《兰陵王丙子送春》原文及翻译赏析

作者：刘辰翁 朝代：宋朝

《兰陵王丙子送春》原文及翻译赏析原文：

翻译/译文

译文欲送春天归去，可是整个人间没有春的归路。空挂着的秋千之外，芳草连着天空的远处。哪里刮来的风沙，昏暗笼罩着南浦。心如乱麻，说不清是怎样的痛苦，徒自忆念着流落海崖的人们，如同无着无落四处飘飞的柳絮。一阵乱鸦过后，斗转星移，时移事去，帝城中荒凉凄寂。再也看不见来时试灯的热闹繁丽。春已归去，谁最忧愁痛苦？那些首航的鸿雁，沉落在荒僻的边土。梁间的栖燕没有故主，杜鹃悲切的蹄声里，荒宫废苑迎来昏暮。那珍贵的玉树长埋泥土，那金铜仙人的承露盘中，盛满如泪的清露。在他被迁走离开咸阳时，不忍远离二频频回顾。那令人哀伤的黄昏时分，怎样才能捱得过去！春天啊，你此次归去，是否还能回到这里？我像江淹一样怨恨离别，像庾信一样写下愁赋得语句。苏堤上，天天都是凄风苦雨。叹惜故国的美好时光，只能在梦境中再去游历。那美好的花朵，也只能把他以前的芳姿倩影记住。人生流落到这种情形，只能在深夜里，与儿子相对话语。

注释海门：今江苏省南通市东，宋初，犯死罪获贷者，配隶于此。斗转城荒：指转眼间南宋都城临安变成一座荒城。箭雁：中箭而坠逝的大雁。沉边：去而不回，消失于边塞。梁燕：指亡国后的臣民。长门：指宋帝宫阙。江令：江淹被降为建安吴兴令，世称江令。有《别赋》。庾信：南北朝时诗人。苏堤：西湖长堤，苏轼守杭州时所筑。孺子：辰翁有子名将孙，也善作词。

赏析/鉴赏

赏析

　　这首词共三阕。上阕由“送春去”开头，“人间无路”极写辛酸悲咽。“斗转城荒”诉说临安陷落，“不见来时试灯处”尤有深意。中阕由“春去谁最苦”的设问，讲述宋亡而爱国军民最为痛苦的事实。“送客屡回顾”状写宋宫室被掳掠的凄惨境遇。下阕由“春去尚来否”的设问，暗示宋朝大势已去，恢复无望。全词凄绝哀怨，寄托很深。

　　《兰陵王》是词中的长调，共分三段。第一段写临安失陷后的衰败景象及词人的感受。“春去人间无路”是全词的主题句，词中各段发端，均以“春去”领起，并围绕这一中心从不同方面加以发挥。“秋千外，芳草连天，谁遣风沙暗南浦”，用对比手法写出临安失陷前后的不同画面，“芳草”、“秋千”，写出元军陷城前的景况。“芳草”，又暗喻送别。这首词的“芳草”却不是隐喻一般的离情，而是送别一个朝代，汉家王朝仓皇南奔，故国何在？凄苦之情，怎能自己。“风沙暗南浦”，则意味着元军攻陷临安后的摧残践踏，又象征着南逃群臣们的危厄前景。“南浦”本指分别之地，此处却暗指南宋故土，补充了“春去人间无路”“慢忆海门飞絮”写词人挂念着的宋室君臣，想象他们如柳絮一般飘泊无处归依。作者首先着笔于“海门”，说明他寄希望于南逃的端宗，也反映了作者有随端宗南行之愿，但却因风沙隔阻，无路可通。“乱鸦过，斗转城荒，不见来时试灯处。”三句转写眼前的现实，临安一派残破衰败之象：狂噪的鸦君在颓城上空掠过，北斗失向，城池颓圮；元宵前夕本应是华灯照耀的都城，到此时已黑暗一片寻不到灯的踪迹。“乱鸦”，暗喻元军，“斗转”，暗示南宋王朝的陨落。“试灯”，元宵前的张灯预赏。临安失陷于二月，春来时尚可见元宵灯景，至三月春归，则南宋已亡，所以说“不见来时试灯处”。

