhě ，bú wéi yǒu chāo shì zhī cái ，yì bì yǒu jiān rěn bú bá zhī zhì ：zì gǔ yǐ lái néng gòu chéng jiù wěi dà gōng jì de rén ，bú jǐn jǐn yào yǒu chāo fán chū zhòng de cái néng ，yě yī dìng yǒu jiān rèn bú bá de yì zhì 。
28.zhī ：yòng zài zhǔ 、wèi yǔ zhī jiān ，qǔ xiāo jù zǐ de dú lì xìng ，wú shí yì 。
29.lóng mén ：jīn shǎn xī hán chéng dōng běi ，shì huáng hé bēn liú zuì tuān jí chù 。
30.dà hé ：zhǐ huáng hé 。
31.fāng ：dāng 。
32.gài yì yǒu kuì mào chōng tū kě wèi zhī huàn ：kě néng yě yǒu jué dī 、màn dī děng kě pà de huò huàn 。
33.shì yǐ ：suǒ yǐ ，yīn cǐ 。
34.fū ：jù shǒu fā yǔ cí 。
35.zhòu ：tū rán 。
36.qí wéi biàn ，qǐ zú guài zāi ：tā men qǐ lái pàn luàn ，nán dào zhí dé qí guài ma ？zú ，zhí dé 。
37.nǎi ：jìng rán 。
38.yù shǐ tiān zǐ zì jiāng ér jǐ jū shǒu ：xiǎng ràng huáng dì yù jià qīn zhēng píng dìng pàn luàn ，ér zì jǐ liú shǒu jīng chéng 。
39.jǐ yù qiú qí míng ，ān suǒ táo qí huàn ：zì jǐ xiǎng qiú dé zhè gè měi míng ，zěn me néng táo bì zhè chǎng huàn nán ne ？ān ，zěn me 。
40.cǐ zhōng chén yì shì suǒ yǐ fèn yuàn ér bú píng zhě yě ：zhè shì zhōng chén yì shì men zhī suǒ yǐ fèn nù bú píng de yuán yīn ā 。
41.suī ：jí shǐ 。
42.hé zhě ：wéi shí me ne ？
43.yǐ qíng ér yán ：àn zhào qíng lǐ lái shuō 。yǐ ，àn zhào 。
44.tiān zǐ gù yǐ nán zhī yǐ ，ér zhòng wéi qí yì ：huáng dì běn lái yǐ jīng jiào dé zhè shì miǎn wéi qí nán de shì qíng ，dàn yòu bú hǎo fǎn duì tā de jiàn yì 。
45.shǐ ：jiǎ ruò 。
46.cuì lì ：duàn liàn mó lì 。yǐn shēn wéi chōng fēng xiàn zhèn ，fā fèn tú qiáng 。
47.suī yǒu bǎi àng ，kě dé ér jiān zāi ：jí shǐ yǒu yī bǎi gè yuán àng ，néng yǒu jī kě chéng lí jiān tā men jun1 chén ma ？
48.jiē fū ：gǎn tàn cí ，āi 。
49.zé wú wù wéi zì quán zhī jì ：jiù bú yào kǎo lǜ bǎo quán xìng mìng de jì cè 。wù ，cóng shì 。
50.xì ：kōng xì ，kōng zǐ 。
51.nǎi qí suǒ yǐ zì huò yú ：zhèng shì tā zhāo zhì shā shēn zhī huò de yuán yīn ā ！yú ，yǔ qì zhù cí ，biǎo gǎn tàn 。

cháo cuò lùn shǎng xī

　　sū shì zài qí rén wù shǐ lùn zhōng xiě le dà liàng de fān àn wén zhāng ，lì yì xīn yǐng shēn kè ，gāo yuǎn yōu suì 。zhì guó zhī cè ，háng shì zhī zé ；ài mín zhī xīn ，jí è zhī hèn ；tā rén zhī sī ，zì wǒ zhī shěng ，dōu bié chū xīn jiàn ，fā rén zhī suǒ wèi jiàn ，qǐ rén zhī suǒ wèi sī 。cháo cuò céng tí chū “xuē fān ”jiàn yì ，hòu bèi hàn jǐng dì suǒ shā 。“cháo cuò zhī sǐ ，rén duō tàn xī ”，sū shì què fān kōng chū qí ，yǐ dú tè de shì jiǎo ，yī jiā zhī yán ，chǎn shù le cháo cuò shòu huò yuán yīn ，tí chū le rén rén jun1 zǐ 、háo jié zhī shì yīng “chū shēn wéi tiān xià fàn dà nán ，yǐ qiú chéng gōng ”de zhǔ zhāng 。

