《咏怀古迹五首·其五》咏怀古迹五首·其五杜甫原文、翻译、赏析和诗意

作者:杜甫 朝代:唐代
《咏怀古迹五首·其五》咏怀古迹五首·其五杜甫原文、翻译、赏析和诗意原文

《咏怀古迹五首·其五》 杜甫

诸葛大名垂宇宙,宗臣遗像肃清高。
三分割据纡筹策,万古云霄一羽毛。
伯仲之间见伊吕,指挥若定失萧曹。
运移汉祚终难复,志决身歼军务劳。

作者简介(杜甫)

杜甫头像

杜甫(712-770),字子美,自号少陵野老,世称“杜工部”、“杜少陵”等,汉族,河南府巩县(今河南省巩义市)人,唐代伟大的现实主义诗人,杜甫被世人尊为“诗圣”,其诗被称为“诗史”。杜甫与李白合称“李杜”,为了跟另外两位诗人李商隐与杜牧即“小李杜”区别开来,杜甫与李白又合称“大李杜”。他忧国忧民,人格高尚,他的约1400余首诗被保留了下来,诗艺精湛,在中国古典诗歌中备受推崇,影响深远。759-766年间曾居成都,后世有杜甫草堂纪念。

咏怀古迹五首·其五翻译及注释

翻译
诸葛亮的大名永远留在天地间,他的遗像清高让人肃然起敬。
为了三分天下周密地筹划策略,万代好像鸾凤高翔,独步青云。
伊尹、吕尚难分伯仲,不相上下,指挥军队作战镇定从容,让萧何曹参都为之失色。
汉朝帝位转移是因为运气,诸葛亮也难以复兴,但他意志坚决,因军务繁忙而鞠躬尽瘁。

注释
⑴宗臣:后人崇拜的大臣。
⑵羽毛:指鸾凤。
⑶身歼:身灭。

咏怀古迹五首·其五鉴赏

  “诸葛大名垂宇宙”,上下四方为宇,古往今来为宙,“垂于宙”,将时间空间共说,给读者以“名满寰宇,万世不朽”的具体形象之感。首句如异峰突起,笔力雄放。次句“宗臣遗像肃清高”,进入祠堂,诗人瞻望诸葛遗像,不由肃然起敬,遥想一代宗臣,高风亮节,更添敬慕之情。“宗臣”二字,总领全诗。

  接下去进一步具体写诸葛亮的才能、功绩。从艺术构思讲,它紧承首联的进庙、瞻像,诗人看了各种文物后,自然地对其丰功伟绩作出高度的评价:“三分割据纡筹策,万古云霄一羽毛。”纡,屈的意思。纡策而成三国鼎立之势,好比鸾凤高翔,独步青云,奇功伟业,历代敬仰。然而诗人用词精微,一个“纡”字,突出诸葛亮委屈地处在偏僻的地方,经世怀抱只能算“百施其一”而已,三分功业,也只不过是“雄凤一羽”罢了。“万古云霄”句形象有力,议论达情,情托于形,是议论中高于其他诗人之处。

  诗人联想起诸葛亮超人的才智和胆略,如同见到了他那羽扇纶巾、一扫千军万马的潇洒风度。感情所至,诗人不由呼出“伯仲之间见伊吕,指挥若定失萧曹”的赞语。伊尹是商代开国君主汤的大臣,吕尚辅佐周文王、武王灭商有功,萧何和曹参,都是汉高祖刘邦的谋臣,汉初的名相,诗人盛赞诸葛亮的人品与伊尹、吕尚不相上下,而胸有成竹,从容镇定的指挥才能却使萧何、曹参为之黯然失色。这一方面是表现了对武侯的极度崇尚之情,同时也表现了作者不以事业成败持评的高人之见。刘克庄说:“卧龙没已千载,而有志世道者,皆以三代之佐许之。此诗侪之伊吕伯仲间,而以萧曹为不足道,此论皆自子美发之。”黄生说:这一评论,“区区以成败持评者,皆可废矣。”读者可见诗人这一论断的深远影响。

  最后,“运移汉祚终难复,志决身歼军务劳。”诗人抱恨汉朝“气数”已终,长叹尽管有武侯这样稀世杰出的人物,下决心恢复汉朝大业,但竟未成功,反而因军务繁忙,积劳成疾而死于征途。这既是对诸葛亮“鞠躬尽瘁,死而后已”高尚品节的赞歌,也是对英雄未遂平生志的深切叹惋。

  这首诗,由于诗人以自身肝胆情志吊古,所以能涤肠荡心,浩气炽情动人肺腑,成为咏古名篇。诗中除了“遗像”是咏古迹外,其余均是议论,不仅议论高妙,而且写得极有情韵。三分霸业,在后人看来已是赫赫功绩了,而对诸葛亮来说,轻若一羽:“萧曹”尚不足道,那区区“三分”就更不值得挂齿。诗句写得这样曲折跌宕,处处都是抬高了诸葛亮。这首诗通篇议论但不空泛,句句含情,层层蓄势,到诗的尾联达到高潮:“志决身歼军务劳。”——全诗就结束于这里的最强音上。