　　第二段写春天归去以后，南宋君臣与庶民百姓所遭受的亡国之痛。“春去，最谁苦？”以设问句过渡，“苦”字用得醒目尖锐。下面连用三个分句，分写三个方面形象回答：“箭雁沉边”，写被掳北去的君臣，如同被射中的大雁，坠落到遥远北方，永无归日，“梁燕无主”，以“无主”的“梁燕”喻南宋臣民，大厦将倾，凄惶天依“杜鹃声里长门暮”，写临安宫苑凄惨悲凉景象，暮色之中，“长门”闭锁，唯有杜鹃啼血而已。三个分句，用“但”字领起，一气呵成。“玉树”三句，紧承前三句的意韵。摹写亡国的悲痛之情。“玉树”本指汉宫中之物，王朝倾覆，故“玉树凋土”，就连那金铜仙人也不免有辞离故国的悲伤。“想玉树凋土，泪盘如露”二句，用“衰兰送客咸阳道”（李贺《金铜仙人辞汉歌》）诗意。“玉树”、“泪盘”，都用来喻宋。“斜日未能度”，指“铜仙”，依依不舍，行动缓慢，标志着被迫北去的君臣对故国的无限留恋，与词题“送春”之意。

　　第三段写故国之思。仍以设问总起：“春去，尚来否？”“来”字重如千钧，怀有深深眷念之情。下面接着以江总、庾信之事来抒写亡国之痛。江总在陈后主时仕至尚书令，故称“江令”；陈亡后，他入隋北去。庾信本仕梁，曾出使西魏梁亡，被留长安，北周代魏，又不予放还；著有《愁赋》，以抒郁抑之情。

　　词人此时此刻的忧恨之情与古人相同，因此以“正”字领出“江令恨别，庾信愁赋”两四字对句。同时，借风雨尽日袭击苏堤来渲染气氛，与第一段“斗转城荒”相绾合，使临安的景色更加凄迷荒凉。苏堤在杭州西湖外湖与里湖之间，堤上有六桥，桃柳成荫。此处以苏堤在风雨中飘摇之态，来暗指沦陷后的临安亦如苏堤一样，陷于风雨飘摇之中。在“送春”之际，作者只能“神游故国”，此二句扣紧“送春”，并对“尚来否”作了回答，说明故国的新春只能梦里依稀得见了。“花记前度”，由“种桃道士归何处，前度刘郎今又来。”（刘禹锡《再游玄都观》）诗意仅来表示对故国的怀念之情。最后，“人生流落，顾孺子，共夜语”一句，表示“人间无路”，以只能跟“孺子”共话亡国之痛结尾。“孺子”，指作者的儿子刘将孙。

　　这首词写在元军攻破临安之后，表达了作者的亡国之痛与故国之爱的感情，许多词句如“春去人间无路”“谁遣风沙暗南浦”等，爱憎分明，显而易见。作者在词中运用借代和象征手法来表达自己的思想。例如，“春”象征着南宋王朝：“飞絮”暗喻南渡的君臣：“乱鸦”指代占领临安的元军等等。作者将这些日常所见的感受赋予主观的感情色彩。因此充分烘托出南宋灭亡的悲剧氛围。词的现实性和认识意义，也是通过这种气氛体现出来，为了强调这种氛围，词人运用了某些典故，因此送到了很高的艺术效果。此篇是专主寄托的成功之作。作者把南宋灭亡的伤痛哀悼之情和词中的艺术形象巧妙地融合在一起，达到了交融浑化“浑化”的高水平，使读者也产生种种感慨。

创作背景

　　这首词题为“丙子送春”。丙子指的是公元1276年（宋恭帝德祐二年）。元军在这年攻入临安，宋帝奉表请降。三月，元兵掳去恭帝和太后、宰相及部分宗室。五月陆秀夫等在福州拥立端宗赵昰继续与抗元。

刘辰翁简介

刘辰翁（1233.2.4—1297.2.12），字会孟，别号须溪。庐陵灌溪（今江西省吉安市吉安县梅塘乡小灌村）人。南宋末年著名的爱国词人。景定三年（1262）登进士第。他一生致力于文学创作和文学批评活动，为后人留下了可贵的丰厚文化遗产，遗著由子刘将孙编为《须溪先生全集》，《宋史·艺文志》著录为一百卷，已佚。