　　wén zhāng kāi piān wéi fàn fàn gài shuō ：“tiān xià zhī huàn ，zuì bú kě wéi zhě ，míng wéi zhì píng wú shì ，ér qí shí yǒu bú cè zhī yōu 。”qǐ jù kàn sì xū xiě ，shí zé què zài àn shuō hàn jǐng dì shí guó tài mín ān zhōng yǐn hán zhe de zhū hóu zhī huàn 。jiē zhe ，zuò zhě biàn wéi rào “huàn ”zì ，cóng “zuò ”、“qǐ ”liǎng fāng miàn jìn háng fèn shuō 。“zuò guān qí biàn ”ér bú duì huò huàn cǎi qǔ cuò shī ，nà me huò huàn biàn huì màn yán dé wú kě jiù yào ；“qǐ ér qiáng wéi zhī ”ér bú děng dài shí jī ，zé yāo Fyě tóng yàng bú néng bǎo chí zhì píng ān dìng de jú miàn 。zuò zhě shuō de “qǐ ér qiáng wéi zhī ”，àn zhǐ huǎng cuò de xuē luò 。xià miàn ，wén zhāng yòu jié zhǐ shàng liǎng jù de yì sī 。yǐn chū “rén rén jun1 zǐ háo jié zhī háng ”de zuò wéi ，yǐ cǐ ér àn yǔ huǎng cuò gān bǐ 。yòng “cǐ gù fēi miǎn qiáng qī yuè zhī jiān 。ér gǒu yǐ qiú míng zhě zhī suǒ néng yě 。”gài xiě chū lì shǐ shàng de shī bài zhě 、yòu jù tǐ luò shí zài cháo cuò shēn shàng ，àn hán zhe duì huǎng cuò shī bài yuán yīn de píng lùn 。zhè liǎng jù kān chēng quán piān guān jiàn zhī chù ，shì zuò zhě lùn shuō de zhōng xīn 。zài cǐ chù ，tā hái yǒu chéng shàng qǐ xià de miào yòng ：“cǐ gù fēi miǎn qiáng qī yuè zhī jiān ”，shàng chéng “qǐ ér qiáng wéi zhī ”;“gǒu yǐ qiú míng zhě ”，xià qǐ “shì zhì ér xún xún yān yù qù zhī ”。hòu miàn ，“tiān xià zhì píng ”jǐ jù ，àn xiě jǐng dì shí de “qī guó zhī luàn ”；“shì zhì ér xún xún yān yù qù zhī ”jǐ jù ，yòu xū xiě qī guó qǐ bīng hòu cháo cuò de tài dù 。yīn cǐ ，shǒu duàn suī méi zhí jiē diǎn chū huǎng cuò ，dàn què jù jù zài xiě huǎng cuò 。chōu xiàng zhōng yǒu jù tǐ ，xū xiě lǐ hán shí xiě ，xū shí xiàng shēng zhōng jì shǐ hòu miàn de lùn shù gāo wū jiàn bān ，yòu ràng wén zhāng pái dàng kāi guī ，jù yǒu yī zhǒng tāo tāo de qì shì 。

　　dì èr duàn ，zhàng zhāng zài qián miàn jī chǔ shàng jiào ér yì jǔ dì yóu chōu xiàng ér jù tǐ ，yóu yǐn ér xiǎn 。yóu lì shǐ de chōu xiàng gài shuō ，guò dù dào jù tǐ de shǐ shì lùn shù 。xī hàn shè huì zhū hóu de gē jù shì lì yán zhòng wēi xié zhe fēng jiàn de zhōng yāng jí quán 、huǎng cuò jì jiǎ yì zhī hòu ，lǚ cì jiàn yì jǐng dì “xuē fān ”。tā shuō zhū hóu wáng “xuē zhī yì fǎn ，bú xuē yì fǎn 、xuē zhī ，qí fǎn ǒu ，huò xiǎo ；bú xuē zhī ，qí fǎn chí ，huò dà 。”hàn jǐng dì yòng qí cè ，yú shì chū xiàn le “qī guó zhī luàn ”。hòu lái yīn chán yán cháo cuò bèi shā ，hòu dài zhī rén duō bēi tàn huǎng cuò de jìn zhōng ér méng hài 。dàn sū shì zhè lǐ què yī fǎn chuán tǒng lǎo diào ，rèn wéi huǎng cuò huò zuì shì yóu yú “yǒu yǐ qǔ zhī yě ”，cóng ér shǐ wén zhāng qī jìng dú pì 、bú tóng fán xiǎng 。

