《祭十二郎文》韩愈原文、翻译、赏析和诗意(祭十二郎文 韩愈)

《祭十二郎文》韩愈原文、翻译、赏析和诗意(祭十二郎文 韩愈)原文：

《祭十二郎文》 韩愈

唐代   韩愈

年、月、日，季父愈闻汝丧之七日，乃能衔哀致诚，使建中远具时羞之奠，告汝十二郎之灵：呜呼！吾少孤，及长，不省所怙，惟兄嫂是依。
中年，兄殁南方，吾与汝俱幼，从嫂归葬河阳。
既又与汝就食江南。
零丁孤苦，未尝一日相离也。
吾上有三兄，皆不幸早世。
承先人后者，在孙惟汝，在子惟吾。
两世一身，形单影只。
嫂尝抚汝指吾而言曰：“韩氏两世，惟此而已！”汝时尤小，当不复记忆。
吾时虽能记忆，亦未知其言之悲也。
吾年十九，始来京城。
其后四年，而归视汝。
又四年，吾往河阳省坟墓，遇汝从嫂丧来葬。
又二年，吾佐董丞相于汴州，汝来省吾。
止一岁，请归取其孥。
明年，丞相薨。
吾去汴州，汝不果来。
是年，吾佐戎徐州，使取汝者始行，吾又罢去，汝又不果来。
吾念汝从于东，东亦客也，不可以久；图久远者，莫如西归，将成家而致汝。
呜呼！孰谓汝遽去吾而殁乎！吾与汝俱少年，以为虽暂相别，终当久相与处。
故舍汝而旅食京师，以求斗斛之禄。
诚知其如此，虽万乘之公相，吾不以一日辍汝而就也。
去年，孟东野往。
吾书与汝曰：“吾年未四十，而视茫茫，而发苍苍，而齿牙动摇。
念诸父与诸兄，皆康强而早世。
如吾之衰者，其能久存乎？吾不可去，汝不肯来，恐旦暮死，而汝抱无涯之戚也！”孰谓少者殁而长者存，强者夭而病者全乎！呜呼！其信然邪？其梦邪？其传之非其真邪？信也，吾兄之盛德而夭其嗣乎？汝之纯明而不克蒙其泽乎？少者、强者而夭殁，长者、衰者而存全乎？未可以为信也。
梦也，传之非其真也，东野之书，耿兰之报，何为而在吾侧也？呜呼！其信然矣！吾兄之盛德而夭其嗣矣！汝之纯明宜业其家者，不克蒙其泽矣！所谓天者诚难测，而神者诚难明矣！所谓理者不可推，而寿者不可知矣！虽然，吾自今年来，苍苍者或化而为白矣，动摇者或脱而落矣。
毛血日益衰，志气日益微，几何不从汝而死也。
死而有知，其几何离；其无知，悲不几时，而不悲者无穷期矣。
汝之子始十岁，吾之子始五岁。
少而强者不可保，如此孩提者，又可冀其成立邪?呜呼哀哉！呜呼哀哉！汝去年书云：“比得软脚病，往往而剧。
”吾曰：“是疾也，江南之人，常常有之。
”未始以为忧也。
呜呼！ 其竟以此而殒其生乎？抑别有疾而至斯极乎？汝之书，六月十七日也。
东野云，汝殁以六月二日；耿兰之报无月日。
盖东野之使者，不知问家人以月日；如耿兰之报，不知当言月日。
东野与吾书，乃问使者，使者妄称以应之乎。
其然乎？其不然乎？今吾使建中祭汝，吊汝之孤与汝之乳母。
彼有食，可守以待终丧，则待终丧而取以来；如不能守以终丧，则遂取以来。
其余奴婢，并令守汝丧。
吾力能改葬，终葬汝于先人之兆，然后惟其所愿。
呜呼！汝病吾不知时，汝殁吾不知日，生不能相养以共居，殁不能抚汝以尽哀，敛不凭其棺，窆不临其穴。
吾行负神明，而使汝夭；不孝不慈，而不能与汝相养以生，相守以死。
一在天之涯，一在地之角，生而影不与吾形相依，死而魂不与吾梦相接。
吾实为之，其又何尤！彼苍者天，曷其有极！自今已往，吾其无意于人世矣！当求数顷之田于伊颍之上，以待余年，教吾子与汝子，幸其成；长吾女与汝女，待其嫁，如此而已。
呜呼，言有穷而情不可终，汝其知也邪？其不知也邪？呜呼哀哉！尚飨！

分类： 古文观止高中文言文祭文悼亡 十二郎

作者简介(韩愈)

韩愈（768～824）字退之，唐代文学家、哲学家、思想家，河阳（今河南省焦作孟州市）人，汉族。祖籍河北昌黎，世称韩昌黎。晚年任吏部侍郎，又称韩吏部。谥号“文”，又称韩文公。他与柳宗元同为唐代古文运动的倡导者，主张学习先秦两汉的散文语言，破骈为散，扩大文言文的表达功能。宋代苏轼称他“文起八代之衰”，明人推他为唐宋八大家之首，与柳宗元并称“韩柳”，有“文章巨公”和“百代文宗”之名，作品都收在《昌黎先生集》里。韩愈在思想上是中国“道统”观念的确立者，是尊儒反佛的里程碑式人物。

祭十二郎文翻译

　　某年、某月、某日，叔父韩愈在听说你去世后的第七天，才得以含着哀痛向你表达诚意，并派建中在远方备办了应时的鲜美食品作为祭品，告慰你十二郎的灵位：

　　唉，我自幼丧父，等到大了，不知道父亲是什么模样，只有依靠兄嫂抚养。哥哥正当中年时就因与犯罪的宰相关系密切而受牵连被贬为韶州刺史，次年死于贬所 。我和你都还小，跟随嫂嫂把灵柩送回河阳老家安葬。随后又和你到江南谋生，孤苦伶丁，也未曾一天分开过。我上面本来有三个哥哥，都不幸早死。继承先父的后代，在孙子辈里只有你，在儿子辈里只有我。韩家子孙两代各剩一人，孤孤单单。嫂子曾经抚摸着你的头对我说：“韩氏两代，就只有你们两个了！”那时你比我更小，当然记不得了；我当时虽然能够记事，但也还不能体会她话中的悲凉啊！

　　我十九岁时，初次来到京城参加考试。四年以后，才回去看你。又过了四年，我去河阳凭吊祖先的坟墓，碰上你护送嫂嫂的灵柩来安葬。又过了两年，我在汴州辅佐董丞相，你来探望我，留下住了一年，你请求回去接妻子儿女。第二年，董丞相去世，我离开汴州，你没能来成。这一年，我在徐州辅佐军务，派去接你的人刚动身，我就被免职，你又没来成。我想，你跟我在东边的汴州、徐州，也是客居，不可能久住；从长远考虑，还不如我回到家乡，等在那里安下家再接你来。唉！谁能料到你竟突然离我而死呢?当初，我和你都年轻，总以为虽然暂时分别，终究会长久在一起的。因此我离开你而旅居长安，以寻求微薄的俸禄。假如真的知道会这样，即使让我做高官厚禄的公卿宰相，我也不愿因此离开你一天而去赴任啊！

　　去年，孟东野到你那里去时，我写给你的信中说：“我年纪还不到四十岁，但视力模糊，头发花白，牙齿松动。想起各位父兄，都在健康强壮的盛年早早去世，像我这样衰弱的人，难道还能长活在世上吗?我不能离开（职守），你又不肯来，恐怕我早晚一死，你就会有无穷无尽的忧伤。”谁能料到年轻的却先死了，而年老的反而还活着，强壮的早早死去，而衰弱的反而还活在人间呢?

　　唉！是真的这样呢?还是在做梦呢?还是这传来的消息不可靠呢?如果是真的，那么我哥哥有（那么）美好的品德反而早早地绝后了呢?你（那么）纯正聪明反而不能承受他的恩泽呢?难道年轻强壮的反而要早早死去，年老衰弱的却应活在世上吗?实在不敢把它当作真的啊！如果是梦，传来的噩耗不是真的，可是东野的来信，耿兰的报丧，却又为什么在我身边呢?啊！大概是真的了！我哥哥有美好的品德竟然早早地失去后代，你纯正聪明，本来是应该继承家业的，现在却不能承受你父亲的恩泽了。这正是所谓苍天确实难以揣测，而神意实在难以知道了！也就是所谓天理不可推求，而寿命的长短无法预知啊！

　　虽然这样，我从今年以来，花白的头发，全要变白了，松动的牙齿，也像要脱落了，身体越来越衰弱，精神也越来越差了，过不了多久就要随你死去了。如果死后有知，那么我们又能分离多久呢?如果我死后无知，那么我也不能悲痛多少时间了，而（死后）不悲痛的时间却是无穷无尽的。

　　你的儿子才十岁，我的儿子才五岁，年轻强壮的尚不能保全，像这么大的孩子，又怎么能希望他们成人立业呢?啊，悲痛啊，真是悲痛！

　　你去年来信说：“近来得了软脚病，时常（发作）疼得厉害。”我说：“这种病，江南人常常得。”没有当作值得忧虑的事。唉，（谁知道）竟然会因此而丧了命呢?还是由于别的病而导致这样的不幸呢?

　　你的信是六月十七日写的。东野说你是六月二日死的，耿兰报丧时没有说日期。大概是东野的使者不知道向你的家人问明日期，而耿兰报丧竟不知道应该告诉日期?还是东野给我写信时，才去问使者，使者胡乱说个日期应付呢?是这样呢?还是不是这样呢?

　　现在我派建中来祭奠你，安慰你的孩子和你的乳母。他们有粮食能够守丧到丧期终了，就等到丧期结束后再把他们接来；如果不能守到丧期终了，我就马上接来。剩下的奴婢，叫他们一起守丧。如果我有能力迁葬，最后一定把你安葬在祖坟旁，这样以后，才算了却我的心愿。

　　唉，你患病我不知道时间，你去世我不知道日子，活着的时候不能住在一起互相照顾，死的时候没有抚尸痛哭，入殓时没在棺前守灵，下棺入葬时又没有亲临你的墓穴。我的行为辜负了神明，才使你这么早死去，我对上不孝，对下不慈，既不能与你相互照顾着生活，又不能和你一块死去。一个在天涯，一个在地角。你活着的时候不能和我形影相依，死后魂灵也不在我的梦中显现，这都是我造成的灾难，又能抱怨谁呢?天哪，（我的悲痛）哪里有尽头呢?从今以后，我已经没有心思奔忙在世上了！还是回到老家去置办几顷地，度过我的余年。教养我的儿子和你的儿子，希望他们成才；抚养我的女儿和你的女儿，等到她们出嫁，（我的心愿）如此而已。

　　唉！话有说完的时候，而哀痛之情却不能终止，你知道呢?还是不知道呢?悲哀啊！希望享用祭品吧！

　　（转自人民教育出版社）

祭十二郎文鉴赏

　　祭文中的千年绝唱——韩愈《祭十二郎文》
　　南宋学者赵与时在《宾退录》中写道：“读诸葛孔明《出师表》而不堕泪者，其人必不忠。读李令伯《陈情表》而不堕泪者，其人必不孝。读韩退之《祭十二郎文》而不堕泪者，其人必不友。”〈〈祭十二郎文〉〉是一篇千百年来传诵不衰，影响深远的祭文名作，不管我们对文中的思想感情作如何评价，吟诵之下，都不能不随作者之祭而有眼涩之悲。

　　感情真挚，催人泪下
　　韩愈写此文的目的不在于称颂死者，而在于倾诉自己的痛悼之情，寄托自己的哀思。这主要表现在三个方面：一是强调骨肉亲情关系。作者与老成，名为叔侄，情同手足，“两世一身，形单影只”。今老成先逝，子女幼小，更显得家族凋零，振兴无望。这在注重门庭家道的古代，引起韩愈的切肤之痛是理所当然的。二是突出老成之死实出意外。老成比作者年少而体强，却“强者夭而病者全”；老成得的不过是一种常见的软脚病，作者本来不以为意，毫无精神准备，因而对老成的遽死追悔莫及，意外的打击使他极为悲痛。三是表达作者自身宦海沉浮之苦和对人生无常之感，并以此深化亲情。作者原以为两人都还年轻，便不以暂别为念，求食求禄，奔走仕途，因而别多聚少，而今铸成终身遗憾。作者求索老成的死因和死期，却堕入乍信乍疑，如梦如幻的迷境，深感生命瓢忽，倍增哀痛。

　　不拘常格，自由抒情
　　祭文原本偏重于抒发对死者的悼念哀痛之情，一般是结合对死者功业德行的颂扬而展开的。本文一反传统祭文以铺排郡望、藻饰官阶、历叙生平、歌功颂德为主的固定模式，主要记家常琐事，表现自己与死者的密切关系，抒写难以抑止的悲哀，表达刻骨铭心的骨肉亲情。形式上则破骈为散，采用自由多变的散体。正如林纾在〈〈韩柳文研究法韩文研究法〉〉中所说：“祭文体，本以用韵为正格……至〈〈祭十二郎文〉〉，至痛彻心，不能为辞，则变调为散体。”全文有吞声呜咽之态，无夸饰艳丽之辞，为后世欧阳修〈〈陇冈阡表〉〉、归有光〈〈项脊轩志〉〉、袁枚〈〈祭妹文〉〉等开辟新径。这种自由化的写作形式，使作者如同与死者对话，边诉边泣，吞吐呜咽，交织着悔恨、悲痛、自责之情，因而具有震撼人心的力量。

　　语言朴素，行云流水
　　这篇祭文强烈的感情力量，能如此深刻地感染读者，也得力于作者高超的语言文字技巧。它全用散文句调和平易晓畅的家常生活语言，长长短短，错错落落，奇偶骈散，参差骈散，行于所当行，止于不得不止；疑问、感叹、陈述等各种句式，反复、重叠、排比、呼告等多种修辞手法，任意调遣，全依感情的需要。再加之作者取与死者促膝谈心的形式，呼“汝”唤“你”，似乎死者也能听到“我”的声音，显得异常自然而真切。这样全文就形成了一种行云流水般的语言气势和令人如闻咳謦的感情氛围。文章就像一只无形的手，紧紧拥抱住了它的读者。

　　边诉边泣的语言形式
　　作者采用与死者对话的方式，边诉边泣，吞吐呜咽，交织着悔恨、悲痛、自责等种种感情，似在生者和死者之间作无穷无尽的长谈。如写闻讣的情景，从“其信然邪”到“未可以为信也”，再到“其信然矣”，语句重叠，表现其惊疑无定的心理状态。末尾“汝病吾不知时，汝殁吾不知日”一段，多用排句，情绪激宕，一气呵成。这一切又都从肺腑中流出，因而具有震撼人心的力量。

祭十二郎文整体感知

　　韩愈幼年丧父，靠兄嫂抚养成人。韩愈与其侄十二郎自幼相守，历经患难，感情特别深厚。但成年以后，韩愈四处飘泊，与十二郎很少见面。正当韩愈官运好转，有可能与十二郎相聚的时候，突然传来他的噩耗。韩愈悲痛欲绝，写下这篇祭文。

　　作者把抒情与叙事结合在一起，联系家庭、身世和生活琐事，反复抒写他对亡侄的无限哀痛之情。同时，也饱含着自己凄楚的宦海沉浮的人生感慨。全文以向死者诉说的口吻写成，哀家族之凋落，哀己身之未老先衰，哀死者之早夭，疑天理疑神明，疑生死之数，乃至疑后嗣之成立，极写内心的辛酸悲痛。第二段写初闻噩耗时将信将疑，不愿相信又不得不信的心理，尤其显得哀婉动人。文章语意反复而一气贯注，最能体现在特定情景下散文的优长，具有浓厚的抒情色彩。因而在艺术上取得了极大的成功，成为“祭文中千年绝调”（明代茅坤语）。《古文观止》评论说：“情之至者，自然流为至文。读此等文，须想其一面哭，一面写，字字是血，字字是泪。未尝有意为文，而文无不工。”苏轼说：“读韩退之《祭十二郎文》而不堕泪者，其人必不友。”当然，这些说法未免带有夸张的成分，但本文饱含作者对十二郎的满腔真情，却是确定无疑的。