《兰陵王丙子送春》原文及翻译赏析拼音解读：

fān yì /yì wén

yì wén yù sòng chūn tiān guī qù ，kě shì zhěng gè rén jiān méi yǒu chūn de guī lù 。kōng guà zhe de qiū qiān zhī wài ，fāng cǎo lián zhe tiān kōng de yuǎn chù 。nǎ lǐ guā lái de fēng shā ，hūn àn lóng zhào zhe nán pǔ 。xīn rú luàn má ，shuō bú qīng shì zěn yàng de tòng kǔ ，tú zì yì niàn zhe liú luò hǎi yá de rén men ，rú tóng wú zhe wú luò sì chù piāo fēi de liǔ xù 。yī zhèn luàn yā guò hòu ，dòu zhuǎn xīng yí ，shí yí shì qù ，dì chéng zhōng huāng liáng qī jì 。zài yě kàn bú jiàn lái shí shì dēng de rè nào fán lì 。chūn yǐ guī qù ，shuí zuì yōu chóu tòng kǔ ？nà xiē shǒu háng de hóng yàn ，chén luò zài huāng pì de biān tǔ 。liáng jiān de qī yàn méi yǒu gù zhǔ ，dù juān bēi qiē de tí shēng lǐ ，huāng gōng fèi yuàn yíng lái hūn mù 。nà zhēn guì de yù shù zhǎng mái ní tǔ ，nà jīn tóng xiān rén de chéng lù pán zhōng ，shèng mǎn rú lèi de qīng lù 。zài tā bèi qiān zǒu lí kāi xián yáng shí ，bú rěn yuǎn lí èr pín pín huí gù 。nà lìng rén āi shāng de huáng hūn shí fèn ，zěn yàng cái néng ái dé guò qù ！chūn tiān ā ，nǐ cǐ cì guī qù ，shì fǒu hái néng huí dào zhè lǐ ？wǒ xiàng jiāng yān yī yàng yuàn hèn lí bié ，xiàng yǔ xìn yī yàng xiě xià chóu fù dé yǔ jù 。sū dī shàng ，tiān tiān dōu shì qī fēng kǔ yǔ 。tàn xī gù guó de měi hǎo shí guāng ，zhī néng zài mèng jìng zhōng zài qù yóu lì 。nà měi hǎo de huā duǒ ，yě zhī néng bǎ tā yǐ qián de fāng zī qiàn yǐng jì zhù 。rén shēng liú luò dào zhè zhǒng qíng xíng ，zhī néng zài shēn yè lǐ ，yǔ ér zǐ xiàng duì huà yǔ 。

zhù shì hǎi mén ：jīn jiāng sū shěng nán tōng shì dōng ，sòng chū ，fàn sǐ zuì huò dài zhě ，pèi lì yú cǐ 。dòu zhuǎn chéng huāng ：zhǐ zhuǎn yǎn jiān nán sòng dōu chéng lín ān biàn chéng yī zuò huāng chéng 。jiàn yàn ：zhōng jiàn ér zhuì shì de dà yàn 。chén biān ：qù ér bú huí ，xiāo shī yú biān sāi 。liáng yàn ：zhǐ wáng guó hòu de chén mín 。zhǎng mén ：zhǐ sòng dì gōng què 。jiāng lìng ：jiāng yān bèi jiàng wéi jiàn ān wú xìng lìng ，shì chēng jiāng lìng 。yǒu 《bié fù 》。yǔ xìn ：nán běi cháo shí shī rén 。sū dī ：xī hú zhǎng dī ，sū shì shǒu háng zhōu shí suǒ zhù 。rú zǐ ：chén wēng yǒu zǐ míng jiāng sūn ，yě shàn zuò cí 。

shǎng xī /jiàn shǎng

shǎng xī

　　zhè shǒu cí gòng sān què 。shàng què yóu “sòng chūn qù ”kāi tóu ，“rén jiān wú lù ”jí xiě xīn suān bēi yān 。“dòu zhuǎn chéng huāng ”sù shuō lín ān xiàn luò ，“bú jiàn lái shí shì dēng chù ”yóu yǒu shēn yì 。zhōng què yóu “chūn qù shuí zuì kǔ ”de shè wèn ，jiǎng shù sòng wáng ér ài guó jun1 mín zuì wéi tòng kǔ de shì shí 。“sòng kè lǚ huí gù ”zhuàng xiě sòng gōng shì bèi lǔ luě de qī cǎn jìng yù 。xià què yóu “chūn qù shàng lái fǒu ”de shè wèn ，àn shì sòng cháo dà shì yǐ qù ，huī fù wú wàng 。quán cí qī jué āi yuàn ，jì tuō hěn shēn 。

