《渡易水》渡易水陈子龙原文、翻译、赏析和诗意

作者:陈子龙 朝代:明代
《渡易水》渡易水陈子龙原文、翻译、赏析和诗意原文

《渡易水》 陈子龙

并刀昨夜匣中鸣,燕赵悲歌最不平;
易水潺湲云草碧,可怜无处送荆卿!

作者简介(陈子龙)

陈子龙头像

陈子龙(1608—1647)明末官员、文学家。初名介,字卧子、懋中、人中,号大樽、海士、轶符等。汉族,南直隶松江华亭(今上海松江)人。崇祯十年进士,曾任绍兴推官,论功擢兵科给事中,命甫下而明亡。清兵陷南京,他和太湖民众武装组织联络,开展抗清活动,事败后被捕,投水殉国。他是明末重要作家,诗歌成就较高,诗风或悲壮苍凉,充满民族气节;或典雅华丽;或合二种风格于一体。擅长七律、七言歌行、七绝,被公认为“明诗殿军”。陈子龙亦工词,为婉约词名家、云间词派盟主,被后代众多著名词评家誉为“明代第一词人”。

渡易水翻译及注释

翻译
昨天夜里,并刀在匣子发出愤懑、郁结的声音,燕赵这一带自古多义士,慷慨悲歌,意气难平。
易水慢慢地流着,天青草绿,河山依旧,可惜到哪里再去找荆轲那样的壮士,来为他送行呢?

注释
易水:源出河北首易县西,东流至定兴县西南与拒马河汇合。古时是燕国南部的一条大河。
并刀:并州(今山西省太原市一带)产的刀,以锋利著名,后常以之指快刀。指宝刀、宝剑。
匣中鸣:古人形容壮士复仇心切,常说刀剑在匣子里发也叫声。
燕赵:战国时的两个诸侯国,分别在今河北省和山西省地区。古时燕赵出过不少侠客义士,干出了很多悲壮的事情。韩愈《送董邵南序》:“燕赵古称多感慨悲歌之士。”。
潺潺:河水缓缓流动的样子。
荆卿:即荆轲,战国时卫国人。被燕太子拜做上卿。太子丹了去秦国行刺秦王,并亲自送他渡过易水,行刺未成被杀。事见《史记·刺客列传》。

渡易水创作背景

  公元1640年(明思宗崇祯十三年),诗人母丧服满,这时,建州女真族统治者已改国号“清”,对明王朝虎视眈眈,窥伺已久;国内义军风起云涌,威逼京城。内忧外患,交并而至。陈子龙由家乡松江华亭(今上海市松江县)赴京途中过易水的时候,有感于八百多年前荆轲的慷慨悲歌,从容为国牺牲,激情难已,感慨系之,于是援笔写下了这首七绝。

渡易水鉴赏

  明末的诗人,生逢异族入侵之时,面临国破家亡的严重威胁,凡有点民族感情的,都该有志可抒,有情可表。然而,怎样下笔成诗,如何抒情达意,却也有高下之分。  

  怀古诗不同于咏史诗那样歌咏史实或以诗论史,而是重在抒写诗人由古人古事所触发的思想感情,即所谓“言近旨远”。此诗前二句托物言志,以并刀夜鸣写出报国的志向,后二句即景抒倩,从眼中所见易水实景,引出对国事的无限隐忧。全诗运思深沉,情怀激荡,苍凉悲壮,可入司空图《诗品》所言“悲概”一类。  

  言志二句:“并刀昨夜匣中鸣,燕赵悲歌最不平”,志由物显,报国的急切愿望由并刀夜鸣来展现,虽壮怀激烈,但不是架空高论,粗犷叫器。

  并州即今山西太原,战刀以锋利著称于世,人们称为“并刀”。它真的“昨夜”铿然有声作“匣中鸣”么?诗人一开章暗用了一个典故:相传楚国剑工铸成的干将、莫邪雌雄双剑,将要杀敌饮血时常作匣中鸣;《刀剑录》也说,乌孤宝刀“有敌至,必鸣”。近代鉴湖女侠秋瑾也用过这个典故,“昨夜龙泉壁上鸣”。这不明明是借身边佩刀来表达抗敌救国的强烈愿望?“燕赵”是春秋时期的两个诸侯国,包括河北、山西一带地区。诗题中代大文学家韩愈说:“燕赵古称多感慨悲歌之是个藏龙卧虎的地方,这里曾出现过荆轲、高渐离这些英雄豪侠!诗人说“悲歌最不平”,意思是:他们热血刚肠,疾恶如仇,面对强敌,敢于拔剑而起,还不是因为心头块垒难平?