　　全文开头几句是祭文开头的固定形式。正文可分为三部分。

　　第一部分（“呜呼！吾少孤”至“吾不以一日辍汝而就也”），写两人之间的深厚情谊。先从身世和家世的不幸，写幼时孤苦相依；后叙两人的三别三会，终于不得会合而成永别，使作者悔恨无穷，抱憾终生。

　　第二部分（从“去年，孟东野往”至“其然乎?其不然乎”），写十二郎之死。先写对十二郎之死的悲痛，再详叙死因和死期。

　　第三部分（从“今吾使建中祭汝”至篇末），写对十二郎及其遗孤的吊慰，交代迁葬及教养遗孤等事。

祭十二郎文赏析

敏泽

　　这是一篇情文并茂的祭文。既没有铺排，也没有张扬，作者善于融抒情于叙事之中，在对身世、家常、生活遭际朴实的叙述中，表现出对兄嫂及侄儿深切的怀念和痛惜，一往情深，感人肺腑。

　　祭文全文共分四段，第一段重在叙述韩门两代，只有“我”与侄儿两人，所谓“两世一身，形单影只”，身世之戚苦，及对嫂嫂的深切感念；第二、三段重在痛惜与侄儿的暂别竟成永别，及侄儿的夭折；第四段是对侄儿病情的推测，沉痛的自责，后事的安排，及无处诉说、没有边际的不可遏制的伤痛。文、情前后紧相呼应，浑然一体。结构精巧，层层推进，环环相扣，而又步步深入，随着叙述的展开，作者沉痛的情感波涛，也一浪高似一浪。使人读完全篇，不能不掩卷叹息，为作者因失相依为命的侄儿所遭受到的深切的精神悲痛，潸然泪下，并得到一种美的享受。

　　祭文开头几句，叙述了“我”听到侄儿去世后，准备祭墓的经过。接着转入身世的叙述和悲叹：“我”从小失去了父亲，依靠着哥哥、嫂嫂的抚养，而哥哥又在中年殁于南方。年纪幼小的“我”与你，在孤苦零丁中没有一天不在一起。韩愈三岁丧父，十一岁前，韩愈随兄韩会在京师。大历十二年（777年），韩会被贬为韶州刺史，韩愈随兄到韶州（今广东韶关）。韩愈回到故乡后，适逢中原战乱，遂到江南宣城避难，这就是祭文中所说的“又与汝就食江南”。

　　自“承先人后者”至“亦未知其言之悲也”这一小段，是写得很感人的一段。字里行间，流露出形单影只的凄苦之情，及对嫂嫂的无限感念。前面那一段铺叙家世，为颠沛流离中的嫂嫂的话“韩氏两世，惟此而已”，增加了浓重的感伤之情，及无限的分量，因为在封建社会中，“不孝有三，无后为大”，可以说是天经地义的事，通过嫂嫂的两句话，把嫂嫂当时的悲伤、期待、焦虑之情，活画了出来，并使人感受到两句话中凝集着多么深厚的感情力量。

　　从“吾年十九”至段末，叙述了韩愈在十九岁以后至侄儿殁去之前的经过。

　　祭文第二段开头几句是倒叙，叙述自己为什么愿意离别形影相依的侄儿的原因。自“诚知其如此”起，笔锋一转，直至段末，是韩愈为此而悲痛、失悔，还有得到侄儿死去的消息后，将信将疑的复杂情绪，以及为此而发出的深挚的慨叹。写得跌宕有致，情思深沉，感人至深。这一大段可分几个层次。第一个层次着意在痛悔自己的去取。接着痛悔，又深入一层，回叙自己父兄的早死，和侄儿本来有可能多在一起呆些日子，共享天伦之乐，却失去了这样的机会。

　　在这一小段中，为了说明自己身体的病弱，一连用了三个“而”字，“而视茫茫，而发苍苍，而齿牙动摇”，不仅加重了语气，读起来铿锵有力，而且反衬并强调了本段末提出的问题，加强了作者的失痛感。

　　接着思绪又深入一步，以将信将疑的口气描绘了自己内心感到的无穷的惶惑：这不可能是真的，世间没有这样的道理！准是传的信不确切。可是东野的来信、耿兰（奴仆名）的报告又怎么放在“我”的身边呢?在这一段对于内心惶惑的叙述中，使我们看到了作者对侄儿之死所引起的情感的剧烈震荡，不仅为结尾的天命无常的慨叹加重了分量，而且为下段的痛悔准备了心理条件，使下段的责备、失悔、哀惜、慨叹，语语仿佛从肺腑中沛然流出，使悲伤的情感逐步达到高潮。

　　自“汝去年书云”起，至文末，包含几个小段：一是用回叙的手法，推测侄儿得病的原因，及去世的日期；二是对于侄儿后事、家务的安排；三是表示自己“无意于人世”的沉痛的心迹；最后则是深切的寄哀。

　　在这一小段中，作者通过对侄儿的生、病、死、葬料理不到的沉痛自责，表现了失去侄儿后的痛惜之情，哀思深挚，读之使人回肠荡气，不能不为之悲戚不已。这是这篇祭文在情感力量上所达到的又一高潮。

　　祭文接着述说了在经过这次精神上的打击之后，“我”已无意于留恋人间富贵，只求在伊、颍河（皆在今河南境内）旁买上几顷地，把“我”的和你的儿子养大，希望他们成人，把我的和你的女儿养大，嫁出去，也就罢了。通过对自己心灰意冷的描述，又进一步加深了已有的哀痛。既属叙事，又是抒情。以“言有穷而情不可终，汝其知也邪?其不知也邪”的问句为结束，更进一步扩展和加深了作者的哀思。明知死后无知，还要如此提问，就使作者更加伤痛不已。“尚飨”，是祭文中常用的结束语，意谓请你来享受这祭品吧。

　　(选自《历代名篇赏析集成》，中国文联出版公司1988年版，有删节）

祭十二郎文读解

王思宇

　　全篇三大段之间，不但自有有机联系，而且一段之中，又分若干小段，小段之中，又有若干层次，层次当中，还有不少转折。以第二大段的前半段为例。一开始，作者先不直接写十二郎，而是先写自己。“吾年未四十”四句，是衰象，后来被传颂为写未老先衰的名句，这是一层。“念诸父与诸兄，皆康强而早世”，是长辈的例子，又是一层。以下四句，一句写一层意思，说明自己将死，要十二郎早来相会。这是第一小段。下面“孰谓”两句一转，便过到十二郎之死。这种写法，是上文为下文蓄势，也就是用自己之将死而竟不死，反衬出十二郎之不应死而竟死的特别可哀。“少者殁而长者存，强者夭而病者全”，这不合情理，太使人悲哀，在这个巨大的打击下，作者神志恍惚，不相信这是事实，所以下面紧接着一转，发出三个疑问，“其信然邪?其梦邪?其传之非其真邪?”然后从信说到疑，一层；从疑又说到信，又一层；最后把十二郎之死归咎于天，归咎于神，归咎于理，得出“寿者不可知”的结论。这是第二小段。从文意讲，十二郎之死，于此已经写完，此段已可结束，但“虽然”两字一转，又上承开头“而发苍苍”一段而翻进一层，写自己的衰象更加严重，又回到自己之将死。“几何不从汝而死也”，是说自己不久也要跟在十二郎的后面死去，讲的本来是一件不幸的事，可是下面突然一转，又变成了幸事──“死而有知，其几何离?其无知，悲不几时，而不悲者无穷期矣。”作者已经痛不欲生，所以视死为幸了。这是第三小段。文章至此，已将作者和十二郎两个方面讲尽，但作者还不结束，又上承第二小段写二人之子之难保。这是第四小段。以上可以看出，短短一段当中，层次转换，变化无穷，有如万水回环，千峰合抱。而这一切在作者说来，不过是将情将事如实叙写，并未有意去精心结撰，过接转换，显得非常自然，看不出丝毫造作之迹。这种不刻意追求结构而结构自妙，在古今都是不可多得的。

　　除了结构方面有韩文的共同特点之外，此文还有它独具的显著特色。

　　读完这篇祭文，我们最突出的一个感觉，就是全篇自始至终，贯注着一个“情”字。“言有穷而情不可终”，作者在此文结尾的这句话，表明它是因情而写，所写皆情，整篇祭文都是作者用感情所写成的。

　　韩愈三岁丧父母，由兄嫂（也就是十二郎的父母）抚养成人，他和十二郎，虽为叔侄，实同兄弟，从小生活在一起，“零丁孤苦，未尝一日相离”，感情特别深厚。十二郎的死，使他悲痛欲绝，也勾起他的辛酸回忆。身世的不幸，家世的凄凉，父母的早逝，兄嫂的抚养，从前同十二郎一起生活的种种情景，都一齐涌上心头；自己的衰病，子孙辈的幼小，这是眼前必须正视的现实。所有这一切，汇成一股感情的激流，作者悲感万端，百思萦集，情不能已，因而写成此文。这里有怀念，有感激，有悔恨，有哀愤，有内咎，有期望，全篇每句每字，都可看到作者感情的奔流。

　　此文不但全篇写情，而且写得非常真，非常深，历来被称为“至情”之文。作者从自己的不幸身世，说到同十二郎的情谊，说到十二郎之死和善后事宜，不加修饰，不作渲染，完全从肺腑中流出，全都是骨肉至情的真实流露。开头的“少孤”“兄殁”“吾与汝俱幼”，看去似乎很平淡，却饱含着作者的无限辛酸和眼泪，写得很沉痛。嫂嫂的惨不忍闻的话和“抚汝指吾”的慈爱而又凄楚的神情，对自己离家谋生的深沉悔恨，得知十二郎死讯后的悲痛心情，也无不情真语真，悲酸无限。我们还可看到，作者抒写时非常坦率，想到什么就写什么，心里怎么想，笔下就怎么写，没有丝毫隐避，一任感情自然倾泻。例如写自己离家的目的，明白地说是以“求斗升之禄”，要是别人，恐怕就不会这样直截了当，很可能不是闭口不说，就是另外安上一个什么冠冕堂皇的名目。想到二人之子，说：“少而强者不可保，如此孩提者，又可冀其成立耶?”按照旧时的忌讳，这样的话是不吉利的，由此正可看出作者此时悲痛至极，因而什么也不顾忌了。末尾将十二郎之死完全归罪于自己，说自己“行负神明”“不孝不慈”，更是披肝沥胆的恸哭长号。清代叶燮论诗文，有重“胆”之说：“无胆则笔墨畏缩”，“欲言而不能言，或能言而不敢言”（《原诗》）。韩愈此文，正称得上有胆，他既敢打破祭文的传统形式，又敢无话不说，所以才写出这篇千古传颂之作。

　　不仅如此，我们细读全文，还可看到作者感情的起伏变化。篇中用“呜呼”“呜呼哀哉”这两个悲叹词，来表现这种变化情态，凡是用这种词的地方，都表示感情变得更加强烈。从第一个“呜呼”开始，可以看到，作者由含着眼泪的深沉倾诉，进而呜咽抽泣，进而泪流满面，至“汝之子始十岁”一段之末，连用两个“呜呼哀哉”，已经是号啕痛哭，感情发展到一个高潮。从“呜呼！汝病吾不知时”至“‘彼苍者天’，‘曷其有极’”，这个长句，声调急促，一气贯注，一句紧接一句，一字紧接一字，中间不能断开，简直就是顿足捶胸，呼天抢地，悲痛之情发展到最高点。值得注意的是，这种发展，并不是直线的，在一度激烈之后，又伴随着一段虽然悲切但却较为平静的倾诉，这样或高或低，或疾或徐，就像生活中的真实情况一样。结尾“言有穷而情不可终”，使人感到祭文已完，作者仍然悲哭不已。《古文观止》的编选者说道：“情之至者，自然流为至文。读此等文，须想其一面哭，一面写，字字是血，字字是泪。”这话是很有见地的。确实，读这篇祭文，我们不但可以看到作者眼泪纵横的模样，还可听到作者痛哭的声音。正因为如此，千百年来，不知有多少读者被它所打动。宋代大作家苏轼曾说，“读韩退之《祭十二郎文》而不堕泪者，其人必不友”，可见它感人之深。

　　正是为了抒情，此文在写法上也有着与一般祭文显著不同的一个特色：通篇以汝吾（你我）相称，好像同亡者家常对语一样，读来特别真切感人。开篇“告汝十二郎之灵”，作者不像一般祭文用“祭”字，而特别用一“告”字，意思是说：我在对你说话，你听着啊。这就使读者先留下一个印象：下面的话都是作者向十二郎的倾诉。

　　把此文同韩愈以前和以后其他许多祭文比照读读，就会产生这样一个感觉：其他那些祭文，祭的是“死人”，文中内容大多是赞颂死者的功业或德行，俨如对死者一生的评论，祭的是死者，实际上是讲给其他活着的人听。旧时祭文的写法大多如此公式化，所以为人传颂的不多。此文则不然。它写的全是作者同十二郎之间的个人家常琐事，通篇没有一句专门赞颂的话（只在行文中顺带提到伯兄的“盛德”和十二郎的“纯明”），每字每句，都是讲给死者听的，而死者也好像并没有死，正在听作者讲话。篇中叙十二郎生前种种家庭琐事的段落，就像久别重逢的亲人在一起回忆往事。即使是讲十二郎之死的地方，也好像死者就在旁边倾听，例如讲死期死因一段，就像二人在一起核实情况一样。同时，文中不时插入一些问话，“其竟以此而殒其生乎?抑别有疾而至斯乎?”“其然乎?其不然乎?”“汝其知也耶?其不知也耶?”像是作者当着十二郎的面在问他，更增强了当面对语的意味。因为是讲给死者听的，所以文中不发半句议论，朴素如口语，全文反复曲折，好像絮絮叨叨，实则不觉其烦，而且越读越打动人。

　　也是为了抒情，此文还特别注意文言虚词，特别是语气词的运用，从而增强了行文的感染力。不论在古文或白话文中，虚词都是不可缺少的一个部分。有的古代散文，往往由于虚词运用的巧妙，使文章别具风采。宋代欧阳修的《醉翁亭记》，全文除一句之外，其他每句之末，都用一个语气词“也”字，因而使文章格外生色，是大家熟知的例子。在《祭十二郎文》的第二大段中，这一点也很突出。这段开头，“吾年未四十，而视茫茫，而发苍苍，而齿牙动摇”，连用三个并列的转折连词“而”字。从“呜呼！其信然邪?其梦邪?其传之非其真邪?”以下，先是连用三个“邪”字，紧接着又接连不断地连用三个“乎”字，三个“也”（同“邪”，作疑问语气词）字，五个“矣”字。这样连用连词和语气词，第一是可以加重语气，使表达的感情更加强烈；第二是可以押韵和增强文章的节奏，从而增强作品的感人力量。由于连用“邪”“乎”“也”“矣”等语气词，就使这篇祭文在散体之中又含有韵味，节奏也更加顿挫有力，更能打动读者的心。