　　《lán líng wáng 》shì cí zhōng de zhǎng diào ，gòng fèn sān duàn 。dì yī duàn xiě lín ān shī xiàn hòu de shuāi bài jǐng xiàng jí cí rén de gǎn shòu 。“chūn qù rén jiān wú lù ”shì quán cí de zhǔ tí jù ，cí zhōng gè duàn fā duān ，jun1 yǐ “chūn qù ”lǐng qǐ ，bìng wéi rào zhè yī zhōng xīn cóng bú tóng fāng miàn jiā yǐ fā huī 。“qiū qiān wài ，fāng cǎo lián tiān ，shuí qiǎn fēng shā àn nán pǔ ”，yòng duì bǐ shǒu fǎ xiě chū lín ān shī xiàn qián hòu de bú tóng huà miàn ，“fāng cǎo ”、“qiū qiān ”，xiě chū yuán jun1 xiàn chéng qián de jǐng kuàng 。“fāng cǎo ”，yòu àn yù sòng bié 。zhè shǒu cí de “fāng cǎo ”què bú shì yǐn yù yī bān de lí qíng ，ér shì sòng bié yī gè cháo dài ，hàn jiā wáng cháo cāng huáng nán bēn ，gù guó hé zài ？qī kǔ zhī qíng ，zěn néng zì jǐ 。“fēng shā àn nán pǔ ”，zé yì wèi zhe yuán jun1 gōng xiàn lín ān hòu de cuī cán jiàn tà ，yòu xiàng zhēng zhe nán táo qún chén men de wēi è qián jǐng 。“nán pǔ ”běn zhǐ fèn bié zhī dì ，cǐ chù què àn zhǐ nán sòng gù tǔ ，bǔ chōng le “chūn qù rén jiān wú lù ”“màn yì hǎi mén fēi xù ”xiě cí rén guà niàn zhe de sòng shì jun1 chén ，xiǎng xiàng tā men rú liǔ xù yī bān piāo bó wú chù guī yī 。zuò zhě shǒu xiān zhe bǐ yú “hǎi mén ”，shuō míng tā jì xī wàng yú nán táo de duān zōng ，yě fǎn yìng le zuò zhě yǒu suí duān zōng nán háng zhī yuàn ，dàn què yīn fēng shā gé zǔ ，wú lù kě tōng 。“luàn yā guò ，dòu zhuǎn chéng huāng ，bú jiàn lái shí shì dēng chù 。”sān jù zhuǎn xiě yǎn qián de xiàn shí ，lín ān yī pài cán pò shuāi bài zhī xiàng ：kuáng zào de yā jun1 zài tuí chéng shàng kōng luě guò ，běi dòu shī xiàng ，chéng chí tuí pǐ ；yuán xiāo qián xī běn yīng shì huá dēng zhào yào de dōu chéng ，dào cǐ shí yǐ hēi àn yī piàn xún bú dào dēng de zōng jì 。“luàn yā ”，àn yù yuán jun1 ，“dòu zhuǎn ”，àn shì nán sòng wáng cháo de yǔn luò 。“shì dēng ”，yuán xiāo qián de zhāng dēng yù shǎng 。lín ān shī xiàn yú èr yuè ，chūn lái shí shàng kě jiàn yuán xiāo dēng jǐng ，zhì sān yuè chūn guī ，zé nán sòng yǐ wáng ，suǒ yǐ shuō “bú jiàn lái shí shì dēng chù ”。