　　dì sān duàn ，zuò zhě yī fāng miàn jǐn kòu shǐ shì ，lìng yī fāng miàn què bǎ bǐ chù lā kāi ，xiān tí chū “gǔ zhī lì dà shì zhě ，bú wéi yǒu chāo shì zhī cái ，yì bì yǒu jiān rěn bú bá zhī zhì jiè de guān diǎn 。rán hòu biàn páng zhēng bó yǐn yòng dà yǔ zhì shuǐ de záo lóng mén 、jué jiāng hé hé kuì mào chōng tū lái jǔ lì lùn zhèng ，tí chū “shì zhì ér bú jù ”、“xú wéi zhī suǒ ”cái néng shǐ dà shì chéng gōng ，yǐ cǐ ér àn zhōng zhǐ zé cháo cuò de lín wēi ér táo 。

　　dì sì duàn shì quán piān de zhǔ tǐ ，zhè yī duàn yì lùn biàn dé fēng fù ，háng wén yě biàn dé qǔ shé 。zhè yī duàn tōng guò yǒu lì de lùn shuō biān pì jìn lǐ dì chǎn shù le huǎng cuò qǔ huò de yuán yīn 。“fū yǐ qī guó zhī qiáng ér zhòu xuē zhī ，qí wéi biàn qǐ zú guài zāi ！”sū shì rèn wéi “xuē fān ”yīng gāi zhú bù jìn háng ，xú wéi zhī suǒ ”，ér bú yīng “zhòu xuē zhī ”，zhòu xuē zé bì rán dǎo zhì “qī guó zhī luàn ”，zhè biàn shì “wú gù ér fā dà nán zhī duān ”。rén rén jun1 zǐ háo jié què yú cǐ shí tǐng shēn ér chū ，suǒ yǐ néng chéng dà yè ，dàn huǎng cuò bú zài cǐ shí juān shēn ，lì dǎng dà nán ，jī kuì qī guó ，fǎn ér lín wēi ér táo ，“shǐ tā rén rèn qí zé ”，nà me “tiān xià zhī huò ”zì rán biàn jí zhōng zài cháo cuò shēn shàng le 。wén zhāng zhì cǐ 。suǒ yì zhī shì 、suǒ lì zhī lún suī yǔ qián wén xiàng jìn ，dàn guān diǎn yǔ shǐ shì què zhú jiàn yóu yǐn ér xiǎn 、yóu àn ér míng 。wén zhāng de qì shì yě màn màn yóu ruò ér qiáng 、yóu píng yì ér jìn xiōng yǒng 。jǐn jiē zhe ，zuò zhě yòu lián yòng le liǎng gè fǎn wèn jù ，bǎ wén zhāng de qì shì tuī xiàng le de dǐng fēng 。“qiě fū fā qī guó zhī nán zhě ，shuí hū ？”shì shuí yǐn fā chū qī guó zhī nán ér yòu lín wēi ér táo le xuǎn zé zuì ān quán de chù suǒ ，bǎ tiān zǐ xiàn rù zhì wēi de jìng dì ，zhè shì zhōng yì zhī shì suǒ fèn wǎn zhī rén ，jì shǐ wú yuán àng de chán yī yě bú huì xìng miǎn shí huò 。zhè yàng de jié jú de yuán yīn shì “jǐ yù jū shǒu ，ér shǐ rén zhǔ zì jiāng 。”zhè liǎng gè wèn jù yī bō wèi píng yòu qǐ yī bō ，shǐ wén tán chéng xiàn chū wāng yáng chéng sì de tè zhēng 。rán ér sū shì bìng bú jiù cǐ gē bǐ ，tā yòng liǎng gè tiáo jiàn zài cóng fǎn miàn jiǎ shè cháo cuò ，bǎ wén zhāng tiào qǐ de gāo làng yòu tuī xiàng le shēn yuǎn guǎng kuò 。“shǐ wú 、chǔ fǎn ，cuò yǐ shēn rèn qí wēi ，rì yè cuì lì ，dōng xiàng ér dài zhī ”，zhè shì jiǎ shè huǎng cuò bú lín wēi ér táo ；“shǐ bú zhì yú jiā qí jun1 。zé tiān zǐ jiāng shì zhī yǐ wéi wú kǒng ”，zhè shì jiǎ shè huǎng cuò bú shǐ rén zhǔ zì jiāng 。nà me jí shǐ yǒu yī bǎi gè yuán àng yě bú néng shǐ huǎng cuò huò huò 。

