《虞美人风回小院庭芜绿》原文及翻译赏析

作者：李煜 朝代：五代

《虞美人风回小院庭芜绿》原文及翻译赏析原文：

古诗简介

《虞美人·春怨》是南唐后主李煜创作的一首词。这首词书写伤春怀旧之情，上片写春景，并由此引出对过去的回忆；下片写往日的欢欣与今日的凄苦。这首词在对生机盎然、勃勃向上的春景中寄寓了作者的深沉怨痛，在对往昔的依恋怀念中也蕴含了作者不堪承受的痛悔之情。词写得情文悱恻，感情真挚，别有韵味。

翻译/译文

春风吹回来了，庭院里的杂草变绿了，柳树也生出了嫩叶，一年又一年的春天继续来到人间。独自依靠着栏杆半天没有话说，那吹箫之声和刚刚升起的月亮和往年差不多。乐曲演奏未完，酒宴未散，仍在继续，池水冰面初开。夜深之时，华丽而精美的君室也变得幽深。我已年老，忧思难以承受啊。

注释

⑴虞美人：词牌名。原为唐教坊曲，初咏项羽宠姬虞美人，因以为名。又名《一江春水》、《玉壶水》、《巫山十二峰》等。双调，五十六字，上下片各四句，皆为两仄韵转两平韵。⑵风：指春风。庭芜：庭院里的草。芜，丛生的杂草。⑶柳眼：早春时柳树初生的嫩叶，好像人的睡眼初展，故称柳眼。李商隐《二月二日》诗中有“花须柳眼多无赖，紫蝶黄蜂俱有情”之句。春相续：一年又一年的春天继续来到人间。⑷凭阑：靠着栏杆。⑸竹声：竹制管乐器发出的声音。竹，古乐八晋之一，指竹制管乐器，箫、管、笙、笛之类。一说“竹声”为风吹竹叶之声。⑹笙歌：泛指奏乐唱歌，这里指乐曲。尊罍（léi）在：意谓酒席未散，还在继续。尊罍，一作“尊前”。尊，酒杯，罍，一种酒器，小口大肚，有盖，上部有一对环耳，下部有一鼻可系。⑺池面冰初解：池水冰面初开，指时已初春。⑻烛明香暗：是指夜深之时。香，熏香。画堂：一作“画歌”，一作“画楼”；一作“画阑”。指华丽而精美的君室。深：一作“声”，指幽深。⑼清霜残雪：形容鬓发苍白，如同霜雪，谓年已衰老。思难任（rèn）：忧思令人难以承受，即指极度忧伤。思，忧思。难任，难以承受。任：一作“禁”。

赏析/鉴赏

这首词书写伤春怀旧之情，上片写春景，并由此引出对过去的回忆；下片写往日的欢欣与今日的凄苦。开头称春风又回到小院里来，院子里的草又绿了。院子里的柳条上新生柳叶，细长如人睡眼初展，这样的柳叶在春天到来时，连续着生出来。这里写出小院中春天的信息，可以从庭草的绿色里，从柳叶的舒展和相续生出中看出来。“柳眼春相续”，写得很细，是诗人的观察。这里也透露出他的寂寞之感来。他在《玉楼春》里写在金陵时的春天景象：“晚妆初了明肌雪，春殿嫔娥鱼贯列。凤箫吹断水云闲，重按霓裳歌遍彻。”是盛极一时，跟被拘留中的寂寞正好构成对照。想起当日的情况，靠着栏杆半天没有一句话，透露他对故国之思的痛苦心情。这时想替自己排解，说风吹竹子的声音和新月的照耀还象当年。想来小院中还有竹子，春风吹来，还有竹声。不过跟《玉楼春》写的“醉拍阑干情味切”相比，这时的“半日独无言”又构成鲜明的对照了。下半片写他在赐第里还有故妓，还可以奏乐。笙歌未散，酒杯还在，还可以喝酒。春天到来，池面冰开始融化了。就他的处境来说，也许也像东风解冻。“烛明香暗画堂深，满鬓清霜残雪思难任。”用“烛明香暗”来陪衬“画堂深”，用“满鬓清霜残雪”的霜雪来反衬东风解冻的“冰初解”。“画堂深”是深沉，看来故妓的奏乐也是寂寞中的聊以自慰，不能跟“凤箫吹断水云闲，重按霓裳歌遍彻”相比，所以无法解除寂寞，因此有画堂深沉的感觉。东风解冻透露春天的气息，但对他说来，春天永远过去了，这表现在四十岁光景的人已经是满鬓霜雪了，这里含有对故国的怀念、亡国的痛苦难以负担。这首词，结合被俘后的生活来反映故国之思，写春天的到来，东风的解冻，对生机盎然、勃勃向上的春景中寄寓了作者的深沉怨痛，在对往昔的依恋怀念中也蕴含了作者不堪承受的痛悔之情。