　　dì èr duàn xiě chūn tiān guī qù yǐ hòu ，nán sòng jun1 chén yǔ shù mín bǎi xìng suǒ zāo shòu de wáng guó zhī tòng 。“chūn qù ，zuì shuí kǔ ？”yǐ shè wèn jù guò dù ，“kǔ ”zì yòng dé xǐng mù jiān ruì 。xià miàn lián yòng sān gè fèn jù ，fèn xiě sān gè fāng miàn xíng xiàng huí dá ：“jiàn yàn chén biān ”，xiě bèi lǔ běi qù de jun1 chén ，rú tóng bèi shè zhōng de dà yàn ，zhuì luò dào yáo yuǎn běi fāng ，yǒng wú guī rì ，“liáng yàn wú zhǔ ”，yǐ “wú zhǔ ”de “liáng yàn ”yù nán sòng chén mín ，dà shà jiāng qīng ，qī huáng tiān yī “dù juān shēng lǐ zhǎng mén mù ”，xiě lín ān gōng yuàn qī cǎn bēi liáng jǐng xiàng ，mù sè zhī zhōng ，“zhǎng mén ”bì suǒ ，wéi yǒu dù juān tí xuè ér yǐ 。sān gè fèn jù ，yòng “dàn ”zì lǐng qǐ ，yī qì hē chéng 。“yù shù ”sān jù ，jǐn chéng qián sān jù de yì yùn 。mó xiě wáng guó de bēi tòng zhī qíng 。“yù shù ”běn zhǐ hàn gōng zhōng zhī wù ，wáng cháo qīng fù ，gù “yù shù diāo tǔ ”，jiù lián nà jīn tóng xiān rén yě bú miǎn yǒu cí lí gù guó de bēi shāng 。“xiǎng yù shù diāo tǔ ，lèi pán rú lù ”èr jù ，yòng “shuāi lán sòng kè xián yáng dào ”（lǐ hè 《jīn tóng xiān rén cí hàn gē 》）shī yì 。“yù shù ”、“lèi pán ”，dōu yòng lái yù sòng 。“xié rì wèi néng dù ”，zhǐ “tóng xiān ”，yī yī bú shě ，háng dòng huǎn màn ，biāo zhì zhe bèi pò běi qù de jun1 chén duì gù guó de wú xiàn liú liàn ，yǔ cí tí “sòng chūn ”zhī yì 。

　　dì sān duàn xiě gù guó zhī sī 。réng yǐ shè wèn zǒng qǐ ：“chūn qù ，shàng lái fǒu ？”“lái ”zì zhòng rú qiān jun1 ，huái yǒu shēn shēn juàn niàn zhī qíng 。xià miàn jiē zhe yǐ jiāng zǒng 、yǔ xìn zhī shì lái shū xiě wáng guó zhī tòng 。jiāng zǒng zài chén hòu zhǔ shí shì zhì shàng shū lìng ，gù chēng “jiāng lìng ”；chén wáng hòu ，tā rù suí běi qù 。yǔ xìn běn shì liáng ，céng chū shǐ xī wèi liáng wáng ，bèi liú zhǎng ān ，běi zhōu dài wèi ，yòu bú yǔ fàng hái ；zhe yǒu 《chóu fù 》，yǐ shū yù yì zhī qíng 。

　　cí rén cǐ shí cǐ kè de yōu hèn zhī qíng yǔ gǔ rén xiàng tóng ，yīn cǐ yǐ “zhèng ”zì lǐng chū “jiāng lìng hèn bié ，yǔ xìn chóu fù ”liǎng sì zì duì jù 。tóng shí ，jiè fēng yǔ jìn rì xí jī sū dī lái xuàn rǎn qì fēn ，yǔ dì yī duàn “dòu zhuǎn chéng huāng ”xiàng wǎn hé ，shǐ lín ān de jǐng sè gèng jiā qī mí huāng liáng 。sū dī zài háng zhōu xī hú wài hú yǔ lǐ hú zhī jiān ，dī shàng yǒu liù qiáo ，táo liǔ chéng yīn 。cǐ chù yǐ sū dī zài fēng yǔ zhōng piāo yáo zhī tài ，lái àn zhǐ lún xiàn hòu de lín ān yì rú sū dī yī yàng ，xiàn yú fēng yǔ piāo yáo zhī zhōng 。zài “sòng chūn ”zhī jì ，zuò zhě zhī néng “shén yóu gù guó ”，cǐ èr jù kòu jǐn “sòng chūn ”，bìng duì “shàng lái fǒu ”zuò le huí dá ，shuō míng gù guó de xīn chūn zhī néng mèng lǐ yī xī dé jiàn le 。“huā jì qián dù ”，yóu “zhǒng táo dào shì guī hé chù ，qián dù liú láng jīn yòu lái 。”（liú yǔ xī 《zài yóu xuán dōu guān 》）shī yì jǐn lái biǎo shì duì gù guó de huái niàn zhī qíng 。zuì hòu ，“rén shēng liú luò ，gù rú zǐ ，gòng yè yǔ ”yī jù ，biǎo shì “rén jiān wú lù ”，yǐ zhī néng gēn “rú zǐ ”gòng huà wáng guó zhī tòng jié wěi 。“rú zǐ ”，zhǐ zuò zhě de ér zǐ liú jiāng sūn 。