　　zuì hòu yī duàn ，wén zhāng de qì shì jiàn jiàn píng huǎn ，zài gǎn tàn lì shǐ zhī shí ，zài yī cì zhǐ chū lín wēi ér táo zì gù qí shēn shì cháo cuò qǔ huò de yuán yīn ，cóng ér zēng zhòng le tí zhǐ de zuò yòng 。

　　zuò zhě shēng huó shí dài ，zhì píng yǐ jiǔ ，wén tián wǔ xī ，jī pín jī ruò ，zuò zhě sī zhì ，gù cǐ lùn shí wéi yǒu gǎn ér fā 。qǐ shǒu yì lùn xióng shēn hún huī ，yǒu hěn qiáng de zhēn duì xìng 。quán piān wén zhāng yóu xū ér shí ，yóu shí ér qì shì tāo tāo ，yóu qì shì tāo tāo ér jiàn jiàn píng huǎn ，bǎ shū huǎn yǔ jǐn còu yǒu jī dì róng wéi yī tǐ 。

cháo cuò lùn chuàng zuò bèi jǐng

　《cháo cuò lùn 》wéi sū shì zài sòng rén zōng jiā yòu wǔ nián zhì liù nián （1060—1061nián ）xiě jiù bìng chéng yǔ cháo tíng de wén zhāng zhī yī 。《cháo cuò lùn 》de jù tǐ xiě zuò shí jiān yǒu liǎng zhǒng shuō fǎ ：qí yī rèn wéi běn wén xiě yú sòng rén zōng jiā yòu wǔ nián ，shì zài zhì kē kǎo shì qián suǒ shàng èr shí wǔ piān 《jìn lùn 》zhī yī ；lìng yī zhǒng shuō fǎ rèn wéi gāi zuò pǐn xiě yú jiā yòu liù nián ，shì sū shì zài zhì kē kǎo shì zhōng de yī piān yīng shì wén zhāng 。

　　qí yī sòng rén zōng jiā yòu wǔ nián ，sū shì bèi rèn mìng wéi hé nán fú chāng xiàn jīn hé nán yī yáng xī zhǔ bù shǔ zhèng jiǔ pǐn 。sū shì wèi fù rèn ，jīng ōu yáng xiū 、yáng tián děng tuī jiàn ，yù jū huái yuǎn yì ，jīng xīn zhǔn bèi zhì kē kǎo shì 。shì qián ，sū shì shàng yáng tián 、fù bì děng rén èr shí wǔ piān 《jìn cè 》、èr shí wǔ piān 《jìn lùn 》。sū shì suǒ shàng cè 、lùn cí lǐ jù jiā ，bèi tuī jiàn cān jiā mì gé kǎo shì 。

　　qí èr jiā yòu liù nián bā yuè shí qī rì ，sū shì zài zhì kē gé shì zhōng hé gé ，dé yǐ cān jiā diàn shì 。jiā yòu liù nián bā yuè èr shí wǔ rì ，sòng rén zōng zài chóng zhèng diàn qīn shì zhì kē yīng shì zhě ，chēng wéi “diàn shì ”。sū shì shǒu xiān chéng shàng 《zhōng yōng lùn 》、《hàn gāo dì lùn 》děng èr shí wǔ piān wén zhāng ，jiē zhe dá 《cè wèn 》，jí 《yù shì zhì kē cè yī dào 》，jǔ tiáo ér duì ，zuò le wǔ qiān yú zì ，bìng rù sān děng 。