李煜简介

李煜，五代十国时南唐国君，961年-975年在位，字重光，初名从嘉，号钟隐、莲峰居士。汉族，彭城（今江苏徐州）人。天祚三年七月初七，李煜出生在金陵。南唐元宗李璟第六子，于宋建隆二年(961年)继位，史称李后主。开宝八年，宋军破南唐都城，李煜降宋，被俘至汴京，封为右千牛卫上将军、违命侯。后因作感怀故国的名词《虞美人》而被宋太宗毒死。李煜虽不通政治，但其艺术才华却非凡。精书法，善绘画，通音律，诗和文均有一定造诣，尤以词的成就最高。千古杰作《虞美人》、《浪淘沙》、《乌夜啼》等词。在政治上失败的李煜，却在词坛上留下了不朽的篇章，被称为“千古词帝”。

《虞美人风回小院庭芜绿》原文及翻译赏析拼音解读：

gǔ shī jiǎn jiè

《yú měi rén ·chūn yuàn 》shì nán táng hòu zhǔ lǐ yù chuàng zuò de yī shǒu cí 。zhè shǒu cí shū xiě shāng chūn huái jiù zhī qíng ，shàng piàn xiě chūn jǐng ，bìng yóu cǐ yǐn chū duì guò qù de huí yì ；xià piàn xiě wǎng rì de huān xīn yǔ jīn rì de qī kǔ 。zhè shǒu cí zài duì shēng jī àng rán 、bó bó xiàng shàng de chūn jǐng zhōng jì yù le zuò zhě de shēn chén yuàn tòng ，zài duì wǎng xī de yī liàn huái niàn zhōng yě yùn hán le zuò zhě bú kān chéng shòu de tòng huǐ zhī qíng 。cí xiě dé qíng wén fěi cè ，gǎn qíng zhēn zhì ，bié yǒu yùn wèi 。

fān yì /yì wén

chūn fēng chuī huí lái le ，tíng yuàn lǐ de zá cǎo biàn lǜ le ，liǔ shù yě shēng chū le nèn yè ，yī nián yòu yī nián de chūn tiān jì xù lái dào rén jiān 。dú zì yī kào zhe lán gǎn bàn tiān méi yǒu huà shuō ，nà chuī xiāo zhī shēng hé gāng gāng shēng qǐ de yuè liàng hé wǎng nián chà bú duō 。lè qǔ yǎn zòu wèi wán ，jiǔ yàn wèi sàn ，réng zài jì xù ，chí shuǐ bīng miàn chū kāi 。yè shēn zhī shí ，huá lì ér jīng měi de jun1 shì yě biàn dé yōu shēn 。wǒ yǐ nián lǎo ，yōu sī nán yǐ chéng shòu ā 。

zhù shì

⑴yú měi rén ：cí pái míng 。yuán wéi táng jiāo fāng qǔ ，chū yǒng xiàng yǔ chǒng jī yú měi rén ，yīn yǐ wéi míng 。yòu míng 《yī jiāng chūn shuǐ 》、《yù hú shuǐ 》、《wū shān shí èr fēng 》děng 。shuāng diào ，wǔ shí liù zì ，shàng xià piàn gè sì jù ，jiē wéi liǎng zè yùn zhuǎn liǎng píng yùn 。⑵fēng ：zhǐ chūn fēng 。tíng wú ：tíng yuàn lǐ de cǎo 。wú ，cóng shēng de zá cǎo 。⑶liǔ yǎn ：zǎo chūn shí liǔ shù chū shēng de nèn yè ，hǎo xiàng rén de shuì yǎn chū zhǎn ，gù chēng liǔ yǎn 。lǐ shāng yǐn 《èr yuè èr rì 》shī zhōng yǒu “huā xū liǔ yǎn duō wú lài ，zǐ dié huáng fēng jù yǒu qíng ”zhī jù 。chūn xiàng xù ：yī nián yòu yī nián de chūn tiān jì xù lái dào rén jiān 。⑷píng lán ：kào zhe lán gǎn 。⑸zhú shēng ：zhú zhì guǎn lè qì fā chū de shēng yīn 。zhú ，gǔ lè bā jìn zhī yī ，zhǐ zhú zhì guǎn lè qì ，xiāo 、guǎn 、shēng 、dí zhī lèi 。yī shuō “zhú shēng ”wéi fēng chuī zhú yè zhī shēng 。⑹shēng gē ：fàn zhǐ zòu lè chàng gē ，zhè lǐ zhǐ lè qǔ 。zūn léi （léi）zài ：yì wèi jiǔ xí wèi sàn ，hái zài jì xù 。zūn léi ，yī zuò “zūn qián ”。zūn ，jiǔ bēi ，léi ，yī zhǒng jiǔ qì ，xiǎo kǒu dà dù ，yǒu gài ，shàng bù yǒu yī duì huán ěr ，xià bù yǒu yī bí kě xì 。⑺chí miàn bīng chū jiě ：chí shuǐ bīng miàn chū kāi ，zhǐ shí yǐ chū chūn 。⑻zhú míng xiāng àn ：shì zhǐ yè shēn zhī shí 。xiāng ，xūn xiāng 。huà táng ：yī zuò “huà gē ”，yī zuò “huà lóu ”；yī zuò “huà lán ”。zhǐ huá lì ér jīng měi de jun1 shì 。shēn ：yī zuò “shēng ”，zhǐ yōu shēn 。⑼qīng shuāng cán xuě ：xíng róng bìn fā cāng bái ，rú tóng shuāng xuě ，wèi nián yǐ shuāi lǎo 。sī nán rèn （rèn）：yōu sī lìng rén nán yǐ chéng shòu ，jí zhǐ jí dù yōu shāng 。sī ，yōu sī 。nán rèn ，nán yǐ chéng shòu 。rèn ：yī zuò “jìn ”。