　　（选自《古典散文名作赏析》，山西人民出版社1985年版，有删节）

《祭十二郎文》韩愈 拼音读音参考

jì shí èr láng wén
祭十二郎文

nián yuè rì, jì fù yù wén rǔ sàng zhī qī rì, nǎi néng xián āi zhì chéng, shǐ jiàn zhōng yuǎn jù shí xiū zhī diàn, gào rǔ shí èr láng zhī líng: wū hū! wú shǎo gū, jí zhǎng, bù xǐng suǒ hù, wéi xiōng sǎo shì yī.
年、月、日，季父愈闻汝丧之七日，乃能衔哀致诚，使建中远具时羞之奠，告汝十二郎之灵：呜呼！吾少孤，及长，不省所怙，惟兄嫂是依。
zhōng nián, xiōng mò nán fāng, wú yǔ rǔ jù yòu, cóng sǎo guī zàng hé yáng.
中年，兄殁南方，吾与汝俱幼，从嫂归葬河阳。
jì yòu yǔ rǔ jiù shí jiāng nán.
既又与汝就食江南。
líng dīng gū kǔ, wèi cháng yī rì xiāng lí yě.
零丁孤苦，未尝一日相离也。
wú shàng yǒu sān xiōng, jiē bù xìng zǎo shì.
吾上有三兄，皆不幸早世。
chéng xiān rén hòu zhě, zài sūn wéi rǔ, zài zi wéi wú.
承先人后者，在孙惟汝，在子惟吾。
liǎng shì yī shēn, xíng dān yǐng zhī.
两世一身，形单影只。
sǎo cháng fǔ rǔ zhǐ wú ér yán yuē:" hán shì liǎng shì, wéi cǐ ér yǐ!" rǔ shí yóu xiǎo, dāng bù fù jì yì.
嫂尝抚汝指吾而言曰：“韩氏两世，惟此而已！”汝时尤小，当不复记忆。
wú shí suī néng jì yì, yì wèi zhī qí yán zhī bēi yě.
吾时虽能记忆，亦未知其言之悲也。
wú nián shí jiǔ, shǐ lái jīng chéng.
吾年十九，始来京城。
qí hòu sì nián, ér guī shì rǔ.
其后四年，而归视汝。
yòu sì nián, wú wǎng hé yáng shěng fén mù, yù rǔ cóng sǎo sàng lái zàng.
又四年，吾往河阳省坟墓，遇汝从嫂丧来葬。
yòu èr nián, wú zuǒ dǒng chéng xiàng yú biàn zhōu, rǔ lái shěng wú.
又二年，吾佐董丞相于汴州，汝来省吾。
zhǐ yī suì, qǐng guī qǔ qí nú.
止一岁，请归取其孥。
míng nián, chéng xiàng hōng.
明年，丞相薨。
wú qù biàn zhōu, rǔ bù guǒ lái.
吾去汴州，汝不果来。
shì nián, wú zuǒ róng xú zhōu, shǐ qǔ rǔ zhě shǐ xíng, wú yòu bà qù, rǔ yòu bù guǒ lái.
是年，吾佐戎徐州，使取汝者始行，吾又罢去，汝又不果来。
wú niàn rǔ cóng yú dōng, dōng yì kè yě, bù kě yǐ jiǔ tú jiǔ yuǎn zhě, mò rú xī guī, jiāng chéng jiā ér zhì rǔ.
吾念汝从于东，东亦客也，不可以久；图久远者，莫如西归，将成家而致汝。
wū hū! shú wèi rǔ jù qù wú ér mò hū! wú yǔ rǔ jù shào nián, yǐ wéi suī zàn xiāng bié, zhōng dāng jiǔ xiāng yǔ chù.
呜呼！孰谓汝遽去吾而殁乎！吾与汝俱少年，以为虽暂相别，终当久相与处。
gù shě rǔ ér lǚ shí jīng shī, yǐ qiú dòu hú zhī lù.
故舍汝而旅食京师，以求斗斛之禄。
chéng zhī qí rú cǐ, suī wàn shèng zhī gōng xiāng, wú bù yǐ yī rì chuò rǔ ér jiù yě.
诚知其如此，虽万乘之公相，吾不以一日辍汝而就也。
qù nián, mèng dōng yě wǎng.
去年，孟东野往。
wú shū yǔ rǔ yuē:" wú nián wèi sì shí, ér shì máng máng, ér fā cāng cāng, ér chǐ yá dòng yáo.
吾书与汝曰：“吾年未四十，而视茫茫，而发苍苍，而齿牙动摇。
niàn zhū fù yǔ zhū xiōng, jiē kāng qiáng ér zǎo shì.
念诸父与诸兄，皆康强而早世。
rú wú zhī shuāi zhě, qí néng jiǔ cún hū? wú bù kě qù, rǔ bù kěn lái, kǒng dàn mù sǐ, ér rǔ bào wú yá zhī qī yě!" shú wèi shǎo zhě mò ér zhǎng zhě cún, qiáng zhě yāo ér bìng zhě quán hū! wū hū! qí xìn rán xié? qí mèng xié? qí chuán zhī fēi qí zhēn xié? xìn yě, wú xiōng zhī shèng dé ér yāo qí sì hū? rǔ zhī chún míng ér bù kè méng qí zé hū? shǎo zhě qiáng zhě ér yāo mò, zhǎng zhě shuāi zhě ér cún quán hū? wèi kě yǐ wéi xìn yě.
如吾之衰者，其能久存乎？吾不可去，汝不肯来，恐旦暮死，而汝抱无涯之戚也！”孰谓少者殁而长者存，强者夭而病者全乎！呜呼！其信然邪？其梦邪？其传之非其真邪？信也，吾兄之盛德而夭其嗣乎？汝之纯明而不克蒙其泽乎？少者、强者而夭殁，长者、衰者而存全乎？未可以为信也。
mèng yě, chuán zhī fēi qí zhēn yě, dōng yě zhī shū, gěng lán zhī bào, hé wéi ér zài wú cè yě? wū hū! qí xìn rán yǐ! wú xiōng zhī shèng dé ér yāo qí sì yǐ! rǔ zhī chún míng yí yè qí jiā zhě, bù kè méng qí zé yǐ! suǒ wèi tiān zhě chéng nán cè, ér shén zhě chéng nán míng yǐ! suǒ wèi lǐ zhě bù kě tuī, ér shòu zhě bù kě zhī yǐ! suī rán, wú zì jīn nián lái, cāng cāng zhě huò huà ér wèi bái yǐ, dòng yáo zhě huò tuō ér luò yǐ.
梦也，传之非其真也，东野之书，耿兰之报，何为而在吾侧也？呜呼！其信然矣！吾兄之盛德而夭其嗣矣！汝之纯明宜业其家者，不克蒙其泽矣！所谓天者诚难测，而神者诚难明矣！所谓理者不可推，而寿者不可知矣！虽然，吾自今年来，苍苍者或化而为白矣，动摇者或脱而落矣。
máo xuè rì yì shuāi, zhì qì rì yì wēi, jǐ hé bù cóng rǔ ér sǐ yě.
毛血日益衰，志气日益微，几何不从汝而死也。
sǐ ér yǒu zhī, qí jǐ hé lí qí wú zhī, bēi bù jǐ shí, ér bù bēi zhě wú qióng qī yǐ.
死而有知，其几何离；其无知，悲不几时，而不悲者无穷期矣。
rǔ zhī zǐ shǐ shí suì, wú zhī zǐ shǐ wǔ suì.
汝之子始十岁，吾之子始五岁。
shǎo ér qiáng zhě bù kě bǎo, rú cǐ hái tí zhě, yòu kě jì qí chéng lì xié? wū hū āi zāi! wū hū āi zāi! rǔ qù nián shū yún:" bǐ dé ruǎn jiǎo bìng, wǎng wǎng ér jù.
少而强者不可保，如此孩提者，又可冀其成立邪?呜呼哀哉！呜呼哀哉！汝去年书云：“比得软脚病，往往而剧。
" wú yuē:" shì jí yě, jiāng nán zhī rén, cháng cháng yǒu zhī.
”吾曰：“是疾也，江南之人，常常有之。
" wèi shǐ yǐ wéi yōu yě.
”未始以为忧也。
wū hū! qí jìng yǐ cǐ ér yǔn qí shēng hū? yì bié yǒu jí ér zhì sī jí hū? rǔ zhī shū, liù yuè shí qī rì yě.
呜呼！ 其竟以此而殒其生乎？抑别有疾而至斯极乎？汝之书，六月十七日也。
dōng yě yún, rǔ mò yǐ liù yuè èr rì gěng lán zhī bào wú yuè rì.
东野云，汝殁以六月二日；耿兰之报无月日。
gài dōng yě zhī shǐ zhě, bù zhī wèn jiā rén yǐ yuè rì rú gěng lán zhī bào, bù zhī dāng yán yuè rì.
盖东野之使者，不知问家人以月日；如耿兰之报，不知当言月日。
dōng yě yǔ wú shū, nǎi wèn shǐ zhě, shǐ zhě wàng chēng yǐ yīng zhī hū.
东野与吾书，乃问使者，使者妄称以应之乎。
qí rán hū? qí bù rán hū? jīn wú shǐ jiàn zhōng jì rǔ, diào rǔ zhī gū yǔ rǔ zhī rǔ mǔ.
其然乎？其不然乎？今吾使建中祭汝，吊汝之孤与汝之乳母。
bǐ yǒu shí, kě shǒu yǐ dài zhōng sàng, zé dài zhōng sàng ér qǔ yǐ lái rú bù néng shǒu yǐ zhōng sàng, zé suì qǔ yǐ lái.
彼有食，可守以待终丧，则待终丧而取以来；如不能守以终丧，则遂取以来。
qí yú nú bì, bìng lìng shǒu rǔ sàng.
其余奴婢，并令守汝丧。
wú lì néng gǎi zàng, zhōng zàng rǔ yú xiān rén zhī zhào, rán hòu wéi qí suǒ yuàn.
吾力能改葬，终葬汝于先人之兆，然后惟其所愿。
wū hū! rǔ bìng wú bù zhī shí, rǔ mò wú bù zhī rì, shēng bù néng xiāng yǎng yǐ gòng jū, mò bù néng fǔ rǔ yǐ jǐn āi, liǎn bù píng qí guān, biǎn bù lín qí xué.
呜呼！汝病吾不知时，汝殁吾不知日，生不能相养以共居，殁不能抚汝以尽哀，敛不凭其棺，窆不临其穴。
wú xíng fù shén míng, ér shǐ rǔ yāo bù xiào bù cí, ér bù néng yǔ rǔ xiāng yǎng yǐ shēng, xiāng shǒu yǐ sǐ.
吾行负神明，而使汝夭；不孝不慈，而不能与汝相养以生，相守以死。
yī zài tiān zhī yá, yī zài dì zhī jiǎo, shēng ér yǐng bù yǔ wú xíng xiāng yī, sǐ ér hún bù yǔ wú mèng xiāng jiē.
一在天之涯，一在地之角，生而影不与吾形相依，死而魂不与吾梦相接。
wú shí wèi zhī, qí yòu hé yóu! bǐ cāng zhě tiān, hé qí yǒu jí! zì jīn yǐ wǎng, wú qí wú yì yú rén shì yǐ! dāng qiú shù qǐng zhī tián yú yī yǐng zhī shàng, yǐ dài yú nián, jiào wú zi yǔ rǔ zi, xìng qí chéng zhǎng wú nǚ yǔ rǔ nǚ, dài qí jià, rú cǐ ér yǐ.
吾实为之，其又何尤！彼苍者天，曷其有极！自今已往，吾其无意于人世矣！当求数顷之田于伊颍之上，以待余年，教吾子与汝子，幸其成；长吾女与汝女，待其嫁，如此而已。
wū hū, yán yǒu qióng ér qíng bù kě zhōng, rǔ qí zhī yě xié? qí bù zhī yě xié? wū hū āi zāi! shàng xiǎng!
呜呼，言有穷而情不可终，汝其知也邪？其不知也邪？呜呼哀哉！尚飨！

《祭十二郎文》韩愈原文、翻译、赏析和诗意(祭十二郎文 韩愈)拼音解读：

《jì shí èr láng wén 》 hán yù

táng dài   hán yù

nián 、yuè 、rì ，jì fù yù wén rǔ sàng zhī qī rì ，nǎi néng xián āi zhì chéng ，shǐ jiàn zhōng yuǎn jù shí xiū zhī diàn ，gào rǔ shí èr láng zhī líng ：wū hū ！wú shǎo gū ，jí zhǎng ，bú shěng suǒ hù ，wéi xiōng sǎo shì yī 。
zhōng nián ，xiōng mò nán fāng ，wú yǔ rǔ jù yòu ，cóng sǎo guī zàng hé yáng 。
jì yòu yǔ rǔ jiù shí jiāng nán 。
líng dīng gū kǔ ，wèi cháng yī rì xiàng lí yě 。
wú shàng yǒu sān xiōng ，jiē bú xìng zǎo shì 。
chéng xiān rén hòu zhě ，zài sūn wéi rǔ ，zài zǐ wéi wú 。
liǎng shì yī shēn ，xíng dān yǐng zhī 。
sǎo cháng fǔ rǔ zhǐ wú ér yán yuē ：“hán shì liǎng shì ，wéi cǐ ér yǐ ！”rǔ shí yóu xiǎo ，dāng bú fù jì yì 。
wú shí suī néng jì yì ，yì wèi zhī qí yán zhī bēi yě 。
wú nián shí jiǔ ，shǐ lái jīng chéng 。
qí hòu sì nián ，ér guī shì rǔ 。
yòu sì nián ，wú wǎng hé yáng shěng fén mù ，yù rǔ cóng sǎo sàng lái zàng 。
yòu èr nián ，wú zuǒ dǒng chéng xiàng yú biàn zhōu ，rǔ lái shěng wú 。
zhǐ yī suì ，qǐng guī qǔ qí nú 。
míng nián ，chéng xiàng hōng 。
wú qù biàn zhōu ，rǔ bú guǒ lái 。
shì nián ，wú zuǒ róng xú zhōu ，shǐ qǔ rǔ zhě shǐ háng ，wú yòu bà qù ，rǔ yòu bú guǒ lái 。
wú niàn rǔ cóng yú dōng ，dōng yì kè yě ，bú kě yǐ jiǔ ；tú jiǔ yuǎn zhě ，mò rú xī guī ，jiāng chéng jiā ér zhì rǔ 。
wū hū ！shú wèi rǔ jù qù wú ér mò hū ！wú yǔ rǔ jù shǎo nián ，yǐ wéi suī zàn xiàng bié ，zhōng dāng jiǔ xiàng yǔ chù 。
gù shě rǔ ér lǚ shí jīng shī ，yǐ qiú dòu hú zhī lù 。
chéng zhī qí rú cǐ ，suī wàn chéng zhī gōng xiàng ，wú bú yǐ yī rì chuò rǔ ér jiù yě 。
qù nián ，mèng dōng yě wǎng 。
wú shū yǔ rǔ yuē ：“wú nián wèi sì shí ，ér shì máng máng ，ér fā cāng cāng ，ér chǐ yá dòng yáo 。
niàn zhū fù yǔ zhū xiōng ，jiē kāng qiáng ér zǎo shì 。
rú wú zhī shuāi zhě ，qí néng jiǔ cún hū ？wú bú kě qù ，rǔ bú kěn lái ，kǒng dàn mù sǐ ，ér rǔ bào wú yá zhī qī yě ！”shú wèi shǎo zhě mò ér zhǎng zhě cún ，qiáng zhě yāo ér bìng zhě quán hū ！wū hū ！qí xìn rán xié ？qí mèng xié ？qí chuán zhī fēi qí zhēn xié ？xìn yě ，wú xiōng zhī shèng dé ér yāo qí sì hū ？rǔ zhī chún míng ér bú kè méng qí zé hū ？shǎo zhě 、qiáng zhě ér yāo mò ，zhǎng zhě 、shuāi zhě ér cún quán hū ？wèi kě yǐ wéi xìn yě 。
mèng yě ，chuán zhī fēi qí zhēn yě ，dōng yě zhī shū ，gěng lán zhī bào ，hé wéi ér zài wú cè yě ？wū hū ！qí xìn rán yǐ ！wú xiōng zhī shèng dé ér yāo qí sì yǐ ！rǔ zhī chún míng yí yè qí jiā zhě ，bú kè méng qí zé yǐ ！suǒ wèi tiān zhě chéng nán cè ，ér shén zhě chéng nán míng yǐ ！suǒ wèi lǐ zhě bú kě tuī ，ér shòu zhě bú kě zhī yǐ ！suī rán ，wú zì jīn nián lái ，cāng cāng zhě huò huà ér wéi bái yǐ ，dòng yáo zhě huò tuō ér luò yǐ 。
máo xuè rì yì shuāi ，zhì qì rì yì wēi ，jǐ hé bú cóng rǔ ér sǐ yě 。
sǐ ér yǒu zhī ，qí jǐ hé lí ；qí wú zhī ，bēi bú jǐ shí ，ér bú bēi zhě wú qióng qī yǐ 。
rǔ zhī zǐ shǐ shí suì ，wú zhī zǐ shǐ wǔ suì 。
shǎo ér qiáng zhě bú kě bǎo ，rú cǐ hái tí zhě ，yòu kě jì qí chéng lì xié ?wū hū āi zāi ！wū hū āi zāi ！rǔ qù nián shū yún ：“bǐ dé ruǎn jiǎo bìng ，wǎng wǎng ér jù 。
”wú yuē ：“shì jí yě ，jiāng nán zhī rén ，cháng cháng yǒu zhī 。
”wèi shǐ yǐ wéi yōu yě 。
wū hū ！ qí jìng yǐ cǐ ér yǔn qí shēng hū ？yì bié yǒu jí ér zhì sī jí hū ？rǔ zhī shū ，liù yuè shí qī rì yě 。
dōng yě yún ，rǔ mò yǐ liù yuè èr rì ；gěng lán zhī bào wú yuè rì 。
gài dōng yě zhī shǐ zhě ，bú zhī wèn jiā rén yǐ yuè rì ；rú gěng lán zhī bào ，bú zhī dāng yán yuè rì 。
dōng yě yǔ wú shū ，nǎi wèn shǐ zhě ，shǐ zhě wàng chēng yǐ yīng zhī hū 。
qí rán hū ？qí bú rán hū ？jīn wú shǐ jiàn zhōng jì rǔ ，diào rǔ zhī gū yǔ rǔ zhī rǔ mǔ 。
bǐ yǒu shí ，kě shǒu yǐ dài zhōng sàng ，zé dài zhōng sàng ér qǔ yǐ lái ；rú bú néng shǒu yǐ zhōng sàng ，zé suí qǔ yǐ lái 。
qí yú nú bì ，bìng lìng shǒu rǔ sàng 。
wú lì néng gǎi zàng ，zhōng zàng rǔ yú xiān rén zhī zhào ，rán hòu wéi qí suǒ yuàn 。
wū hū ！rǔ bìng wú bú zhī shí ，rǔ mò wú bú zhī rì ，shēng bú néng xiàng yǎng yǐ gòng jū ，mò bú néng fǔ rǔ yǐ jìn āi ，liǎn bú píng qí guān ，biǎn bú lín qí xué 。
wú háng fù shén míng ，ér shǐ rǔ yāo ；bú xiào bú cí ，ér bú néng yǔ rǔ xiàng yǎng yǐ shēng ，xiàng shǒu yǐ sǐ 。
yī zài tiān zhī yá ，yī zài dì zhī jiǎo ，shēng ér yǐng bú yǔ wú xíng xiàng yī ，sǐ ér hún bú yǔ wú mèng xiàng jiē 。
wú shí wéi zhī ，qí yòu hé yóu ！bǐ cāng zhě tiān ，hé qí yǒu jí ！zì jīn yǐ wǎng ，wú qí wú yì yú rén shì yǐ ！dāng qiú shù qǐng zhī tián yú yī yǐng zhī shàng ，yǐ dài yú nián ，jiāo wú zǐ yǔ rǔ zǐ ，xìng qí chéng ；zhǎng wú nǚ yǔ rǔ nǚ ，dài qí jià ，rú cǐ ér yǐ 。
wū hū ，yán yǒu qióng ér qíng bú kě zhōng ，rǔ qí zhī yě xié ？qí bú zhī yě xié ？wū hū āi zāi ！shàng xiǎng ！