　　zhè shǒu cí xiě zài yuán jun1 gōng pò lín ān zhī hòu ，biǎo dá le zuò zhě de wáng guó zhī tòng yǔ gù guó zhī ài de gǎn qíng ，xǔ duō cí jù rú “chūn qù rén jiān wú lù ”“shuí qiǎn fēng shā àn nán pǔ ”děng ，ài zēng fèn míng ，xiǎn ér yì jiàn 。zuò zhě zài cí zhōng yùn yòng jiè dài hé xiàng zhēng shǒu fǎ lái biǎo dá zì jǐ de sī xiǎng 。lì rú ，“chūn ”xiàng zhēng zhe nán sòng wáng cháo ：“fēi xù ”àn yù nán dù de jun1 chén ：“luàn yā ”zhǐ dài zhàn lǐng lín ān de yuán jun1 děng děng 。zuò zhě jiāng zhè xiē rì cháng suǒ jiàn de gǎn shòu fù yǔ zhǔ guān de gǎn qíng sè cǎi 。yīn cǐ chōng fèn hōng tuō chū nán sòng miè wáng de bēi jù fēn wéi 。cí de xiàn shí xìng hé rèn shí yì yì ，yě shì tōng guò zhè zhǒng qì fēn tǐ xiàn chū lái ，wéi le qiáng diào zhè zhǒng fēn wéi ，cí rén yùn yòng le mǒu xiē diǎn gù ，yīn cǐ sòng dào le hěn gāo de yì shù xiào guǒ 。cǐ piān shì zhuān zhǔ jì tuō de chéng gōng zhī zuò 。zuò zhě bǎ nán sòng miè wáng de shāng tòng āi dào zhī qíng hé cí zhōng de yì shù xíng xiàng qiǎo miào dì róng hé zài yī qǐ ，dá dào le jiāo róng hún huà “hún huà ”de gāo shuǐ píng ，shǐ dú zhě yě chǎn shēng zhǒng zhǒng gǎn kǎi 。

chuàng zuò bèi jǐng

　　zhè shǒu cí tí wéi “bǐng zǐ sòng chūn ”。bǐng zǐ zhǐ de shì gōng yuán 1276nián （sòng gōng dì dé yòu èr nián ）。yuán jun1 zài zhè nián gōng rù lín ān ，sòng dì fèng biǎo qǐng jiàng 。sān yuè ，yuán bīng lǔ qù gōng dì hé tài hòu 、zǎi xiàng jí bù fèn zōng shì 。wǔ yuè lù xiù fū děng zài fú zhōu yōng lì duān zōng zhào xià jì xù yǔ kàng yuán 。

xiàng guān gǔ shī fèn lèi

chūn tiān

liú chén wēng jiǎn jiè

liú chén wēng （1233.2.4—1297.2.12），zì huì mèng ，bié hào xū xī 。lú líng guàn xī （jīn jiāng xī shěng jí ān shì jí ān xiàn méi táng xiāng xiǎo guàn cūn ）rén 。nán sòng mò nián zhe míng de ài guó cí rén 。jǐng dìng sān nián （1262）dēng jìn shì dì 。tā yī shēng zhì lì yú wén xué chuàng zuò hé wén xué pī píng huó dòng ，wéi hòu rén liú xià le kě guì de fēng hòu wén huà yí chǎn ，yí zhe yóu zǐ liú jiāng sūn biān wéi 《xū xī xiān shēng quán jí 》，《sòng shǐ ·yì wén zhì 》zhe lù wéi yī bǎi juàn ，yǐ yì 。

※提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。

作者介绍

刘辰翁

刘辰翁（1233.2.4—1297.2.12），字会孟，别号须溪。庐陵灌溪（今江西省吉安市吉安县梅塘乡小灌村）人。南宋末年著名的爱国诗人。景定三年（1262）登进士第。他一生一生致力于文学创作和文学批评活动，为后人留下了可贵的丰厚文化遗产，遗著由子刘将孙编为《须溪先生全集》，《宋史·艺文志》著录为一百卷，已佚。