《cháo cuò lùn 》sū shì pīn yīn dú yīn cān kǎo

cháo cuò lùn
cháo cuò lùn

tiān xià zhī huàn, zuì bù kě wèi zhě, míng wéi zhì píng wú shì, ér qí shí yǒu bù cè zhī yōu.
tiān xià zhī huàn ，zuì bú kě wéi zhě ，míng wéi zhì píng wú shì ，ér qí shí yǒu bú cè zhī yōu 。
zuò guān qí biàn, ér bù wéi zhī suǒ, zé kǒng zhì yú bù kě jiù qǐ ér qiáng wèi zhī, zé tiān xià niǔ yú zhì píng zhī ān ér bù wú xìn.
zuò guān qí biàn ，ér bú wéi zhī suǒ ，zé kǒng zhì yú bú kě jiù ；qǐ ér qiáng wéi zhī ，zé tiān xià niǔ yú zhì píng zhī ān ér bú wú xìn 。
wéi rén rén jūn zǐ háo jié zhī shì, wèi néng chū shēn wéi tiān xià fàn dà nàn, yǐ qiú chéng dà gōng cǐ gù fēi miǎn qiǎng qī yuè zhī jiān, ér gǒu yǐ qiú míng zhī suǒ néng yě.
wéi rén rén jun1 zǐ háo jié zhī shì ，wéi néng chū shēn wéi tiān xià fàn dà nán ，yǐ qiú chéng dà gōng ；cǐ gù fēi miǎn qiáng qī yuè zhī jiān ，ér gǒu yǐ qiú míng zhī suǒ néng yě 。
tiān xià zhì píng, wú gù ér fā dà nàn zhī duān wú fā zhī, wú néng shōu zhī, rán hòu yǒu cí yú tiān xià.
tiān xià zhì píng ，wú gù ér fā dà nán zhī duān ；wú fā zhī ，wú néng shōu zhī ，rán hòu yǒu cí yú tiān xià 。
shì zhì ér xún xún yān yù qù zhī, shǐ tā rén rèn qí zé, zé tiān xià zhī huò, bì jí yú wǒ.
shì zhì ér xún xún yān yù qù zhī ，shǐ tā rén rèn qí zé ，zé tiān xià zhī huò ，bì jí yú wǒ 。
xī zhě cháo cuò jìn zhōng wèi hàn, móu ruò shān dōng zhī zhū hóu, shān dōng zhū hóu bìng qǐ, yǐ zhū cuò wéi míng ér tiān zǐ bù yǐ chá, yǐ cuò wèi zhī shuō.
xī zhě cháo cuò jìn zhōng wéi hàn ，móu ruò shān dōng zhī zhū hóu ，shān dōng zhū hóu bìng qǐ ，yǐ zhū cuò wéi míng ；ér tiān zǐ bú yǐ chá ，yǐ cuò wéi zhī shuō 。
tiān xià bēi cuò zhī yǐ zhōng ér shòu huò, bù zhī cuò yǒu yǐ qǔ zhī yě.
tiān xià bēi cuò zhī yǐ zhōng ér shòu huò ，bú zhī cuò yǒu yǐ qǔ zhī yě 。
gǔ zhī lì dà shì zhě, bù wéi yǒu chāo shì zhī cái, yì bì yǒu jiān rěn bù bá zhī zhì.
gǔ zhī lì dà shì zhě ，bú wéi yǒu chāo shì zhī cái ，yì bì yǒu jiān rěn bú bá zhī zhì 。
xī yǔ zhī zhì shuǐ, záo lóng mén, jué dà hé ér fàng zhī hǎi.
xī yǔ zhī zhì shuǐ ，záo lóng mén ，jué dà hé ér fàng zhī hǎi 。
fāng qí gōng zhī wèi chéng yě, gài yì yǒu kuì mào chōng tū kě wèi zhī huàn wéi néng qián zhī qí dāng rán, shì zhì bù jù, ér xú wèi zhī tú, shì yǐ dé zhì yú chéng gōng.
fāng qí gōng zhī wèi chéng yě ，gài yì yǒu kuì mào chōng tū kě wèi zhī huàn ；wéi néng qián zhī qí dāng rán ，shì zhì bú jù ，ér xú wéi zhī tú ，shì yǐ dé zhì yú chéng gōng 。