fèn lèi ： gǔ wén guān zhǐ gāo zhōng wén yán wén jì wén dào wáng shí èr láng

zuò zhě jiǎn jiè (hán yù )

hán yù （768～824）zì tuì zhī ，táng dài wén xué jiā 、zhé xué jiā 、sī xiǎng jiā ，hé yáng （jīn hé nán shěng jiāo zuò mèng zhōu shì ）rén ，hàn zú 。zǔ jí hé běi chāng lí ，shì chēng hán chāng lí 。wǎn nián rèn lì bù shì láng ，yòu chēng hán lì bù 。shì hào “wén ”，yòu chēng hán wén gōng 。tā yǔ liǔ zōng yuán tóng wéi táng dài gǔ wén yùn dòng de chàng dǎo zhě ，zhǔ zhāng xué xí xiān qín liǎng hàn de sàn wén yǔ yán ，pò pián wéi sàn ，kuò dà wén yán wén de biǎo dá gōng néng 。sòng dài sū shì chēng tā “wén qǐ bā dài zhī shuāi ”，míng rén tuī tā wéi táng sòng bā dà jiā zhī shǒu ，yǔ liǔ zōng yuán bìng chēng “hán liǔ ”，yǒu “wén zhāng jù gōng ”hé “bǎi dài wén zōng ”zhī míng ，zuò pǐn dōu shōu zài 《chāng lí xiān shēng jí 》lǐ 。hán yù zài sī xiǎng shàng shì zhōng guó “dào tǒng ”guān niàn de què lì zhě ，shì zūn rú fǎn fó de lǐ chéng bēi shì rén wù 。

jì shí èr láng wén fān yì

　　mǒu nián 、mǒu yuè 、mǒu rì ，shū fù hán yù zài tīng shuō nǐ qù shì hòu de dì qī tiān ，cái dé yǐ hán zhe āi tòng xiàng nǐ biǎo dá chéng yì ，bìng pài jiàn zhōng zài yuǎn fāng bèi bàn le yīng shí de xiān měi shí pǐn zuò wéi jì pǐn ，gào wèi nǐ shí èr láng de líng wèi ：

　　āi ，wǒ zì yòu sàng fù ，děng dào dà le ，bú zhī dào fù qīn shì shí me mó yàng ，zhī yǒu yī kào xiōng sǎo fǔ yǎng 。gē gē zhèng dāng zhōng nián shí jiù yīn yǔ fàn zuì de zǎi xiàng guān xì mì qiē ér shòu qiān lián bèi biǎn wéi sháo zhōu cì shǐ ，cì nián sǐ yú biǎn suǒ 。wǒ hé nǐ dōu hái xiǎo ，gēn suí sǎo sǎo bǎ líng jiù sòng huí hé yáng lǎo jiā ān zàng 。suí hòu yòu hé nǐ dào jiāng nán móu shēng ，gū kǔ líng dīng ，yě wèi céng yī tiān fèn kāi guò 。wǒ shàng miàn běn lái yǒu sān gè gē gē ，dōu bú xìng zǎo sǐ 。jì chéng xiān fù de hòu dài ，zài sūn zǐ bèi lǐ zhī yǒu nǐ ，zài ér zǐ bèi lǐ zhī yǒu wǒ 。hán jiā zǐ sūn liǎng dài gè shèng yī rén ，gū gū dān dān 。sǎo zǐ céng jīng fǔ mō zhe nǐ de tóu duì wǒ shuō ：“hán shì liǎng dài ，jiù zhī yǒu nǐ men liǎng gè le ！”nà shí nǐ bǐ wǒ gèng xiǎo ，dāng rán jì bú dé le ；wǒ dāng shí suī rán néng gòu jì shì ，dàn yě hái bú néng tǐ huì tā huà zhōng de bēi liáng ā ！

　　wǒ shí jiǔ suì shí ，chū cì lái dào jīng chéng cān jiā kǎo shì 。sì nián yǐ hòu ，cái huí qù kàn nǐ 。yòu guò le sì nián ，wǒ qù hé yáng píng diào zǔ xiān de fén mù ，pèng shàng nǐ hù sòng sǎo sǎo de líng jiù lái ān zàng 。yòu guò le liǎng nián ，wǒ zài biàn zhōu fǔ zuǒ dǒng chéng xiàng ，nǐ lái tàn wàng wǒ ，liú xià zhù le yī nián ，nǐ qǐng qiú huí qù jiē qī zǐ ér nǚ 。dì èr nián ，dǒng chéng xiàng qù shì ，wǒ lí kāi biàn zhōu ，nǐ méi néng lái chéng 。zhè yī nián ，wǒ zài xú zhōu fǔ zuǒ jun1 wù ，pài qù jiē nǐ de rén gāng dòng shēn ，wǒ jiù bèi miǎn zhí ，nǐ yòu méi lái chéng 。wǒ xiǎng ，nǐ gēn wǒ zài dōng biān de biàn zhōu 、xú zhōu ，yě shì kè jū ，bú kě néng jiǔ zhù ；cóng zhǎng yuǎn kǎo lǜ ，hái bú rú wǒ huí dào jiā xiāng ，děng zài nà lǐ ān xià jiā zài jiē nǐ lái 。āi ！shuí néng liào dào nǐ jìng tū rán lí wǒ ér sǐ ne ?dāng chū ，wǒ hé nǐ dōu nián qīng ，zǒng yǐ wéi suī rán zàn shí fèn bié ，zhōng jiū huì zhǎng jiǔ zài yī qǐ de 。yīn cǐ wǒ lí kāi nǐ ér lǚ jū zhǎng ān ，yǐ xún qiú wēi báo de fèng lù 。jiǎ rú zhēn de zhī dào huì zhè yàng ，jí shǐ ràng wǒ zuò gāo guān hòu lù de gōng qīng zǎi xiàng ，wǒ yě bú yuàn yīn cǐ lí kāi nǐ yī tiān ér qù fù rèn ā ！

　　qù nián ，mèng dōng yě dào nǐ nà lǐ qù shí ，wǒ xiě gěi nǐ de xìn zhōng shuō ：“wǒ nián jì hái bú dào sì shí suì ，dàn shì lì mó hú ，tóu fā huā bái ，yá chǐ sōng dòng 。xiǎng qǐ gè wèi fù xiōng ，dōu zài jiàn kāng qiáng zhuàng de shèng nián zǎo zǎo qù shì ，xiàng wǒ zhè yàng shuāi ruò de rén ，nán dào hái néng zhǎng huó zài shì shàng ma ?wǒ bú néng lí kāi （zhí shǒu ），nǐ yòu bú kěn lái ，kǒng pà wǒ zǎo wǎn yī sǐ ，nǐ jiù huì yǒu wú qióng wú jìn de yōu shāng 。”shuí néng liào dào nián qīng de què xiān sǐ le ，ér nián lǎo de fǎn ér hái huó zhe ，qiáng zhuàng de zǎo zǎo sǐ qù ，ér shuāi ruò de fǎn ér hái huó zài rén jiān ne ?

　　āi ！shì zhēn de zhè yàng ne ?hái shì zài zuò mèng ne ?hái shì zhè chuán lái de xiāo xī bú kě kào ne ?rú guǒ shì zhēn de ，nà me wǒ gē gē yǒu （nà me ）měi hǎo de pǐn dé fǎn ér zǎo zǎo dì jué hòu le ne ?nǐ （nà me ）chún zhèng cōng míng fǎn ér bú néng chéng shòu tā de ēn zé ne ?nán dào nián qīng qiáng zhuàng de fǎn ér yào zǎo zǎo sǐ qù ，nián lǎo shuāi ruò de què yīng huó zài shì shàng ma ?shí zài bú gǎn bǎ tā dāng zuò zhēn de ā ！rú guǒ shì mèng ，chuán lái de è hào bú shì zhēn de ，kě shì dōng yě de lái xìn ，gěng lán de bào sàng ，què yòu wéi shí me zài wǒ shēn biān ne ?ā ！dà gài shì zhēn de le ！wǒ gē gē yǒu měi hǎo de pǐn dé jìng rán zǎo zǎo dì shī qù hòu dài ，nǐ chún zhèng cōng míng ，běn lái shì yīng gāi jì chéng jiā yè de ，xiàn zài què bú néng chéng shòu nǐ fù qīn de ēn zé le 。zhè zhèng shì suǒ wèi cāng tiān què shí nán yǐ chuāi cè ，ér shén yì shí zài nán yǐ zhī dào le ！yě jiù shì suǒ wèi tiān lǐ bú kě tuī qiú ，ér shòu mìng de zhǎng duǎn wú fǎ yù zhī ā ！

　　suī rán zhè yàng ，wǒ cóng jīn nián yǐ lái ，huā bái de tóu fā ，quán yào biàn bái le ，sōng dòng de yá chǐ ，yě xiàng yào tuō luò le ，shēn tǐ yuè lái yuè shuāi ruò ，jīng shén yě yuè lái yuè chà le ，guò bú le duō jiǔ jiù yào suí nǐ sǐ qù le 。rú guǒ sǐ hòu yǒu zhī ，nà me wǒ men yòu néng fèn lí duō jiǔ ne ?rú guǒ wǒ sǐ hòu wú zhī ，nà me wǒ yě bú néng bēi tòng duō shǎo shí jiān le ，ér （sǐ hòu ）bú bēi tòng de shí jiān què shì wú qióng wú jìn de 。

　　nǐ de ér zǐ cái shí suì ，wǒ de ér zǐ cái wǔ suì ，nián qīng qiáng zhuàng de shàng bú néng bǎo quán ，xiàng zhè me dà de hái zǐ ，yòu zěn me néng xī wàng tā men chéng rén lì yè ne ?ā ，bēi tòng ā ，zhēn shì bēi tòng ！

　　nǐ qù nián lái xìn shuō ：“jìn lái dé le ruǎn jiǎo bìng ，shí cháng （fā zuò ）téng dé lì hài 。”wǒ shuō ：“zhè zhǒng bìng ，jiāng nán rén cháng cháng dé 。”méi yǒu dāng zuò zhí dé yōu lǜ de shì 。āi ，（shuí zhī dào ）jìng rán huì yīn cǐ ér sàng le mìng ne ?hái shì yóu yú bié de bìng ér dǎo zhì zhè yàng de bú xìng ne ?

　　nǐ de xìn shì liù yuè shí qī rì xiě de 。dōng yě shuō nǐ shì liù yuè èr rì sǐ de ，gěng lán bào sàng shí méi yǒu shuō rì qī 。dà gài shì dōng yě de shǐ zhě bú zhī dào xiàng nǐ de jiā rén wèn míng rì qī ，ér gěng lán bào sàng jìng bú zhī dào yīng gāi gào sù rì qī ?hái shì dōng yě gěi wǒ xiě xìn shí ，cái qù wèn shǐ zhě ，shǐ zhě hú luàn shuō gè rì qī yīng fù ne ?shì zhè yàng ne ?hái shì bú shì zhè yàng ne ?

　　xiàn zài wǒ pài jiàn zhōng lái jì diàn nǐ ，ān wèi nǐ de hái zǐ hé nǐ de rǔ mǔ 。tā men yǒu liáng shí néng gòu shǒu sàng dào sàng qī zhōng le ，jiù děng dào sàng qī jié shù hòu zài bǎ tā men jiē lái ；rú guǒ bú néng shǒu dào sàng qī zhōng le ，wǒ jiù mǎ shàng jiē lái 。shèng xià de nú bì ，jiào tā men yī qǐ shǒu sàng 。rú guǒ wǒ yǒu néng lì qiān zàng ，zuì hòu yī dìng bǎ nǐ ān zàng zài zǔ fén páng ，zhè yàng yǐ hòu ，cái suàn le què wǒ de xīn yuàn 。