  《经世编序》里说,陈子龙“自幼读书,不好章句,喜论当世之故”。年轻时与夏允彝等缔结“畿社”,企图匡救时弊。公元1637年(崇祯十年)中进士,如今正当而立之年,风华正茂。抗敌御侮的决心,匡时济世的夙愿,交织成巨大的精神原动力。今天途经“燕赵”旧地,枨触起荆轲的往事,怎能不使他沸腾起一腔热血,急于投入战斗,效命疆场呢?

  抒情二句:“易水潺潺云草碧,可怜无处送荆卿。”情因景生,忧世忧时之情由所见易水景象引出。诗人借易水兴感,显然是为了说明那些统治者醉生梦死,意志消沉,一味宴安享乐,早就置国家安危于不顾。“可怜”一词,仿佛是为荆卿惋惜,其实,不正是为了抒发那种知音难觅、报国无门的愤懑吗?在荆轲活着的年代,对强敌的怒火,可以“指冠”,可以“嗔目”;诗人陈子龙却只能用“可怜”来表达英雄失路的悲哀,这,不正是一个时代的悲哀么?

  诗人出语犹如悲叹,又绝非无病呻吟,庸人自扰。崇祯以来,后金已先后于1629年(崇祯二年)、1634年(崇祯七年)、1636年(崇祯九年)三次入关犯境,进逼北京郊区,诗人《辽事杂诗》之一的 “十载三逢敌骑来”即指此国难。时刻关心着国家民族命运的陈子龙,已经预感到不久将会有国破家亡的惨祸了,“可怜”二字下得正好。

  昏庸腐朽的明王朝的覆灭,是历史发展的必然,根本不值得为它唱挽歌;可是,诗人为之倡导的大敌当前,敢于英勇赴死的荆轲式英雄主义精神非常值得后来者珍视。

《渡易水》陈子龙 拼音读音参考

dù yì shuǐ
渡易水

bìng dāo zuó yè xiá zhōng míng, yān zhào bēi gē zuì bù píng
并刀昨夜匣中鸣,燕赵悲歌最不平;
yì shuǐ chán yuán yún cǎo bì, kě lián wú chǔ sòng jīng qīng!
易水潺湲云草碧,可怜无处送荆卿!

《渡易水》渡易水陈子龙原文、翻译、赏析和诗意拼音解读

《dù yì shuǐ 》 chén zǐ lóng

bìng dāo zuó yè xiá zhōng míng ,yàn zhào bēi gē zuì bú píng ;
yì shuǐ chán yuán yún cǎo bì ,kě lián wú chù sòng jīng qīng !

zuò zhě jiǎn jiè (chén zǐ lóng )

chén zǐ lóng tóu xiàng

chén zǐ lóng (1608—1647)míng mò guān yuán 、wén xué jiā 。chū míng jiè ,zì wò zǐ 、mào zhōng 、rén zhōng ,hào dà zūn 、hǎi shì 、yì fú děng 。hàn zú ,nán zhí lì sōng jiāng huá tíng (jīn shàng hǎi sōng jiāng )rén 。chóng zhēn shí nián jìn shì ,céng rèn shào xìng tuī guān ,lùn gōng zhuó bīng kē gěi shì zhōng ,mìng fǔ xià ér míng wáng 。qīng bīng xiàn nán jīng ,tā hé tài hú mín zhòng wǔ zhuāng zǔ zhī lián luò ,kāi zhǎn kàng qīng huó dòng ,shì bài hòu bèi bǔ ,tóu shuǐ xùn guó 。tā shì míng mò zhòng yào zuò jiā ,shī gē chéng jiù jiào gāo ,shī fēng huò bēi zhuàng cāng liáng ,chōng mǎn mín zú qì jiē ;huò diǎn yǎ huá lì ;huò hé èr zhǒng fēng gé yú yī tǐ 。shàn zhǎng qī lǜ 、qī yán gē háng 、qī jué ,bèi gōng rèn wéi “míng shī diàn jun1 ”。chén zǐ lóng yì gōng cí ,wéi wǎn yuē cí míng jiā 、yún jiān cí pài méng zhǔ ,bèi hòu dài zhòng duō zhe míng cí píng jiā yù wéi “míng dài dì yī cí rén ”。