fū yǐ qī guó zhī qiáng, ér zhòu xuē zhī, qí wèi biàn, qǐ zú guài zāi? cuò bù yú cǐ shí juān qí shēn, wèi tiān xià dāng dà nàn zhī chōng, ér zhì wú chǔ zhī mìng, nǎi wèi zì quán zhī jì, yù shǐ tiān zǐ zì jiāng ér jǐ jū shǒu.
fū yǐ qī guó zhī qiáng ，ér zhòu xuē zhī ，qí wéi biàn ，qǐ zú guài zāi ？cuò bú yú cǐ shí juān qí shēn ，wéi tiān xià dāng dà nán zhī chōng ，ér zhì wú chǔ zhī mìng ，nǎi wéi zì quán zhī jì ，yù shǐ tiān zǐ zì jiāng ér jǐ jū shǒu 。
qiě fú fā qī guó zhī nán zhě, shuí hū? jǐ yù qiú qí míng, ān suǒ táo qí huàn.
qiě fū fā qī guó zhī nán zhě ，shuí hū ？jǐ yù qiú qí míng ，ān suǒ táo qí huàn 。
yǐ zì jiāng zhī zhì wēi, yǔ jū shǒu zhì ān jǐ wéi nán shǒu, zé qí zhì ān, ér qiǎn tiān zǐ yǐ qí zhì wēi, cǐ zhōng chén yì shì suǒ yǐ fèn yuàn ér bù píng zhě yě.
yǐ zì jiāng zhī zhì wēi ，yǔ jū shǒu zhì ān ；jǐ wéi nán shǒu ，zé qí zhì ān ，ér qiǎn tiān zǐ yǐ qí zhì wēi ，cǐ zhōng chén yì shì suǒ yǐ fèn yuàn ér bú píng zhě yě 。
dāng cǐ zhī shí, suī wú yuán àng, cuò yì wèi miǎn yú huò.
dāng cǐ zhī shí ，suī wú yuán àng ，cuò yì wèi miǎn yú huò 。
hé zhě? jǐ yù jū shǒu, ér shǐ rén zhǔ zì jiāng.
hé zhě ？jǐ yù jū shǒu ，ér shǐ rén zhǔ zì jiāng 。
yǐ qíng ér yán, tiān zǐ gù yǐ nán zhī yǐ, ér zhòng wéi qí yì.
yǐ qíng ér yán ，tiān zǐ gù yǐ nán zhī yǐ ，ér zhòng wéi qí yì 。
shì yǐ yuán àng zhī shuō, de xíng yú qí jiān.
shì yǐ yuán àng zhī shuō ，dé háng yú qí jiān 。
shǐ wú chǔ fǎn, cuò yǐ shēn rèn qí wēi, rì yè cuì lì, dōng xiàng ér dài zhī, shǐ bù zhì yú lèi qí jūn, zé tiān zǐ jiāng shì zhī yǐ wéi wú kǒng, suī yǒu bǎi àng, kě dé ér jiān zāi? jiē fū! shì zhī jūn zǐ, yù qiú fēi cháng zhī gōng, zé wú wù wèi zì quán zhī jì.
shǐ wú chǔ fǎn ，cuò yǐ shēn rèn qí wēi ，rì yè cuì lì ，dōng xiàng ér dài zhī ，shǐ bú zhì yú lèi qí jun1 ，zé tiān zǐ jiāng shì zhī yǐ wéi wú kǒng ，suī yǒu bǎi àng ，kě dé ér jiān zāi ？jiē fū ！shì zhī jun1 zǐ ，yù qiú fēi cháng zhī gōng ，zé wú wù wéi zì quán zhī jì 。
shǐ cuò zì jiāng ér tǎo wú chǔ, wèi bì wú gōng, wéi qí yù zì gù qí shēn, ér tiān zǐ bù yuè.
shǐ cuò zì jiāng ér tǎo wú chǔ ，wèi bì wú gōng ，wéi qí yù zì gù qí shēn ，ér tiān zǐ bú yuè 。
jiān chén dé yǐ chéng qí xì, cuò zhī suǒ yǐ zì quán zhě, nǎi qí suǒ yǐ zì huò yú!
jiān chén dé yǐ chéng qí xì ，cuò zhī suǒ yǐ zì quán zhě ，nǎi qí suǒ yǐ zì huò yú ！