　　āi ，nǐ huàn bìng wǒ bú zhī dào shí jiān ，nǐ qù shì wǒ bú zhī dào rì zǐ ，huó zhe de shí hòu bú néng zhù zài yī qǐ hù xiàng zhào gù ，sǐ de shí hòu méi yǒu fǔ shī tòng kū ，rù liàn shí méi zài guān qián shǒu líng ，xià guān rù zàng shí yòu méi yǒu qīn lín nǐ de mù xué 。wǒ de háng wéi gū fù le shén míng ，cái shǐ nǐ zhè me zǎo sǐ qù ，wǒ duì shàng bú xiào ，duì xià bú cí ，jì bú néng yǔ nǐ xiàng hù zhào gù zhe shēng huó ，yòu bú néng hé nǐ yī kuài sǐ qù 。yī gè zài tiān yá ，yī gè zài dì jiǎo 。nǐ huó zhe de shí hòu bú néng hé wǒ xíng yǐng xiàng yī ，sǐ hòu hún líng yě bú zài wǒ de mèng zhōng xiǎn xiàn ，zhè dōu shì wǒ zào chéng de zāi nán ，yòu néng bào yuàn shuí ne ?tiān nǎ ，（wǒ de bēi tòng ）nǎ lǐ yǒu jìn tóu ne ?cóng jīn yǐ hòu ，wǒ yǐ jīng méi yǒu xīn sī bēn máng zài shì shàng le ！hái shì huí dào lǎo jiā qù zhì bàn jǐ qǐng dì ，dù guò wǒ de yú nián 。jiāo yǎng wǒ de ér zǐ hé nǐ de ér zǐ ，xī wàng tā men chéng cái ；fǔ yǎng wǒ de nǚ ér hé nǐ de nǚ ér ，děng dào tā men chū jià ，（wǒ de xīn yuàn ）rú cǐ ér yǐ 。

　　āi ！huà yǒu shuō wán de shí hòu ，ér āi tòng zhī qíng què bú néng zhōng zhǐ ，nǐ zhī dào ne ?hái shì bú zhī dào ne ?bēi āi ā ！xī wàng xiǎng yòng jì pǐn ba ！

　　（zhuǎn zì rén mín jiāo yù chū bǎn shè ）

jì shí èr láng wén jiàn shǎng

　　jì wén zhōng de qiān nián jué chàng ——hán yù 《jì shí èr láng wén 》
　　nán sòng xué zhě zhào yǔ shí zài 《bīn tuì lù 》zhōng xiě dào ：“dú zhū gě kǒng míng 《chū shī biǎo 》ér bú duò lèi zhě ，qí rén bì bú zhōng 。dú lǐ lìng bó 《chén qíng biǎo 》ér bú duò lèi zhě ，qí rén bì bú xiào 。dú hán tuì zhī 《jì shí èr láng wén 》ér bú duò lèi zhě ，qí rén bì bú yǒu 。”〈〈jì shí èr láng wén 〉〉shì yī piān qiān bǎi nián lái chuán sòng bú shuāi ，yǐng xiǎng shēn yuǎn de jì wén míng zuò ，bú guǎn wǒ men duì wén zhōng de sī xiǎng gǎn qíng zuò rú hé píng jià ，yín sòng zhī xià ，dōu bú néng bú suí zuò zhě zhī jì ér yǒu yǎn sè zhī bēi 。

　　gǎn qíng zhēn zhì ，cuī rén lèi xià
　　hán yù xiě cǐ wén de mù de bú zài yú chēng sòng sǐ zhě ，ér zài yú qīng sù zì jǐ de tòng dào zhī qíng ，jì tuō zì jǐ de āi sī 。zhè zhǔ yào biǎo xiàn zài sān gè fāng miàn ：yī shì qiáng diào gǔ ròu qīn qíng guān xì 。zuò zhě yǔ lǎo chéng ，míng wéi shū zhí ，qíng tóng shǒu zú ，“liǎng shì yī shēn ，xíng dān yǐng zhī ”。jīn lǎo chéng xiān shì ，zǐ nǚ yòu xiǎo ，gèng xiǎn dé jiā zú diāo líng ，zhèn xìng wú wàng 。zhè zài zhù zhòng mén tíng jiā dào de gǔ dài ，yǐn qǐ hán yù de qiē fū zhī tòng shì lǐ suǒ dāng rán de 。èr shì tū chū lǎo chéng zhī sǐ shí chū yì wài 。lǎo chéng bǐ zuò zhě nián shǎo ér tǐ qiáng ，què “qiáng zhě yāo ér bìng zhě quán ”；lǎo chéng dé de bú guò shì yī zhǒng cháng jiàn de ruǎn jiǎo bìng ，zuò zhě běn lái bú yǐ wéi yì ，háo wú jīng shén zhǔn bèi ，yīn ér duì lǎo chéng de jù sǐ zhuī huǐ mò jí ，yì wài de dǎ jī shǐ tā jí wéi bēi tòng 。sān shì biǎo dá zuò zhě zì shēn huàn hǎi chén fú zhī kǔ hé duì rén shēng wú cháng zhī gǎn ，bìng yǐ cǐ shēn huà qīn qíng 。zuò zhě yuán yǐ wéi liǎng rén dōu hái nián qīng ，biàn bú yǐ zàn bié wéi niàn ，qiú shí qiú lù ，bēn zǒu shì tú ，yīn ér bié duō jù shǎo ，ér jīn zhù chéng zhōng shēn yí hàn 。zuò zhě qiú suǒ lǎo chéng de sǐ yīn hé sǐ qī ，què duò rù zhà xìn zhà yí ，rú mèng rú huàn de mí jìng ，shēn gǎn shēng mìng piáo hū ，bèi zēng āi tòng 。

　　bú jū cháng gé ，zì yóu shū qíng
　　jì wén yuán běn piān zhòng yú shū fā duì sǐ zhě de dào niàn āi tòng zhī qíng ，yī bān shì jié hé duì sǐ zhě gōng yè dé háng de sòng yáng ér zhǎn kāi de 。běn wén yī fǎn chuán tǒng jì wén yǐ pù pái jun4 wàng 、zǎo shì guān jiē 、lì xù shēng píng 、gē gōng sòng dé wéi zhǔ de gù dìng mó shì ，zhǔ yào jì jiā cháng suǒ shì ，biǎo xiàn zì jǐ yǔ sǐ zhě de mì qiē guān xì ，shū xiě nán yǐ yì zhǐ de bēi āi ，biǎo dá kè gǔ míng xīn de gǔ ròu qīn qíng 。xíng shì shàng zé pò pián wéi sàn ，cǎi yòng zì yóu duō biàn de sàn tǐ 。zhèng rú lín shū zài 〈〈hán liǔ wén yán jiū fǎ hán wén yán jiū fǎ 〉〉zhōng suǒ shuō ：“jì wén tǐ ，běn yǐ yòng yùn wéi zhèng gé ……zhì 〈〈jì shí èr láng wén 〉〉，zhì tòng chè xīn ，bú néng wéi cí ，zé biàn diào wéi sàn tǐ 。”quán wén yǒu tūn shēng wū yān zhī tài ，wú kuā shì yàn lì zhī cí ，wéi hòu shì ōu yáng xiū 〈〈lǒng gāng qiān biǎo 〉〉、guī yǒu guāng 〈〈xiàng jǐ xuān zhì 〉〉、yuán méi 〈〈jì mèi wén 〉〉děng kāi pì xīn jìng 。zhè zhǒng zì yóu huà de xiě zuò xíng shì ，shǐ zuò zhě rú tóng yǔ sǐ zhě duì huà ，biān sù biān qì ，tūn tǔ wū yān ，jiāo zhī zhe huǐ hèn 、bēi tòng 、zì zé zhī qíng ，yīn ér jù yǒu zhèn hàn rén xīn de lì liàng 。

　　yǔ yán pǔ sù ，háng yún liú shuǐ
　　zhè piān jì wén qiáng liè de gǎn qíng lì liàng ，néng rú cǐ shēn kè dì gǎn rǎn dú zhě ，yě dé lì yú zuò zhě gāo chāo de yǔ yán wén zì jì qiǎo 。tā quán yòng sàn wén jù diào hé píng yì xiǎo chàng de jiā cháng shēng huó yǔ yán ，zhǎng zhǎng duǎn duǎn ，cuò cuò luò luò ，qí ǒu pián sàn ，cān chà pián sàn ，háng yú suǒ dāng háng ，zhǐ yú bú dé bú zhǐ ；yí wèn 、gǎn tàn 、chén shù děng gè zhǒng jù shì ，fǎn fù 、zhòng dié 、pái bǐ 、hū gào děng duō zhǒng xiū cí shǒu fǎ ，rèn yì diào qiǎn ，quán yī gǎn qíng de xū yào 。zài jiā zhī zuò zhě qǔ yǔ sǐ zhě cù xī tán xīn de xíng shì ，hū “rǔ ”huàn “nǐ ”，sì hū sǐ zhě yě néng tīng dào “wǒ ”de shēng yīn ，xiǎn dé yì cháng zì rán ér zhēn qiē 。zhè yàng quán wén jiù xíng chéng le yī zhǒng háng yún liú shuǐ bān de yǔ yán qì shì hé lìng rén rú wén ké qǐng de gǎn qíng fēn wéi 。wén zhāng jiù xiàng yī zhī wú xíng de shǒu ，jǐn jǐn yōng bào zhù le tā de dú zhě 。

　　biān sù biān qì de yǔ yán xíng shì
　　zuò zhě cǎi yòng yǔ sǐ zhě duì huà de fāng shì ，biān sù biān qì ，tūn tǔ wū yān ，jiāo zhī zhe huǐ hèn 、bēi tòng 、zì zé děng zhǒng zhǒng gǎn qíng ，sì zài shēng zhě hé sǐ zhě zhī jiān zuò wú qióng wú jìn de zhǎng tán 。rú xiě wén fù de qíng jǐng ，cóng “qí xìn rán xié ”dào “wèi kě yǐ wéi xìn yě ”，zài dào “qí xìn rán yǐ ”，yǔ jù zhòng dié ，biǎo xiàn qí jīng yí wú dìng de xīn lǐ zhuàng tài 。mò wěi “rǔ bìng wú bú zhī shí ，rǔ mò wú bú zhī rì ”yī duàn ，duō yòng pái jù ，qíng xù jī dàng ，yī qì hē chéng 。zhè yī qiē yòu dōu cóng fèi fǔ zhōng liú chū ，yīn ér jù yǒu zhèn hàn rén xīn de lì liàng 。

jì shí èr láng wén zhěng tǐ gǎn zhī

　　hán yù yòu nián sàng fù ，kào xiōng sǎo fǔ yǎng chéng rén 。hán yù yǔ qí zhí shí èr láng zì yòu xiàng shǒu ，lì jīng huàn nán ，gǎn qíng tè bié shēn hòu 。dàn chéng nián yǐ hòu ，hán yù sì chù piāo bó ，yǔ shí èr láng hěn shǎo jiàn miàn 。zhèng dāng hán yù guān yùn hǎo zhuǎn ，yǒu kě néng yǔ shí èr láng xiàng jù de shí hòu ，tū rán chuán lái tā de è hào 。hán yù bēi tòng yù jué ，xiě xià zhè piān jì wén 。

　　zuò zhě bǎ shū qíng yǔ xù shì jié hé zài yī qǐ ，lián xì jiā tíng 、shēn shì hé shēng huó suǒ shì ，fǎn fù shū xiě tā duì wáng zhí de wú xiàn āi tòng zhī qíng 。tóng shí ，yě bǎo hán zhe zì jǐ qī chǔ de huàn hǎi chén fú de rén shēng gǎn kǎi 。quán wén yǐ xiàng sǐ zhě sù shuō de kǒu wěn xiě chéng ，āi jiā zú zhī diāo luò ，āi jǐ shēn zhī wèi lǎo xiān shuāi ，āi sǐ zhě zhī zǎo yāo ，yí tiān lǐ yí shén míng ，yí shēng sǐ zhī shù ，nǎi zhì yí hòu sì zhī chéng lì ，jí xiě nèi xīn de xīn suān bēi tòng 。dì èr duàn xiě chū wén è hào shí jiāng xìn jiāng yí ，bú yuàn xiàng xìn yòu bú dé bú xìn de xīn lǐ ，yóu qí xiǎn dé āi wǎn dòng rén 。wén zhāng yǔ yì fǎn fù ér yī qì guàn zhù ，zuì néng tǐ xiàn zài tè dìng qíng jǐng xià sàn wén de yōu zhǎng ，jù yǒu nóng hòu de shū qíng sè cǎi 。yīn ér zài yì shù shàng qǔ dé le jí dà de chéng gōng ，chéng wéi “jì wén zhōng qiān nián jué diào ”（míng dài máo kūn yǔ ）。《gǔ wén guān zhǐ 》píng lùn shuō ：“qíng zhī zhì zhě ，zì rán liú wéi zhì wén 。dú cǐ děng wén ，xū xiǎng qí yī miàn kū ，yī miàn xiě ，zì zì shì xuè ，zì zì shì lèi 。wèi cháng yǒu yì wéi wén ，ér wén wú bú gōng 。”sū shì shuō ：“dú hán tuì zhī 《jì shí èr láng wén 》ér bú duò lèi zhě ，qí rén bì bú yǒu 。”dāng rán ，zhè xiē shuō fǎ wèi miǎn dài yǒu kuā zhāng de chéng fèn ，dàn běn wén bǎo hán zuò zhě duì shí èr láng de mǎn qiāng zhēn qíng ，què shì què dìng wú yí de 。

　　quán wén kāi tóu jǐ jù shì jì wén kāi tóu de gù dìng xíng shì 。zhèng wén kě fèn wéi sān bù fèn 。

　　dì yī bù fèn （“wū hū ！wú shǎo gū ”zhì “wú bú yǐ yī rì chuò rǔ ér jiù yě ”），xiě liǎng rén zhī jiān de shēn hòu qíng yì 。xiān cóng shēn shì hé jiā shì de bú xìng ，xiě yòu shí gū kǔ xiàng yī ；hòu xù liǎng rén de sān bié sān huì ，zhōng yú bú dé huì hé ér chéng yǒng bié ，shǐ zuò zhě huǐ hèn wú qióng ，bào hàn zhōng shēng 。

　　dì èr bù fèn （cóng “qù nián ，mèng dōng yě wǎng ”zhì “qí rán hū ?qí bú rán hū ”），xiě shí èr láng zhī sǐ 。xiān xiě duì shí èr láng zhī sǐ de bēi tòng ，zài xiáng xù sǐ yīn hé sǐ qī 。

　　dì sān bù fèn （cóng “jīn wú shǐ jiàn zhōng jì rǔ ”zhì piān mò ），xiě duì shí èr láng jí qí yí gū de diào wèi ，jiāo dài qiān zàng jí jiāo yǎng yí gū děng shì 。

jì shí èr láng wén shǎng xī

mǐn zé

　　zhè shì yī piān qíng wén bìng mào de jì wén 。jì méi yǒu pù pái ，yě méi yǒu zhāng yáng ，zuò zhě shàn yú róng shū qíng yú xù shì zhī zhōng ，zài duì shēn shì 、jiā cháng 、shēng huó zāo jì pǔ shí de xù shù zhōng ，biǎo xiàn chū duì xiōng sǎo jí zhí ér shēn qiē de huái niàn hé tòng xī ，yī wǎng qíng shēn ，gǎn rén fèi fǔ 。

　　jì wén quán wén gòng fèn sì duàn ，dì yī duàn zhòng zài xù shù hán mén liǎng dài ，zhī yǒu “wǒ ”yǔ zhí ér liǎng rén ，suǒ wèi “liǎng shì yī shēn ，xíng dān yǐng zhī ”，shēn shì zhī qī kǔ ，jí duì sǎo sǎo de shēn qiē gǎn niàn ；dì èr 、sān duàn zhòng zài tòng xī yǔ zhí ér de zàn bié jìng chéng yǒng bié ，jí zhí ér de yāo shé ；dì sì duàn shì duì zhí ér bìng qíng de tuī cè ，chén tòng de zì zé ，hòu shì de ān pái ，jí wú chù sù shuō 、méi yǒu biān jì de bú kě è zhì de shāng tòng 。wén 、qíng qián hòu jǐn xiàng hū yīng ，hún rán yī tǐ 。jié gòu jīng qiǎo ，céng céng tuī jìn ，huán huán xiàng kòu ，ér yòu bù bù shēn rù ，suí zhe xù shù de zhǎn kāi ，zuò zhě chén tòng de qíng gǎn bō tāo ，yě yī làng gāo sì yī làng 。shǐ rén dú wán quán piān ，bú néng bú yǎn juàn tàn xī ，wéi zuò zhě yīn shī xiàng yī wéi mìng de zhí ér suǒ zāo shòu dào de shēn qiē de jīng shén bēi tòng ，shān rán lèi xià ，bìng dé dào yī zhǒng měi de xiǎng shòu 。