dù yì shuǐ fān yì jí zhù shì

fān yì
zuó tiān yè lǐ ,bìng dāo zài xiá zǐ fā chū fèn mèn 、yù jié de shēng yīn ,yàn zhào zhè yī dài zì gǔ duō yì shì ,kāng kǎi bēi gē ,yì qì nán píng 。
yì shuǐ màn màn dì liú zhe ,tiān qīng cǎo lǜ ,hé shān yī jiù ,kě xī dào nǎ lǐ zài qù zhǎo jīng kē nà yàng de zhuàng shì ,lái wéi tā sòng háng ne ?

zhù shì
yì shuǐ :yuán chū hé běi shǒu yì xiàn xī ,dōng liú zhì dìng xìng xiàn xī nán yǔ jù mǎ hé huì hé 。gǔ shí shì yàn guó nán bù de yī tiáo dà hé 。
bìng dāo :bìng zhōu (jīn shān xī shěng tài yuán shì yī dài )chǎn de dāo ,yǐ fēng lì zhe míng ,hòu cháng yǐ zhī zhǐ kuài dāo 。zhǐ bǎo dāo 、bǎo jiàn 。
xiá zhōng míng :gǔ rén xíng róng zhuàng shì fù chóu xīn qiē ,cháng shuō dāo jiàn zài xiá zǐ lǐ fā yě jiào shēng 。
yàn zhào :zhàn guó shí de liǎng gè zhū hóu guó ,fèn bié zài jīn hé běi shěng hé shān xī shěng dì qū 。gǔ shí yàn zhào chū guò bú shǎo xiá kè yì shì ,gàn chū le hěn duō bēi zhuàng de shì qíng 。hán yù 《sòng dǒng shào nán xù 》:“yàn zhào gǔ chēng duō gǎn kǎi bēi gē zhī shì 。”。
chán chán :hé shuǐ huǎn huǎn liú dòng de yàng zǐ 。
jīng qīng :jí jīng kē ,zhàn guó shí wèi guó rén 。bèi yàn tài zǐ bài zuò shàng qīng 。tài zǐ dān le qù qín guó háng cì qín wáng ,bìng qīn zì sòng tā dù guò yì shuǐ ,háng cì wèi chéng bèi shā 。shì jiàn 《shǐ jì ·cì kè liè chuán 》。

dù yì shuǐ chuàng zuò bèi jǐng

  gōng yuán 1640nián (míng sī zōng chóng zhēn shí sān nián ),shī rén mǔ sàng fú mǎn ,zhè shí ,jiàn zhōu nǚ zhēn zú tǒng zhì zhě yǐ gǎi guó hào “qīng ”,duì míng wáng cháo hǔ shì dān dān ,kuī sì yǐ jiǔ ;guó nèi yì jun1 fēng qǐ yún yǒng ,wēi bī jīng chéng 。nèi yōu wài huàn ,jiāo bìng ér zhì 。chén zǐ lóng yóu jiā xiāng sōng jiāng huá tíng (jīn shàng hǎi shì sōng jiāng xiàn )fù jīng tú zhōng guò yì shuǐ de shí hòu ,yǒu gǎn yú bā bǎi duō nián qián jīng kē de kāng kǎi bēi gē ,cóng róng wéi guó xī shēng ,jī qíng nán yǐ ,gǎn kǎi xì zhī ,yú shì yuán bǐ xiě xià le zhè shǒu qī jué 。

dù yì shuǐ jiàn shǎng

  míng mò de shī rén ,shēng féng yì zú rù qīn zhī shí ,miàn lín guó pò jiā wáng de yán zhòng wēi xié ,fán yǒu diǎn mín zú gǎn qíng de ,dōu gāi yǒu zhì kě shū ,yǒu qíng kě biǎo 。rán ér ,zěn yàng xià bǐ chéng shī ,rú hé shū qíng dá yì ,què yě yǒu gāo xià zhī fèn 。  