shǎng xī /jiàn shǎng

zhè shǒu cí shū xiě shāng chūn huái jiù zhī qíng ，shàng piàn xiě chūn jǐng ，bìng yóu cǐ yǐn chū duì guò qù de huí yì ；xià piàn xiě wǎng rì de huān xīn yǔ jīn rì de qī kǔ 。kāi tóu chēng chūn fēng yòu huí dào xiǎo yuàn lǐ lái ，yuàn zǐ lǐ de cǎo yòu lǜ le 。yuàn zǐ lǐ de liǔ tiáo shàng xīn shēng liǔ yè ，xì zhǎng rú rén shuì yǎn chū zhǎn ，zhè yàng de liǔ yè zài chūn tiān dào lái shí ，lián xù zhe shēng chū lái 。zhè lǐ xiě chū xiǎo yuàn zhōng chūn tiān de xìn xī ，kě yǐ cóng tíng cǎo de lǜ sè lǐ ，cóng liǔ yè de shū zhǎn hé xiàng xù shēng chū zhōng kàn chū lái 。“liǔ yǎn chūn xiàng xù ”，xiě dé hěn xì ，shì shī rén de guān chá 。zhè lǐ yě tòu lù chū tā de jì mò zhī gǎn lái 。tā zài 《yù lóu chūn 》lǐ xiě zài jīn líng shí de chūn tiān jǐng xiàng ：“wǎn zhuāng chū le míng jī xuě ，chūn diàn pín é yú guàn liè 。fèng xiāo chuī duàn shuǐ yún xián ，zhòng àn ní shang gē biàn chè 。”shì shèng jí yī shí ，gēn bèi jū liú zhōng de jì mò zhèng hǎo gòu chéng duì zhào 。xiǎng qǐ dāng rì de qíng kuàng ，kào zhe lán gǎn bàn tiān méi yǒu yī jù huà ，tòu lù tā duì gù guó zhī sī de tòng kǔ xīn qíng 。zhè shí xiǎng tì zì jǐ pái jiě ，shuō fēng chuī zhú zǐ de shēng yīn hé xīn yuè de zhào yào hái xiàng dāng nián 。xiǎng lái xiǎo yuàn zhōng hái yǒu zhú zǐ ，chūn fēng chuī lái ，hái yǒu zhú shēng 。bú guò gēn 《yù lóu chūn 》xiě de “zuì pāi lán gàn qíng wèi qiē ”xiàng bǐ ，zhè shí de “bàn rì dú wú yán ”yòu gòu chéng xiān míng de duì zhào le 。xià bàn piàn xiě tā zài cì dì lǐ hái yǒu gù jì ，hái kě yǐ zòu lè 。shēng gē wèi sàn ，jiǔ bēi hái zài ，hái kě yǐ hē jiǔ 。chūn tiān dào lái ，chí miàn bīng kāi shǐ róng huà le 。jiù tā de chù jìng lái shuō ，yě xǔ yě xiàng dōng fēng jiě dòng 。“zhú míng xiāng àn huà táng shēn ，mǎn bìn qīng shuāng cán xuě sī nán rèn 。”yòng “zhú míng xiāng àn ”lái péi chèn “huà táng shēn ”，yòng “mǎn bìn qīng shuāng cán xuě ”de shuāng xuě lái fǎn chèn dōng fēng jiě dòng de “bīng chū jiě ”。“huà táng shēn ”shì shēn chén ，kàn lái gù jì de zòu lè yě shì jì mò zhōng de liáo yǐ zì wèi ，bú néng gēn “fèng xiāo chuī duàn shuǐ yún xián ，zhòng àn ní shang gē biàn chè ”xiàng bǐ ，suǒ yǐ wú fǎ jiě chú jì mò ，yīn cǐ yǒu huà táng shēn chén de gǎn jiào 。dōng fēng jiě dòng tòu lù chūn tiān de qì xī ，dàn duì tā shuō lái ，chūn tiān yǒng yuǎn guò qù le ，zhè biǎo xiàn zài sì shí suì guāng jǐng de rén yǐ jīng shì mǎn bìn shuāng xuě le ，zhè lǐ hán yǒu duì gù guó de huái niàn 、wáng guó de tòng kǔ nán yǐ fù dān 。zhè shǒu cí ，jié hé bèi fú hòu de shēng huó lái fǎn yìng gù guó zhī sī ，xiě chūn tiān de dào lái ，dōng fēng de jiě dòng ，duì shēng jī àng rán 、bó bó xiàng shàng de chūn jǐng zhōng jì yù le zuò zhě de shēn chén yuàn tòng ，zài duì wǎng xī de yī liàn huái niàn zhōng yě yùn hán le zuò zhě bú kān chéng shòu de tòng huǐ zhī qíng 。