　　jì wén kāi tóu jǐ jù ，xù shù le “wǒ ”tīng dào zhí ér qù shì hòu ，zhǔn bèi jì mù de jīng guò 。jiē zhe zhuǎn rù shēn shì de xù shù hé bēi tàn ：“wǒ ”cóng xiǎo shī qù le fù qīn ，yī kào zhe gē gē 、sǎo sǎo de fǔ yǎng ，ér gē gē yòu zài zhōng nián mò yú nán fāng 。nián jì yòu xiǎo de “wǒ ”yǔ nǐ ，zài gū kǔ líng dīng zhōng méi yǒu yī tiān bú zài yī qǐ 。hán yù sān suì sàng fù ，shí yī suì qián ，hán yù suí xiōng hán huì zài jīng shī 。dà lì shí èr nián （777nián ），hán huì bèi biǎn wéi sháo zhōu cì shǐ ，hán yù suí xiōng dào sháo zhōu （jīn guǎng dōng sháo guān ）。hán yù huí dào gù xiāng hòu ，shì féng zhōng yuán zhàn luàn ，suí dào jiāng nán xuān chéng bì nán ，zhè jiù shì jì wén zhōng suǒ shuō de “yòu yǔ rǔ jiù shí jiāng nán ”。

　　zì “chéng xiān rén hòu zhě ”zhì “yì wèi zhī qí yán zhī bēi yě ”zhè yī xiǎo duàn ，shì xiě dé hěn gǎn rén de yī duàn 。zì lǐ háng jiān ，liú lù chū xíng dān yǐng zhī de qī kǔ zhī qíng ，jí duì sǎo sǎo de wú xiàn gǎn niàn 。qián miàn nà yī duàn pù xù jiā shì ，wéi diān pèi liú lí zhōng de sǎo sǎo de huà “hán shì liǎng shì ，wéi cǐ ér yǐ ”，zēng jiā le nóng zhòng de gǎn shāng zhī qíng ，jí wú xiàn de fèn liàng ，yīn wéi zài fēng jiàn shè huì zhōng ，“bú xiào yǒu sān ，wú hòu wéi dà ”，kě yǐ shuō shì tiān jīng dì yì de shì ，tōng guò sǎo sǎo de liǎng jù huà ，bǎ sǎo sǎo dāng shí de bēi shāng 、qī dài 、jiāo lǜ zhī qíng ，huó huà le chū lái ，bìng shǐ rén gǎn shòu dào liǎng jù huà zhōng níng jí zhe duō me shēn hòu de gǎn qíng lì liàng 。

　　cóng “wú nián shí jiǔ ”zhì duàn mò ，xù shù le hán yù zài shí jiǔ suì yǐ hòu zhì zhí ér mò qù zhī qián de jīng guò 。

　　jì wén dì èr duàn kāi tóu jǐ jù shì dǎo xù ，xù shù zì jǐ wéi shí me yuàn yì lí bié xíng yǐng xiàng yī de zhí ér de yuán yīn 。zì “chéng zhī qí rú cǐ ”qǐ ，bǐ fēng yī zhuǎn ，zhí zhì duàn mò ，shì hán yù wéi cǐ ér bēi tòng 、shī huǐ ，hái yǒu dé dào zhí ér sǐ qù de xiāo xī hòu ，jiāng xìn jiāng yí de fù zá qíng xù ，yǐ jí wéi cǐ ér fā chū de shēn zhì de kǎi tàn 。xiě dé diē dàng yǒu zhì ，qíng sī shēn chén ，gǎn rén zhì shēn 。zhè yī dà duàn kě fèn jǐ gè céng cì 。dì yī gè céng cì zhe yì zài tòng huǐ zì jǐ de qù qǔ 。jiē zhe tòng huǐ ，yòu shēn rù yī céng ，huí xù zì jǐ fù xiōng de zǎo sǐ ，hé zhí ér běn lái yǒu kě néng duō zài yī qǐ dāi xiē rì zǐ ，gòng xiǎng tiān lún zhī lè ，què shī qù le zhè yàng de jī huì 。

　　zài zhè yī xiǎo duàn zhōng ，wéi le shuō míng zì jǐ shēn tǐ de bìng ruò ，yī lián yòng le sān gè “ér ”zì ，“ér shì máng máng ，ér fā cāng cāng ，ér chǐ yá dòng yáo ”，bú jǐn jiā zhòng le yǔ qì ，dú qǐ lái kēng qiāng yǒu lì ，ér qiě fǎn chèn bìng qiáng diào le běn duàn mò tí chū de wèn tí ，jiā qiáng le zuò zhě de shī tòng gǎn 。

　　jiē zhe sī xù yòu shēn rù yī bù ，yǐ jiāng xìn jiāng yí de kǒu qì miáo huì le zì jǐ nèi xīn gǎn dào de wú qióng de huáng huò ：zhè bú kě néng shì zhēn de ，shì jiān méi yǒu zhè yàng de dào lǐ ！zhǔn shì chuán de xìn bú què qiē 。kě shì dōng yě de lái xìn 、gěng lán （nú pú míng ）de bào gào yòu zěn me fàng zài “wǒ ”de shēn biān ne ?zài zhè yī duàn duì yú nèi xīn huáng huò de xù shù zhōng ，shǐ wǒ men kàn dào le zuò zhě duì zhí ér zhī sǐ suǒ yǐn qǐ de qíng gǎn de jù liè zhèn dàng ，bú jǐn wéi jié wěi de tiān mìng wú cháng de kǎi tàn jiā zhòng le fèn liàng ，ér qiě wéi xià duàn de tòng huǐ zhǔn bèi le xīn lǐ tiáo jiàn ，shǐ xià duàn de zé bèi 、shī huǐ 、āi xī 、kǎi tàn ，yǔ yǔ fǎng fó cóng fèi fǔ zhōng pèi rán liú chū ，shǐ bēi shāng de qíng gǎn zhú bù dá dào gāo cháo 。

　　zì “rǔ qù nián shū yún ”qǐ ，zhì wén mò ，bāo hán jǐ gè xiǎo duàn ：yī shì yòng huí xù de shǒu fǎ ，tuī cè zhí ér dé bìng de yuán yīn ，jí qù shì de rì qī ；èr shì duì yú zhí ér hòu shì 、jiā wù de ān pái ；sān shì biǎo shì zì jǐ “wú yì yú rén shì ”de chén tòng de xīn jì ；zuì hòu zé shì shēn qiē de jì āi 。

　　zài zhè yī xiǎo duàn zhōng ，zuò zhě tōng guò duì zhí ér de shēng 、bìng 、sǐ 、zàng liào lǐ bú dào de chén tòng zì zé ，biǎo xiàn le shī qù zhí ér hòu de tòng xī zhī qíng ，āi sī shēn zhì ，dú zhī shǐ rén huí cháng dàng qì ，bú néng bú wéi zhī bēi qī bú yǐ 。zhè shì zhè piān jì wén zài qíng gǎn lì liàng shàng suǒ dá dào de yòu yī gāo cháo 。

　　jì wén jiē zhe shù shuō le zài jīng guò zhè cì jīng shén shàng de dǎ jī zhī hòu ，“wǒ ”yǐ wú yì yú liú liàn rén jiān fù guì ，zhī qiú zài yī 、yǐng hé （jiē zài jīn hé nán jìng nèi ）páng mǎi shàng jǐ qǐng dì ，bǎ “wǒ ”de hé nǐ de ér zǐ yǎng dà ，xī wàng tā men chéng rén ，bǎ wǒ de hé nǐ de nǚ ér yǎng dà ，jià chū qù ，yě jiù bà le 。tōng guò duì zì jǐ xīn huī yì lěng de miáo shù ，yòu jìn yī bù jiā shēn le yǐ yǒu de āi tòng 。jì shǔ xù shì ，yòu shì shū qíng 。yǐ “yán yǒu qióng ér qíng bú kě zhōng ，rǔ qí zhī yě xié ?qí bú zhī yě xié ”de wèn jù wéi jié shù ，gèng jìn yī bù kuò zhǎn hé jiā shēn le zuò zhě de āi sī 。míng zhī sǐ hòu wú zhī ，hái yào rú cǐ tí wèn ，jiù shǐ zuò zhě gèng jiā shāng tòng bú yǐ 。“shàng xiǎng ”，shì jì wén zhōng cháng yòng de jié shù yǔ ，yì wèi qǐng nǐ lái xiǎng shòu zhè jì pǐn ba 。

　　(xuǎn zì 《lì dài míng piān shǎng xī jí chéng 》，zhōng guó wén lián chū bǎn gōng sī 1988nián bǎn ，yǒu shān jiē ）

jì shí èr láng wén dú jiě

wáng sī yǔ

　　quán piān sān dà duàn zhī jiān ，bú dàn zì yǒu yǒu jī lián xì ，ér qiě yī duàn zhī zhōng ，yòu fèn ruò gàn xiǎo duàn ，xiǎo duàn zhī zhōng ，yòu yǒu ruò gàn céng cì ，céng cì dāng zhōng ，hái yǒu bú shǎo zhuǎn shé 。yǐ dì èr dà duàn de qián bàn duàn wéi lì 。yī kāi shǐ ，zuò zhě xiān bú zhí jiē xiě shí èr láng ，ér shì xiān xiě zì jǐ 。“wú nián wèi sì shí ”sì jù ，shì shuāi xiàng ，hòu lái bèi chuán sòng wéi xiě wèi lǎo xiān shuāi de míng jù ，zhè shì yī céng 。“niàn zhū fù yǔ zhū xiōng ，jiē kāng qiáng ér zǎo shì ”，shì zhǎng bèi de lì zǐ ，yòu shì yī céng 。yǐ xià sì jù ，yī jù xiě yī céng yì sī ，shuō míng zì jǐ jiāng sǐ ，yào shí èr láng zǎo lái xiàng huì 。zhè shì dì yī xiǎo duàn 。xià miàn “shú wèi ”liǎng jù yī zhuǎn ，biàn guò dào shí èr láng zhī sǐ 。zhè zhǒng xiě fǎ ，shì shàng wén wéi xià wén xù shì ，yě jiù shì yòng zì jǐ zhī jiāng sǐ ér jìng bú sǐ ，fǎn chèn chū shí èr láng zhī bú yīng sǐ ér jìng sǐ de tè bié kě āi 。“shǎo zhě mò ér zhǎng zhě cún ，qiáng zhě yāo ér bìng zhě quán ”，zhè bú hé qíng lǐ ，tài shǐ rén bēi āi ，zài zhè gè jù dà de dǎ jī xià ，zuò zhě shén zhì huǎng hū ，bú xiàng xìn zhè shì shì shí ，suǒ yǐ xià miàn jǐn jiē zhe yī zhuǎn ，fā chū sān gè yí wèn ，“qí xìn rán xié ?qí mèng xié ?qí chuán zhī fēi qí zhēn xié ?”rán hòu cóng xìn shuō dào yí ，yī céng ；cóng yí yòu shuō dào xìn ，yòu yī céng ；zuì hòu bǎ shí èr láng zhī sǐ guī jiù yú tiān ，guī jiù yú shén ，guī jiù yú lǐ ，dé chū “shòu zhě bú kě zhī ”de jié lùn 。zhè shì dì èr xiǎo duàn 。cóng wén yì jiǎng ，shí èr láng zhī sǐ ，yú cǐ yǐ jīng xiě wán ，cǐ duàn yǐ kě jié shù ，dàn “suī rán ”liǎng zì yī zhuǎn ，yòu shàng chéng kāi tóu “ér fā cāng cāng ”yī duàn ér fān jìn yī céng ，xiě zì jǐ de shuāi xiàng gèng jiā yán zhòng ，yòu huí dào zì jǐ zhī jiāng sǐ 。“jǐ hé bú cóng rǔ ér sǐ yě ”，shì shuō zì jǐ bú jiǔ yě yào gēn zài shí èr láng de hòu miàn sǐ qù ，jiǎng de běn lái shì yī jiàn bú xìng de shì ，kě shì xià miàn tū rán yī zhuǎn ，yòu biàn chéng le xìng shì ──“sǐ ér yǒu zhī ，qí jǐ hé lí ?qí wú zhī ，bēi bú jǐ shí ，ér bú bēi zhě wú qióng qī yǐ 。”zuò zhě yǐ jīng tòng bú yù shēng ，suǒ yǐ shì sǐ wéi xìng le 。zhè shì dì sān xiǎo duàn 。wén zhāng zhì cǐ ，yǐ jiāng zuò zhě hé shí èr láng liǎng gè fāng miàn jiǎng jìn ，dàn zuò zhě hái bú jié shù ，yòu shàng chéng dì èr xiǎo duàn xiě èr rén zhī zǐ zhī nán bǎo 。zhè shì dì sì xiǎo duàn 。yǐ shàng kě yǐ kàn chū ，duǎn duǎn yī duàn dāng zhōng ，céng cì zhuǎn huàn ，biàn huà wú qióng ，yǒu rú wàn shuǐ huí huán ，qiān fēng hé bào 。ér zhè yī qiē zài zuò zhě shuō lái ，bú guò shì jiāng qíng jiāng shì rú shí xù xiě ，bìng wèi yǒu yì qù jīng xīn jié zhuàn ，guò jiē zhuǎn huàn ，xiǎn dé fēi cháng zì rán ，kàn bú chū sī háo zào zuò zhī jì 。zhè zhǒng bú kè yì zhuī qiú jié gòu ér jié gòu zì miào ，zài gǔ jīn dōu shì bú kě duō dé de 。

　　chú le jié gòu fāng miàn yǒu hán wén de gòng tóng tè diǎn zhī wài ，cǐ wén hái yǒu tā dú jù de xiǎn zhe tè sè 。

　　dú wán zhè piān jì wén ，wǒ men zuì tū chū de yī gè gǎn jiào ，jiù shì quán piān zì shǐ zhì zhōng ，guàn zhù zhe yī gè “qíng ”zì 。“yán yǒu qióng ér qíng bú kě zhōng ”，zuò zhě zài cǐ wén jié wěi de zhè jù huà ，biǎo míng tā shì yīn qíng ér xiě ，suǒ xiě jiē qíng ，zhěng piān jì wén dōu shì zuò zhě yòng gǎn qíng suǒ xiě chéng de 。

　　hán yù sān suì sàng fù mǔ ，yóu xiōng sǎo （yě jiù shì shí èr láng de fù mǔ ）fǔ yǎng chéng rén ，tā hé shí èr láng ，suī wéi shū zhí ，shí tóng xiōng dì ，cóng xiǎo shēng huó zài yī qǐ ，“líng dīng gū kǔ ，wèi cháng yī rì xiàng lí ”，gǎn qíng tè bié shēn hòu 。shí èr láng de sǐ ，shǐ tā bēi tòng yù jué ，yě gōu qǐ tā de xīn suān huí yì 。shēn shì de bú xìng ，jiā shì de qī liáng ，fù mǔ de zǎo shì ，xiōng sǎo de fǔ yǎng ，cóng qián tóng shí èr láng yī qǐ shēng huó de zhǒng zhǒng qíng jǐng ，dōu yī qí yǒng shàng xīn tóu ；zì jǐ de shuāi bìng ，zǐ sūn bèi de yòu xiǎo ，zhè shì yǎn qián bì xū zhèng shì de xiàn shí 。suǒ yǒu zhè yī qiē ，huì chéng yī gǔ gǎn qíng de jī liú ，zuò zhě bēi gǎn wàn duān ，bǎi sī yíng jí ，qíng bú néng yǐ ，yīn ér xiě chéng cǐ wén 。zhè lǐ yǒu huái niàn ，yǒu gǎn jī ，yǒu huǐ hèn ，yǒu āi fèn ，yǒu nèi jiù ，yǒu qī wàng ，quán piān měi jù měi zì ，dōu kě kàn dào zuò zhě gǎn qíng de bēn liú 。