  huái gǔ shī bú tóng yú yǒng shǐ shī nà yàng gē yǒng shǐ shí huò yǐ shī lùn shǐ ,ér shì zhòng zài shū xiě shī rén yóu gǔ rén gǔ shì suǒ chù fā de sī xiǎng gǎn qíng ,jí suǒ wèi “yán jìn zhǐ yuǎn ”。cǐ shī qián èr jù tuō wù yán zhì ,yǐ bìng dāo yè míng xiě chū bào guó de zhì xiàng ,hòu èr jù jí jǐng shū qiàn ,cóng yǎn zhōng suǒ jiàn yì shuǐ shí jǐng ,yǐn chū duì guó shì de wú xiàn yǐn yōu 。quán shī yùn sī shēn chén ,qíng huái jī dàng ,cāng liáng bēi zhuàng ,kě rù sī kōng tú 《shī pǐn 》suǒ yán “bēi gài ”yī lèi 。  

  yán zhì èr jù :“bìng dāo zuó yè xiá zhōng míng ,yàn zhào bēi gē zuì bú píng ”,zhì yóu wù xiǎn ,bào guó de jí qiē yuàn wàng yóu bìng dāo yè míng lái zhǎn xiàn ,suī zhuàng huái jī liè ,dàn bú shì jià kōng gāo lùn ,cū guǎng jiào qì 。

  bìng zhōu jí jīn shān xī tài yuán ,zhàn dāo yǐ fēng lì zhe chēng yú shì ,rén men chēng wéi “bìng dāo ”。tā zhēn de “zuó yè ”kēng rán yǒu shēng zuò “xiá zhōng míng ”me ?shī rén yī kāi zhāng àn yòng le yī gè diǎn gù :xiàng chuán chǔ guó jiàn gōng zhù chéng de gàn jiāng 、mò xié cí xióng shuāng jiàn ,jiāng yào shā dí yǐn xuè shí cháng zuò xiá zhōng míng ;《dāo jiàn lù 》yě shuō ,wū gū bǎo dāo “yǒu dí zhì ,bì míng ”。jìn dài jiàn hú nǚ xiá qiū jǐn yě yòng guò zhè gè diǎn gù ,“zuó yè lóng quán bì shàng míng ”。zhè bú míng míng shì jiè shēn biān pèi dāo lái biǎo dá kàng dí jiù guó de qiáng liè yuàn wàng ?“yàn zhào ”shì chūn qiū shí qī de liǎng gè zhū hóu guó ,bāo kuò hé běi 、shān xī yī dài dì qū 。shī tí zhōng dài dà wén xué jiā hán yù shuō :“yàn zhào gǔ chēng duō gǎn kǎi bēi gē zhī shì gè cáng lóng wò hǔ de dì fāng ,zhè lǐ céng chū xiàn guò jīng kē 、gāo jiàn lí zhè xiē yīng xióng háo xiá !shī rén shuō “bēi gē zuì bú píng ”,yì sī shì :tā men rè xuè gāng cháng ,jí è rú chóu ,miàn duì qiáng dí ,gǎn yú bá jiàn ér qǐ ,hái bú shì yīn wéi xīn tóu kuài lěi nán píng ?

  《jīng shì biān xù 》lǐ shuō ,chén zǐ lóng “zì yòu dú shū ,bú hǎo zhāng jù ,xǐ lùn dāng shì zhī gù ”。nián qīng shí yǔ xià yǔn yí děng dì jié “jī shè ”,qǐ tú kuāng jiù shí bì 。gōng yuán 1637nián (chóng zhēn shí nián )zhōng jìn shì ,rú jīn zhèng dāng ér lì zhī nián ,fēng huá zhèng mào 。kàng dí yù wǔ de jué xīn ,kuāng shí jì shì de sù yuàn ,jiāo zhī chéng jù dà de jīng shén yuán dòng lì 。jīn tiān tú jīng “yàn zhào ”jiù dì ,chéng chù qǐ jīng kē de wǎng shì ,zěn néng bú shǐ tā fèi téng qǐ yī qiāng rè xuè ,jí yú tóu rù zhàn dòu ,xiào mìng jiāng chǎng ne ?