xiàng guān gǔ shī fèn lèi

chūn tiān wáng guó

lǐ yù jiǎn jiè

lǐ yù ，wǔ dài shí guó shí nán táng guó jun1 ，961nián -975nián zài wèi ，zì zhòng guāng ，chū míng cóng jiā ，hào zhōng yǐn 、lián fēng jū shì 。hàn zú ，péng chéng （jīn jiāng sū xú zhōu ）rén 。tiān zuò sān nián qī yuè chū qī ，lǐ yù chū shēng zài jīn líng 。nán táng yuán zōng lǐ jǐng dì liù zǐ ，yú sòng jiàn lóng èr nián (961nián )jì wèi ，shǐ chēng lǐ hòu zhǔ 。kāi bǎo bā nián ，sòng jun1 pò nán táng dōu chéng ，lǐ yù jiàng sòng ，bèi fú zhì biàn jīng ，fēng wéi yòu qiān niú wèi shàng jiāng jun1 、wéi mìng hóu 。hòu yīn zuò gǎn huái gù guó de míng cí 《yú měi rén 》ér bèi sòng tài zōng dú sǐ 。lǐ yù suī bú tōng zhèng zhì ，dàn qí yì shù cái huá què fēi fán 。jīng shū fǎ ，shàn huì huà ，tōng yīn lǜ ，shī hé wén jun1 yǒu yī dìng zào yì ，yóu yǐ cí de chéng jiù zuì gāo 。qiān gǔ jié zuò 《yú měi rén 》、《làng táo shā 》、《wū yè tí 》děng cí 。zài zhèng zhì shàng shī bài de lǐ yù ，què zài cí tán shàng liú xià le bú xiǔ de piān zhāng ，bèi chēng wéi “qiān gǔ cí dì ”。
※提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。

作者介绍

李煜

李煜(937-978)，初名从嘉，字重光，号钟隐，南唐中主第六子。徐州人。宋建隆二年（９６１年）在金陵即位，在位十五年，世称李后主。他嗣位的时候，南唐已奉宋正朔，苟安于江南一隅。宋开宝七年（９７４年），宋太祖屡次遣人诏其北上，均辞不去。同年十月，宋兵南下攻金陵。明年十一月城破，后主肉袒出降，被俘到汴京，封违命侯。太宗即位，进封陇西郡公。太平兴国三年（９７８）七夕是他四十二岁生日，宋太宗恨他有「故国不堪回首月明中」之词，命人在宴会上下牵机药将他毒死。追封吴王，葬洛阳邙山。后主前期词作风格绮丽柔靡，还不脱「花间」习气。国亡后在「日夕只以眼泪洗面」的软禁生涯中，以一首首泣尽以血的绝唱，使亡国之君成为千古词坛的「南面王」（清沈雄《古今词话》语），正是「国家不幸诗家幸，话到沧桑语始工」。这些后期词作，凄凉悲壮，意境深远，已为苏辛所谓的「豪放」派打下了伏笔，为词史上承前启后的大宗师，如王国维《人间词话》所言：「词至李后主而眼界始大，感慨遂深。」至于其语句的清丽，音韵的和谐，更是空前绝后的了。后主本有集，已失传。现存词四十四首。