　　cǐ wén bú dàn quán piān xiě qíng ，ér qiě xiě dé fēi cháng zhēn ，fēi cháng shēn ，lì lái bèi chēng wéi “zhì qíng ”zhī wén 。zuò zhě cóng zì jǐ de bú xìng shēn shì ，shuō dào tóng shí èr láng de qíng yì ，shuō dào shí èr láng zhī sǐ hé shàn hòu shì yí ，bú jiā xiū shì ，bú zuò xuàn rǎn ，wán quán cóng fèi fǔ zhōng liú chū ，quán dōu shì gǔ ròu zhì qíng de zhēn shí liú lù 。kāi tóu de “shǎo gū ”“xiōng mò ”“wú yǔ rǔ jù yòu ”，kàn qù sì hū hěn píng dàn ，què bǎo hán zhe zuò zhě de wú xiàn xīn suān hé yǎn lèi ，xiě dé hěn chén tòng 。sǎo sǎo de cǎn bú rěn wén de huà hé “fǔ rǔ zhǐ wú ”de cí ài ér yòu qī chǔ de shén qíng ，duì zì jǐ lí jiā móu shēng de shēn chén huǐ hèn ，dé zhī shí èr láng sǐ xùn hòu de bēi tòng xīn qíng ，yě wú bú qíng zhēn yǔ zhēn ，bēi suān wú xiàn 。wǒ men hái kě kàn dào ，zuò zhě shū xiě shí fēi cháng tǎn lǜ ，xiǎng dào shí me jiù xiě shí me ，xīn lǐ zěn me xiǎng ，bǐ xià jiù zěn me xiě ，méi yǒu sī háo yǐn bì ，yī rèn gǎn qíng zì rán qīng xiè 。lì rú xiě zì jǐ lí jiā de mù de ，míng bái dì shuō shì yǐ “qiú dòu shēng zhī lù ”，yào shì bié rén ，kǒng pà jiù bú huì zhè yàng zhí jié le dāng ，hěn kě néng bú shì bì kǒu bú shuō ，jiù shì lìng wài ān shàng yī gè shí me guàn miǎn táng huáng de míng mù 。xiǎng dào èr rén zhī zǐ ，shuō ：“shǎo ér qiáng zhě bú kě bǎo ，rú cǐ hái tí zhě ，yòu kě jì qí chéng lì yē ?”àn zhào jiù shí de jì huì ，zhè yàng de huà shì bú jí lì de ，yóu cǐ zhèng kě kàn chū zuò zhě cǐ shí bēi tòng zhì jí ，yīn ér shí me yě bú gù jì le 。mò wěi jiāng shí èr láng zhī sǐ wán quán guī zuì yú zì jǐ ，shuō zì jǐ “háng fù shén míng ”“bú xiào bú cí ”，gèng shì pī gān lì dǎn de tòng kū zhǎng hào 。qīng dài yè xiè lùn shī wén ，yǒu zhòng “dǎn ”zhī shuō ：“wú dǎn zé bǐ mò wèi suō ”，“yù yán ér bú néng yán ，huò néng yán ér bú gǎn yán ”（《yuán shī 》）。hán yù cǐ wén ，zhèng chēng dé shàng yǒu dǎn ，tā jì gǎn dǎ pò jì wén de chuán tǒng xíng shì ，yòu gǎn wú huà bú shuō ，suǒ yǐ cái xiě chū zhè piān qiān gǔ chuán sòng zhī zuò 。

　　bú jǐn rú cǐ ，wǒ men xì dú quán wén ，hái kě kàn dào zuò zhě gǎn qíng de qǐ fú biàn huà 。piān zhōng yòng “wū hū ”“wū hū āi zāi ”zhè liǎng gè bēi tàn cí ，lái biǎo xiàn zhè zhǒng biàn huà qíng tài ，fán shì yòng zhè zhǒng cí de dì fāng ，dōu biǎo shì gǎn qíng biàn dé gèng jiā qiáng liè 。cóng dì yī gè “wū hū ”kāi shǐ ，kě yǐ kàn dào ，zuò zhě yóu hán zhe yǎn lèi de shēn chén qīng sù ，jìn ér wū yān chōu qì ，jìn ér lèi liú mǎn miàn ，zhì “rǔ zhī zǐ shǐ shí suì ”yī duàn zhī mò ，lián yòng liǎng gè “wū hū āi zāi ”，yǐ jīng shì hào táo tòng kū ，gǎn qíng fā zhǎn dào yī gè gāo cháo 。cóng “wū hū ！rǔ bìng wú bú zhī shí ”zhì “‘bǐ cāng zhě tiān ’，‘hé qí yǒu jí ’”，zhè gè zhǎng jù ，shēng diào jí cù ，yī qì guàn zhù ，yī jù jǐn jiē yī jù ，yī zì jǐn jiē yī zì ，zhōng jiān bú néng duàn kāi ，jiǎn zhí jiù shì dùn zú chuí xiōng ，hū tiān qiǎng dì ，bēi tòng zhī qíng fā zhǎn dào zuì gāo diǎn 。zhí dé zhù yì de shì ，zhè zhǒng fā zhǎn ，bìng bú shì zhí xiàn de ，zài yī dù jī liè zhī hòu ，yòu bàn suí zhe yī duàn suī rán bēi qiē dàn què jiào wéi píng jìng de qīng sù ，zhè yàng huò gāo huò dī ，huò jí huò xú ，jiù xiàng shēng huó zhōng de zhēn shí qíng kuàng yī yàng 。jié wěi “yán yǒu qióng ér qíng bú kě zhōng ”，shǐ rén gǎn dào jì wén yǐ wán ，zuò zhě réng rán bēi kū bú yǐ 。《gǔ wén guān zhǐ 》de biān xuǎn zhě shuō dào ：“qíng zhī zhì zhě ，zì rán liú wéi zhì wén 。dú cǐ děng wén ，xū xiǎng qí yī miàn kū ，yī miàn xiě ，zì zì shì xuè ，zì zì shì lèi 。”zhè huà shì hěn yǒu jiàn dì de 。què shí ，dú zhè piān jì wén ，wǒ men bú dàn kě yǐ kàn dào zuò zhě yǎn lèi zòng héng de mó yàng ，hái kě tīng dào zuò zhě tòng kū de shēng yīn 。zhèng yīn wéi rú cǐ ，qiān bǎi nián lái ，bú zhī yǒu duō shǎo dú zhě bèi tā suǒ dǎ dòng 。sòng dài dà zuò jiā sū shì céng shuō ，“dú hán tuì zhī 《jì shí èr láng wén 》ér bú duò lèi zhě ，qí rén bì bú yǒu ”，kě jiàn tā gǎn rén zhī shēn 。

　　zhèng shì wéi le shū qíng ，cǐ wén zài xiě fǎ shàng yě yǒu zhe yǔ yī bān jì wén xiǎn zhe bú tóng de yī gè tè sè ：tōng piān yǐ rǔ wú （nǐ wǒ ）xiàng chēng ，hǎo xiàng tóng wáng zhě jiā cháng duì yǔ yī yàng ，dú lái tè bié zhēn qiē gǎn rén 。kāi piān “gào rǔ shí èr láng zhī líng ”，zuò zhě bú xiàng yī bān jì wén yòng “jì ”zì ，ér tè bié yòng yī “gào ”zì ，yì sī shì shuō ：wǒ zài duì nǐ shuō huà ，nǐ tīng zhe ā 。zhè jiù shǐ dú zhě xiān liú xià yī gè yìn xiàng ：xià miàn de huà dōu shì zuò zhě xiàng shí èr láng de qīng sù 。

　　bǎ cǐ wén tóng hán yù yǐ qián hé yǐ hòu qí tā xǔ duō jì wén bǐ zhào dú dú ，jiù huì chǎn shēng zhè yàng yī gè gǎn jiào ：qí tā nà xiē jì wén ，jì de shì “sǐ rén ”，wén zhōng nèi róng dà duō shì zàn sòng sǐ zhě de gōng yè huò dé háng ，yǎn rú duì sǐ zhě yī shēng de píng lùn ，jì de shì sǐ zhě ，shí jì shàng shì jiǎng gěi qí tā huó zhe de rén tīng 。jiù shí jì wén de xiě fǎ dà duō rú cǐ gōng shì huà ，suǒ yǐ wéi rén chuán sòng de bú duō 。cǐ wén zé bú rán 。tā xiě de quán shì zuò zhě tóng shí èr láng zhī jiān de gè rén jiā cháng suǒ shì ，tōng piān méi yǒu yī jù zhuān mén zàn sòng de huà （zhī zài háng wén zhōng shùn dài tí dào bó xiōng de “shèng dé ”hé shí èr láng de “chún míng ”），měi zì měi jù ，dōu shì jiǎng gěi sǐ zhě tīng de ，ér sǐ zhě yě hǎo xiàng bìng méi yǒu sǐ ，zhèng zài tīng zuò zhě jiǎng huà 。piān zhōng xù shí èr láng shēng qián zhǒng zhǒng jiā tíng suǒ shì de duàn luò ，jiù xiàng jiǔ bié zhòng féng de qīn rén zài yī qǐ huí yì wǎng shì 。jí shǐ shì jiǎng shí èr láng zhī sǐ de dì fāng ，yě hǎo xiàng sǐ zhě jiù zài páng biān qīng tīng ，lì rú jiǎng sǐ qī sǐ yīn yī duàn ，jiù xiàng èr rén zài yī qǐ hé shí qíng kuàng yī yàng 。tóng shí ，wén zhōng bú shí chā rù yī xiē wèn huà ，“qí jìng yǐ cǐ ér yǔn qí shēng hū ?yì bié yǒu jí ér zhì sī hū ?”“qí rán hū ?qí bú rán hū ?”“rǔ qí zhī yě yē ?qí bú zhī yě yē ?”xiàng shì zuò zhě dāng zhe shí èr láng de miàn zài wèn tā ，gèng zēng qiáng le dāng miàn duì yǔ de yì wèi 。yīn wéi shì jiǎng gěi sǐ zhě tīng de ，suǒ yǐ wén zhōng bú fā bàn jù yì lùn ，pǔ sù rú kǒu yǔ ，quán wén fǎn fù qǔ shé ，hǎo xiàng xù xù dāo dāo ，shí zé bú jiào qí fán ，ér qiě yuè dú yuè dǎ dòng rén 。

　　yě shì wéi le shū qíng ，cǐ wén hái tè bié zhù yì wén yán xū cí ，tè bié shì yǔ qì cí de yùn yòng ，cóng ér zēng qiáng le háng wén de gǎn rǎn lì 。bú lùn zài gǔ wén huò bái huà wén zhōng ，xū cí dōu shì bú kě quē shǎo de yī gè bù fèn 。yǒu de gǔ dài sàn wén ，wǎng wǎng yóu yú xū cí yùn yòng de qiǎo miào ，shǐ wén zhāng bié jù fēng cǎi 。sòng dài ōu yáng xiū de 《zuì wēng tíng jì 》，quán wén chú yī jù zhī wài ，qí tā měi jù zhī mò ，dōu yòng yī gè yǔ qì cí “yě ”zì ，yīn ér shǐ wén zhāng gé wài shēng sè ，shì dà jiā shú zhī de lì zǐ 。zài 《jì shí èr láng wén 》de dì èr dà duàn zhōng ，zhè yī diǎn yě hěn tū chū 。zhè duàn kāi tóu ，“wú nián wèi sì shí ，ér shì máng máng ，ér fā cāng cāng ，ér chǐ yá dòng yáo ”，lián yòng sān gè bìng liè de zhuǎn shé lián cí “ér ”zì 。cóng “wū hū ！qí xìn rán xié ?qí mèng xié ?qí chuán zhī fēi qí zhēn xié ?”yǐ xià ，xiān shì lián yòng sān gè “xié ”zì ，jǐn jiē zhe yòu jiē lián bú duàn dì lián yòng sān gè “hū ”zì ，sān gè “yě ”（tóng “xié ”，zuò yí wèn yǔ qì cí ）zì ，wǔ gè “yǐ ”zì 。zhè yàng lián yòng lián cí hé yǔ qì cí ，dì yī shì kě yǐ jiā zhòng yǔ qì ，shǐ biǎo dá de gǎn qíng gèng jiā qiáng liè ；dì èr shì kě yǐ yā yùn hé zēng qiáng wén zhāng de jiē zòu ，cóng ér zēng qiáng zuò pǐn de gǎn rén lì liàng 。yóu yú lián yòng “xié ”“hū ”“yě ”“yǐ ”děng yǔ qì cí ，jiù shǐ zhè piān jì wén zài sàn tǐ zhī zhōng yòu hán yǒu yùn wèi ，jiē zòu yě gèng jiā dùn cuò yǒu lì ，gèng néng dǎ dòng dú zhě de xīn 。

　　（xuǎn zì 《gǔ diǎn sàn wén míng zuò shǎng xī 》，shān xī rén mín chū bǎn shè 1985nián bǎn ，yǒu shān jiē ）