  shū qíng èr jù :“yì shuǐ chán chán yún cǎo bì ,kě lián wú chù sòng jīng qīng 。”qíng yīn jǐng shēng ,yōu shì yōu shí zhī qíng yóu suǒ jiàn yì shuǐ jǐng xiàng yǐn chū 。shī rén jiè yì shuǐ xìng gǎn ,xiǎn rán shì wéi le shuō míng nà xiē tǒng zhì zhě zuì shēng mèng sǐ ,yì zhì xiāo chén ,yī wèi yàn ān xiǎng lè ,zǎo jiù zhì guó jiā ān wēi yú bú gù 。“kě lián ”yī cí ,fǎng fó shì wéi jīng qīng wǎn xī ,qí shí ,bú zhèng shì wéi le shū fā nà zhǒng zhī yīn nán mì 、bào guó wú mén de fèn mèn ma ?zài jīng kē huó zhe de nián dài ,duì qiáng dí de nù huǒ ,kě yǐ “zhǐ guàn ”,kě yǐ “chēn mù ”;shī rén chén zǐ lóng què zhī néng yòng “kě lián ”lái biǎo dá yīng xióng shī lù de bēi āi ,zhè ,bú zhèng shì yī gè shí dài de bēi āi me ?

  shī rén chū yǔ yóu rú bēi tàn ,yòu jué fēi wú bìng shēn yín ,yōng rén zì rǎo 。chóng zhēn yǐ lái ,hòu jīn yǐ xiān hòu yú 1629nián (chóng zhēn èr nián )、1634nián (chóng zhēn qī nián )、1636nián (chóng zhēn jiǔ nián )sān cì rù guān fàn jìng ,jìn bī běi jīng jiāo qū ,shī rén 《liáo shì zá shī 》zhī yī de “shí zǎi sān féng dí qí lái ”jí zhǐ cǐ guó nán 。shí kè guān xīn zhe guó jiā mín zú mìng yùn de chén zǐ lóng ,yǐ jīng yù gǎn dào bú jiǔ jiāng huì yǒu guó pò jiā wáng de cǎn huò le ,“kě lián ”èr zì xià dé zhèng hǎo 。

  hūn yōng fǔ xiǔ de míng wáng cháo de fù miè ,shì lì shǐ fā zhǎn de bì rán ,gēn běn bú zhí dé wéi tā chàng wǎn gē ;kě shì ,shī rén wéi zhī chàng dǎo de dà dí dāng qián ,gǎn yú yīng yǒng fù sǐ de jīng kē shì yīng xióng zhǔ yì jīng shén fēi cháng zhí dé hòu lái zhě zhēn shì 。

《dù yì shuǐ 》chén zǐ lóng pīn yīn dú yīn cān kǎo

dù yì shuǐ
dù yì shuǐ

bìng dāo zuó yè xiá zhōng míng, yān zhào bēi gē zuì bù píng
bìng dāo zuó yè xiá zhōng míng ,yàn zhào bēi gē zuì bú píng ;
yì shuǐ chán yuán yún cǎo bì, kě lián wú chǔ sòng jīng qīng!
yì shuǐ chán yuán yún cǎo bì ,kě lián wú chù sòng jīng qīng !


※提示:拼音为程序生成,因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译

相关赏析

作者介绍

陈子龙 陈子龙 陈子龙(1608-1647),字卧子,华亭(今上海市松江县)人。崇祯进士,曾任绍兴推官和兵科给事中,清兵陷南京,他和太湖民众武装组织联络,开展抗清活动,事败后被捕,投水自杀。他是明末的重要作家,诗歌成就较高。诗风悲壮苍凉,充满民族气节。擅长七律,绝句写得也出色。

陈子龙的诗词

  • 《点绛唇 春日风雨有感》原文及翻译赏析
  • 浣溪沙·杨花
  • 画堂春·雨中杏花
  • 画堂春·雨中杏花
  • 点绛唇·春日风雨有感
  • 渡易水
  • 点绛唇·春闺(满眼韶华)
  • 秋日杂感(十首选一)
  • 唐多令·寒食
  • 秋日杂感(行吟坐啸独悲秋)
  • 明代诗词推荐

  • 瘗旅文
  • 金明池·咏寒柳
  • 青杏儿·秋
  • 信陵君救赵论
  • 闻省城急报
  • 登金陵雨花台望大江
  • 望阙台
  • 《今日诗》今日诗文嘉原文、翻译、赏析和诗意
  • 三月巡边晓发夏城
  • 《渡易水》渡易水陈子龙原文、翻译、赏析和诗意原文,《渡易水》渡易水陈子龙原文、翻译、赏析和诗意翻译,《渡易水》渡易水陈子龙原文、翻译、赏析和诗意赏析,《渡易水》渡易水陈子龙原文、翻译、赏析和诗意阅读答案,出自陈子龙的作品

    诗词类别

    陈子龙的诗词

    古文典籍

    热门名句

    热门成语