※提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译

相关赏析

作者介绍

苏轼 苏轼（1037─1101）宋代文学家、书画家。字子瞻，号东坡居士，世称苏东坡。眉州眉山（今属四川）人。出身于有文化教养的寒门地主家庭。祖父苏序是诗人，父苏洵长于策论，母程氏亲授以书。嘉祐二年（1057）参加礼部考试，中第二名。仁宗殿试时，与其弟苏辙同科进士及第。因母丧回蜀。嘉祐六年（1061）经欧阳修推荐，应中制科第三等，被任命为大理评事签书凤翔府判官。任期满后值父丧归里。熙宁二年（1069）还朝任职，正是王安石推行新法的时期。他强调改革吏治，反对骤变。认为「慎重则必成，轻发则多败。」因意见未被采纳，请求外调，从熙宁四年（1071）起，先后任杭州通判，密州、徐州、湖州知州。每到一处，多有政绩。元丰二年（1079），御史中丞李定等人摘取苏轼诗句深文周纳，罗织罪名，以谤讪新政的罪名逮捕入狱。5个月后被贬黄州为团练副使。元丰八年（1094）哲宗立，任用司马光，废除新法。苏轼调回京都任中书舍人、翰林学士知制诰等职，由于与当政者政见不合，再次请调外任。先后任杭州、颍州、扬州知州。后迁礼部兼端明殿、翰林待读两学士。绍圣元年（1094）哲宗亲政后，苏轼又被一贬再贬，由英州、惠州，一直远放到儋州（今海南儋县）。直到元符三年（1100）徽宗即位，才遇赦北归。死于常州。宋孝宗时追谥文忠。苏轼政治上几经挫折，始终对人生和美好事物有着执着的追求。他的思想主体是儒家思想，又吸收释老思想中与儒家相通的部分，保持达观的处世态度。文学主张与欧阳修相近。要求有意而言，文以致用。重视文学的艺术价值。苏轼是北宋中期的文坛领袖，文学巨匠，唐宋八大家之一。其文纵横恣肆，其诗题材广阔，清新豪健，善用夸张、比喻，独具风格。词开豪放一派，与辛弃疾并称「苏辛」。创作以诗歌为多，计)2700余首，题材丰富多样。诗中表现了对国家命运和人民疾苦的关切，特别是对农民的同情。如《荔枝叹》、《陈季常所蓄朱陈村嫁娶图》、《五禽言》、《吴中田妇叹》等。描写自然景物的诗写得精警有新意，耐人寻味。如《有美堂暴雨》、《题西林壁》等。诗歌还反映了各地的风土人情和生活画面，无事不可入诗。写物传神，奔放灵动，触处生春，极富情韵，成一代之大观。散文成就很高，为唐宋八大家之一，谈史议政的文章气势磅礴，善于腾挪变化。叙事记游的散文既充满诗情画意，又深含理趣。《喜雨亭记》、《石钟山记》、前后《赤壁赋》是其代表作品。词作多达三百四五十首，突破了相思离别、男欢女爱的藩篱，反映社会现实生活，抒写报国爱民的情怀。「无意不可入，无事不可言」，包括对农民生活的表现。词风大多雄健激昂，顿挫排宕。语言和音律上亦有创新。「指出向上一路，而新天下耳目」。在词的发展史上开创了豪放词派。代表作品有《江城子·密州出猎》、《水调歌头·明月几时有》、《念奴娇·赤壁怀古》等。爱情词、咏物词均有佳作，表现出多样化的艺术风格。传世有《东坡全集》、《东坡乐府》。

苏轼的诗词

减字木兰花·春月

花影

寓居定惠院之东杂花满山有海棠一株土人不知贵也

点绛唇（二之一）

南歌子（晚春）

念奴娇（凭高眺远）

蝶恋花·蝶懒莺慵春过半

《石钟山记》石钟山记苏轼原文、翻译、赏析和诗意

浣溪沙·软草平莎过雨新

菩萨蛮（杭妓往苏迓新守）

宋代诗词推荐

蓦山溪（寿熊尚友）

《寄黄几复》寄黄几复黄庭坚原文、翻译、赏析和诗意

谒金门（和刘制几）

菩萨蛮（喜雪）

括临江仙

醉桃源·元日

好事近（丙寅重阳）

菩萨蛮（公时在泉幕，有怀汪彦章而作。以当路多忌，故托玉人以见意。）

胜胜慢（和刘春卿有怀金溪）

望江南（大石）

《晁错论》晁错论苏轼原文、翻译、赏析和诗意原文,《晁错论》晁错论苏轼原文、翻译、赏析和诗意翻译,《晁错论》晁错论苏轼原文、翻译、赏析和诗意赏析,《晁错论》晁错论苏轼原文、翻译、赏析和诗意阅读答案,出自苏轼的作品