《jì shí èr láng wén 》hán yù pīn yīn dú yīn cān kǎo

jì shí èr láng wén
jì shí èr láng wén

nián yuè rì, jì fù yù wén rǔ sàng zhī qī rì, nǎi néng xián āi zhì chéng, shǐ jiàn zhōng yuǎn jù shí xiū zhī diàn, gào rǔ shí èr láng zhī líng: wū hū! wú shǎo gū, jí zhǎng, bù xǐng suǒ hù, wéi xiōng sǎo shì yī.
nián 、yuè 、rì ，jì fù yù wén rǔ sàng zhī qī rì ，nǎi néng xián āi zhì chéng ，shǐ jiàn zhōng yuǎn jù shí xiū zhī diàn ，gào rǔ shí èr láng zhī líng ：wū hū ！wú shǎo gū ，jí zhǎng ，bú shěng suǒ hù ，wéi xiōng sǎo shì yī 。
zhōng nián, xiōng mò nán fāng, wú yǔ rǔ jù yòu, cóng sǎo guī zàng hé yáng.
zhōng nián ，xiōng mò nán fāng ，wú yǔ rǔ jù yòu ，cóng sǎo guī zàng hé yáng 。
jì yòu yǔ rǔ jiù shí jiāng nán.
jì yòu yǔ rǔ jiù shí jiāng nán 。
líng dīng gū kǔ, wèi cháng yī rì xiāng lí yě.
líng dīng gū kǔ ，wèi cháng yī rì xiàng lí yě 。
wú shàng yǒu sān xiōng, jiē bù xìng zǎo shì.
wú shàng yǒu sān xiōng ，jiē bú xìng zǎo shì 。
chéng xiān rén hòu zhě, zài sūn wéi rǔ, zài zi wéi wú.
chéng xiān rén hòu zhě ，zài sūn wéi rǔ ，zài zǐ wéi wú 。
liǎng shì yī shēn, xíng dān yǐng zhī.
liǎng shì yī shēn ，xíng dān yǐng zhī 。
sǎo cháng fǔ rǔ zhǐ wú ér yán yuē:" hán shì liǎng shì, wéi cǐ ér yǐ!" rǔ shí yóu xiǎo, dāng bù fù jì yì.
sǎo cháng fǔ rǔ zhǐ wú ér yán yuē ：“hán shì liǎng shì ，wéi cǐ ér yǐ ！”rǔ shí yóu xiǎo ，dāng bú fù jì yì 。
wú shí suī néng jì yì, yì wèi zhī qí yán zhī bēi yě.
wú shí suī néng jì yì ，yì wèi zhī qí yán zhī bēi yě 。
wú nián shí jiǔ, shǐ lái jīng chéng.
wú nián shí jiǔ ，shǐ lái jīng chéng 。
qí hòu sì nián, ér guī shì rǔ.
qí hòu sì nián ，ér guī shì rǔ 。
yòu sì nián, wú wǎng hé yáng shěng fén mù, yù rǔ cóng sǎo sàng lái zàng.
yòu sì nián ，wú wǎng hé yáng shěng fén mù ，yù rǔ cóng sǎo sàng lái zàng 。
yòu èr nián, wú zuǒ dǒng chéng xiàng yú biàn zhōu, rǔ lái shěng wú.
yòu èr nián ，wú zuǒ dǒng chéng xiàng yú biàn zhōu ，rǔ lái shěng wú 。
zhǐ yī suì, qǐng guī qǔ qí nú.
zhǐ yī suì ，qǐng guī qǔ qí nú 。
míng nián, chéng xiàng hōng.
míng nián ，chéng xiàng hōng 。
wú qù biàn zhōu, rǔ bù guǒ lái.
wú qù biàn zhōu ，rǔ bú guǒ lái 。
shì nián, wú zuǒ róng xú zhōu, shǐ qǔ rǔ zhě shǐ xíng, wú yòu bà qù, rǔ yòu bù guǒ lái.
shì nián ，wú zuǒ róng xú zhōu ，shǐ qǔ rǔ zhě shǐ háng ，wú yòu bà qù ，rǔ yòu bú guǒ lái 。
wú niàn rǔ cóng yú dōng, dōng yì kè yě, bù kě yǐ jiǔ tú jiǔ yuǎn zhě, mò rú xī guī, jiāng chéng jiā ér zhì rǔ.
wú niàn rǔ cóng yú dōng ，dōng yì kè yě ，bú kě yǐ jiǔ ；tú jiǔ yuǎn zhě ，mò rú xī guī ，jiāng chéng jiā ér zhì rǔ 。
wū hū! shú wèi rǔ jù qù wú ér mò hū! wú yǔ rǔ jù shào nián, yǐ wéi suī zàn xiāng bié, zhōng dāng jiǔ xiāng yǔ chù.
wū hū ！shú wèi rǔ jù qù wú ér mò hū ！wú yǔ rǔ jù shǎo nián ，yǐ wéi suī zàn xiàng bié ，zhōng dāng jiǔ xiàng yǔ chù 。
gù shě rǔ ér lǚ shí jīng shī, yǐ qiú dòu hú zhī lù.
gù shě rǔ ér lǚ shí jīng shī ，yǐ qiú dòu hú zhī lù 。
chéng zhī qí rú cǐ, suī wàn shèng zhī gōng xiāng, wú bù yǐ yī rì chuò rǔ ér jiù yě.
chéng zhī qí rú cǐ ，suī wàn chéng zhī gōng xiàng ，wú bú yǐ yī rì chuò rǔ ér jiù yě 。
qù nián, mèng dōng yě wǎng.
qù nián ，mèng dōng yě wǎng 。
wú shū yǔ rǔ yuē:" wú nián wèi sì shí, ér shì máng máng, ér fā cāng cāng, ér chǐ yá dòng yáo.
wú shū yǔ rǔ yuē ：“wú nián wèi sì shí ，ér shì máng máng ，ér fā cāng cāng ，ér chǐ yá dòng yáo 。
niàn zhū fù yǔ zhū xiōng, jiē kāng qiáng ér zǎo shì.
niàn zhū fù yǔ zhū xiōng ，jiē kāng qiáng ér zǎo shì 。
rú wú zhī shuāi zhě, qí néng jiǔ cún hū? wú bù kě qù, rǔ bù kěn lái, kǒng dàn mù sǐ, ér rǔ bào wú yá zhī qī yě!" shú wèi shǎo zhě mò ér zhǎng zhě cún, qiáng zhě yāo ér bìng zhě quán hū! wū hū! qí xìn rán xié? qí mèng xié? qí chuán zhī fēi qí zhēn xié? xìn yě, wú xiōng zhī shèng dé ér yāo qí sì hū? rǔ zhī chún míng ér bù kè méng qí zé hū? shǎo zhě qiáng zhě ér yāo mò, zhǎng zhě shuāi zhě ér cún quán hū? wèi kě yǐ wéi xìn yě.
rú wú zhī shuāi zhě ，qí néng jiǔ cún hū ？wú bú kě qù ，rǔ bú kěn lái ，kǒng dàn mù sǐ ，ér rǔ bào wú yá zhī qī yě ！”shú wèi shǎo zhě mò ér zhǎng zhě cún ，qiáng zhě yāo ér bìng zhě quán hū ！wū hū ！qí xìn rán xié ？qí mèng xié ？qí chuán zhī fēi qí zhēn xié ？xìn yě ，wú xiōng zhī shèng dé ér yāo qí sì hū ？rǔ zhī chún míng ér bú kè méng qí zé hū ？shǎo zhě 、qiáng zhě ér yāo mò ，zhǎng zhě 、shuāi zhě ér cún quán hū ？wèi kě yǐ wéi xìn yě 。
mèng yě, chuán zhī fēi qí zhēn yě, dōng yě zhī shū, gěng lán zhī bào, hé wéi ér zài wú cè yě? wū hū! qí xìn rán yǐ! wú xiōng zhī shèng dé ér yāo qí sì yǐ! rǔ zhī chún míng yí yè qí jiā zhě, bù kè méng qí zé yǐ! suǒ wèi tiān zhě chéng nán cè, ér shén zhě chéng nán míng yǐ! suǒ wèi lǐ zhě bù kě tuī, ér shòu zhě bù kě zhī yǐ! suī rán, wú zì jīn nián lái, cāng cāng zhě huò huà ér wèi bái yǐ, dòng yáo zhě huò tuō ér luò yǐ.
mèng yě ，chuán zhī fēi qí zhēn yě ，dōng yě zhī shū ，gěng lán zhī bào ，hé wéi ér zài wú cè yě ？wū hū ！qí xìn rán yǐ ！wú xiōng zhī shèng dé ér yāo qí sì yǐ ！rǔ zhī chún míng yí yè qí jiā zhě ，bú kè méng qí zé yǐ ！suǒ wèi tiān zhě chéng nán cè ，ér shén zhě chéng nán míng yǐ ！suǒ wèi lǐ zhě bú kě tuī ，ér shòu zhě bú kě zhī yǐ ！suī rán ，wú zì jīn nián lái ，cāng cāng zhě huò huà ér wéi bái yǐ ，dòng yáo zhě huò tuō ér luò yǐ 。
máo xuè rì yì shuāi, zhì qì rì yì wēi, jǐ hé bù cóng rǔ ér sǐ yě.
máo xuè rì yì shuāi ，zhì qì rì yì wēi ，jǐ hé bú cóng rǔ ér sǐ yě 。
sǐ ér yǒu zhī, qí jǐ hé lí qí wú zhī, bēi bù jǐ shí, ér bù bēi zhě wú qióng qī yǐ.
sǐ ér yǒu zhī ，qí jǐ hé lí ；qí wú zhī ，bēi bú jǐ shí ，ér bú bēi zhě wú qióng qī yǐ 。
rǔ zhī zǐ shǐ shí suì, wú zhī zǐ shǐ wǔ suì.
rǔ zhī zǐ shǐ shí suì ，wú zhī zǐ shǐ wǔ suì 。
shǎo ér qiáng zhě bù kě bǎo, rú cǐ hái tí zhě, yòu kě jì qí chéng lì xié? wū hū āi zāi! wū hū āi zāi! rǔ qù nián shū yún:" bǐ dé ruǎn jiǎo bìng, wǎng wǎng ér jù.
shǎo ér qiáng zhě bú kě bǎo ，rú cǐ hái tí zhě ，yòu kě jì qí chéng lì xié ?wū hū āi zāi ！wū hū āi zāi ！rǔ qù nián shū yún ：“bǐ dé ruǎn jiǎo bìng ，wǎng wǎng ér jù 。
" wú yuē:" shì jí yě, jiāng nán zhī rén, cháng cháng yǒu zhī.
”wú yuē ：“shì jí yě ，jiāng nán zhī rén ，cháng cháng yǒu zhī 。
" wèi shǐ yǐ wéi yōu yě.
”wèi shǐ yǐ wéi yōu yě 。
wū hū! qí jìng yǐ cǐ ér yǔn qí shēng hū? yì bié yǒu jí ér zhì sī jí hū? rǔ zhī shū, liù yuè shí qī rì yě.
wū hū ！ qí jìng yǐ cǐ ér yǔn qí shēng hū ？yì bié yǒu jí ér zhì sī jí hū ？rǔ zhī shū ，liù yuè shí qī rì yě 。
dōng yě yún, rǔ mò yǐ liù yuè èr rì gěng lán zhī bào wú yuè rì.
dōng yě yún ，rǔ mò yǐ liù yuè èr rì ；gěng lán zhī bào wú yuè rì 。
gài dōng yě zhī shǐ zhě, bù zhī wèn jiā rén yǐ yuè rì rú gěng lán zhī bào, bù zhī dāng yán yuè rì.
gài dōng yě zhī shǐ zhě ，bú zhī wèn jiā rén yǐ yuè rì ；rú gěng lán zhī bào ，bú zhī dāng yán yuè rì 。
dōng yě yǔ wú shū, nǎi wèn shǐ zhě, shǐ zhě wàng chēng yǐ yīng zhī hū.
dōng yě yǔ wú shū ，nǎi wèn shǐ zhě ，shǐ zhě wàng chēng yǐ yīng zhī hū 。
qí rán hū? qí bù rán hū? jīn wú shǐ jiàn zhōng jì rǔ, diào rǔ zhī gū yǔ rǔ zhī rǔ mǔ.
qí rán hū ？qí bú rán hū ？jīn wú shǐ jiàn zhōng jì rǔ ，diào rǔ zhī gū yǔ rǔ zhī rǔ mǔ 。
bǐ yǒu shí, kě shǒu yǐ dài zhōng sàng, zé dài zhōng sàng ér qǔ yǐ lái rú bù néng shǒu yǐ zhōng sàng, zé suì qǔ yǐ lái.
bǐ yǒu shí ，kě shǒu yǐ dài zhōng sàng ，zé dài zhōng sàng ér qǔ yǐ lái ；rú bú néng shǒu yǐ zhōng sàng ，zé suí qǔ yǐ lái 。
qí yú nú bì, bìng lìng shǒu rǔ sàng.
qí yú nú bì ，bìng lìng shǒu rǔ sàng 。
wú lì néng gǎi zàng, zhōng zàng rǔ yú xiān rén zhī zhào, rán hòu wéi qí suǒ yuàn.
wú lì néng gǎi zàng ，zhōng zàng rǔ yú xiān rén zhī zhào ，rán hòu wéi qí suǒ yuàn 。
wū hū! rǔ bìng wú bù zhī shí, rǔ mò wú bù zhī rì, shēng bù néng xiāng yǎng yǐ gòng jū, mò bù néng fǔ rǔ yǐ jǐn āi, liǎn bù píng qí guān, biǎn bù lín qí xué.
wū hū ！rǔ bìng wú bú zhī shí ，rǔ mò wú bú zhī rì ，shēng bú néng xiàng yǎng yǐ gòng jū ，mò bú néng fǔ rǔ yǐ jìn āi ，liǎn bú píng qí guān ，biǎn bú lín qí xué 。
wú xíng fù shén míng, ér shǐ rǔ yāo bù xiào bù cí, ér bù néng yǔ rǔ xiāng yǎng yǐ shēng, xiāng shǒu yǐ sǐ.
wú háng fù shén míng ，ér shǐ rǔ yāo ；bú xiào bú cí ，ér bú néng yǔ rǔ xiàng yǎng yǐ shēng ，xiàng shǒu yǐ sǐ 。
yī zài tiān zhī yá, yī zài dì zhī jiǎo, shēng ér yǐng bù yǔ wú xíng xiāng yī, sǐ ér hún bù yǔ wú mèng xiāng jiē.
yī zài tiān zhī yá ，yī zài dì zhī jiǎo ，shēng ér yǐng bú yǔ wú xíng xiàng yī ，sǐ ér hún bú yǔ wú mèng xiàng jiē 。
wú shí wèi zhī, qí yòu hé yóu! bǐ cāng zhě tiān, hé qí yǒu jí! zì jīn yǐ wǎng, wú qí wú yì yú rén shì yǐ! dāng qiú shù qǐng zhī tián yú yī yǐng zhī shàng, yǐ dài yú nián, jiào wú zi yǔ rǔ zi, xìng qí chéng zhǎng wú nǚ yǔ rǔ nǚ, dài qí jià, rú cǐ ér yǐ.
wú shí wéi zhī ，qí yòu hé yóu ！bǐ cāng zhě tiān ，hé qí yǒu jí ！zì jīn yǐ wǎng ，wú qí wú yì yú rén shì yǐ ！dāng qiú shù qǐng zhī tián yú yī yǐng zhī shàng ，yǐ dài yú nián ，jiāo wú zǐ yǔ rǔ zǐ ，xìng qí chéng ；zhǎng wú nǚ yǔ rǔ nǚ ，dài qí jià ，rú cǐ ér yǐ 。
wū hū, yán yǒu qióng ér qíng bù kě zhōng, rǔ qí zhī yě xié? qí bù zhī yě xié? wū hū āi zāi! shàng xiǎng!
wū hū ，yán yǒu qióng ér qíng bú kě zhōng ，rǔ qí zhī yě xié ？qí bú zhī yě xié ？wū hū āi zāi ！shàng xiǎng ！

※提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译

相关赏析

作者介绍

韩愈 韩愈（768─824），字退之，河内河阳（今河南孟县）人。祖藉昌黎（今河北通县），每自称昌黎韩愈，所以世称韩昌黎。唐德宗贞元八年（792）进士，贞元末，任监察御史，因上书言事，得罪当权者，被贬为阳山（今广东阳山县）令。宪宗时，他随宰相裴度平定淮西之乱，升任刑部侍郎，因上疏反对迎佛骨，被贬为潮州（今广东潮州）刺史。穆宗时，官至吏部侍郎。韩愈和柳宗元同是古文运动的倡导者，其散文被列为「唐宋八大家」之首。他主张继承先秦两汉散文的传统，反对六朝以来讲究声律、对仗而忽视内容的骈体文，提倡散体，他主张文学的语言要「词必己出」，「唯陈言之务去」，对散文的发展起了一定的积极作用。其文各体兼长，遒劲有力，条理畅达，语言精炼，为司马迁以后文学史上杰出的散文家之一。韩愈的诗歌也有特点，气势壮阔，笔力雄健，力求新奇，自成一家。他开了「以文为诗」的风气，对后来的宋诗影响很大。但有些诗流于险怪，是其缺点，对宋诗影响颇大。有《昌黎先生集》。

韩愈的诗词

《送董邵南游河北序》送董邵南游河北序韩愈原文、翻译、赏析和诗意

《杂说一·龙说》杂说一·龙说韩愈原文、翻译、赏析和诗意

与陈给事书

争臣论

后廿九日复上宰相书

《示儿》示儿韩愈原文、翻译、赏析和诗意

《原毁》原毁韩愈原文、翻译、赏析和诗意

送李愿归盘谷序

调张籍

送区册序

唐代诗词推荐

元日有题

落帆后赋得二绝

铜仪

送人游武陵湘中

府试老人星见

洛州语

夏日梅雨中寄睦公

咏史诗。五湖

乱中寄友人

行次荥阳却寄诸弟

《祭十二郎文》韩愈原文、翻译、赏析和诗意(祭十二郎文 韩愈)原文,《祭十二郎文》韩愈原文、翻译、赏析和诗意(祭十二郎文 韩愈)翻译,《祭十二郎文》韩愈原文、翻译、赏析和诗意(祭十二郎文 韩愈)赏析,《祭十二郎文》韩愈原文、翻译、赏析和诗意(祭十二郎文 韩愈)阅读答案,出自韩愈的作品