《咏怀古迹五首·其五》杜甫 拼音读音参考

yǒng huái gǔ jī wǔ shǒu qí wǔ
咏怀古迹五首·其五

zhū gě dà míng chuí yǔ zhòu, zōng chén yí xiàng sù qīng gāo.
诸葛大名垂宇宙,宗臣遗像肃清高。
sān fēn gē jù yū chóu cè, wàn gǔ yún xiāo yī yǔ máo.
三分割据纡筹策,万古云霄一羽毛。
bó zhòng zhī jiān jiàn yī lǚ, zhǐ huī ruò dìng shī xiāo cáo.
伯仲之间见伊吕,指挥若定失萧曹。
yùn yí hàn zuò zhōng nán fù, zhì jué shēn jiān jūn wù láo.
运移汉祚终难复,志决身歼军务劳。

《咏怀古迹五首·其五》咏怀古迹五首·其五杜甫原文、翻译、赏析和诗意拼音解读

《yǒng huái gǔ jì wǔ shǒu ·qí wǔ 》 dù fǔ

zhū gě dà míng chuí yǔ zhòu ,zōng chén yí xiàng sù qīng gāo 。
sān fèn gē jù yū chóu cè ,wàn gǔ yún xiāo yī yǔ máo 。
bó zhòng zhī jiān jiàn yī lǚ ,zhǐ huī ruò dìng shī xiāo cáo 。
yùn yí hàn zuò zhōng nán fù ,zhì jué shēn jiān jun1 wù láo 。

zuò zhě jiǎn jiè (dù fǔ )

dù fǔ tóu xiàng

dù fǔ (712-770),zì zǐ měi ,zì hào shǎo líng yě lǎo ,shì chēng “dù gōng bù ”、“dù shǎo líng ”děng ,hàn zú ,hé nán fǔ gǒng xiàn (jīn hé nán shěng gǒng yì shì )rén ,táng dài wěi dà de xiàn shí zhǔ yì shī rén ,dù fǔ bèi shì rén zūn wéi “shī shèng ”,qí shī bèi chēng wéi “shī shǐ ”。dù fǔ yǔ lǐ bái hé chēng “lǐ dù ”,wéi le gēn lìng wài liǎng wèi shī rén lǐ shāng yǐn yǔ dù mù jí “xiǎo lǐ dù ”qū bié kāi lái ,dù fǔ yǔ lǐ bái yòu hé chēng “dà lǐ dù ”。tā yōu guó yōu mín ,rén gé gāo shàng ,tā de yuē 1400yú shǒu shī bèi bǎo liú le xià lái ,shī yì jīng zhàn ,zài zhōng guó gǔ diǎn shī gē zhōng bèi shòu tuī chóng ,yǐng xiǎng shēn yuǎn 。759-766nián jiān céng jū chéng dōu ,hòu shì yǒu dù fǔ cǎo táng jì niàn 。

yǒng huái gǔ jì wǔ shǒu ·qí wǔ fān yì jí zhù shì

fān yì
zhū gě liàng de dà míng yǒng yuǎn liú zài tiān dì jiān ,tā de yí xiàng qīng gāo ràng rén sù rán qǐ jìng 。
wéi le sān fèn tiān xià zhōu mì dì chóu huá cè luè ,wàn dài hǎo xiàng luán fèng gāo xiáng ,dú bù qīng yún 。
yī yǐn 、lǚ shàng nán fèn bó zhòng ,bú xiàng shàng xià ,zhǐ huī jun1 duì zuò zhàn zhèn dìng cóng róng ,ràng xiāo hé cáo cān dōu wéi zhī shī sè 。
hàn cháo dì wèi zhuǎn yí shì yīn wéi yùn qì ,zhū gě liàng yě nán yǐ fù xìng ,dàn tā yì zhì jiān jué ,yīn jun1 wù fán máng ér jū gōng jìn cuì 。

zhù shì
⑴zōng chén :hòu rén chóng bài de dà chén 。
⑵yǔ máo :zhǐ luán fèng 。
⑶shēn jiān :shēn miè 。

yǒng huái gǔ jì wǔ shǒu ·qí wǔ jiàn shǎng

  “zhū gě dà míng chuí yǔ zhòu ”,shàng xià sì fāng wéi yǔ ,gǔ wǎng jīn lái wéi zhòu ,“chuí yú zhòu ”,jiāng shí jiān kōng jiān gòng shuō ,gěi dú zhě yǐ “míng mǎn huán yǔ ,wàn shì bú xiǔ ”de jù tǐ xíng xiàng zhī gǎn 。shǒu jù rú yì fēng tū qǐ ,bǐ lì xióng fàng 。cì jù “zōng chén yí xiàng sù qīng gāo ”,jìn rù cí táng ,shī rén zhān wàng zhū gě yí xiàng ,bú yóu sù rán qǐ jìng ,yáo xiǎng yī dài zōng chén ,gāo fēng liàng jiē ,gèng tiān jìng mù zhī qíng 。“zōng chén ”èr zì ,zǒng lǐng quán shī 。

  jiē xià qù jìn yī bù jù tǐ xiě zhū gě liàng de cái néng 、gōng jì 。cóng yì shù gòu sī jiǎng ,tā jǐn chéng shǒu lián de jìn miào 、zhān xiàng ,shī rén kàn le gè zhǒng wén wù hòu ,zì rán dì duì qí fēng gōng wěi jì zuò chū gāo dù de píng jià :“sān fèn gē jù yū chóu cè ,wàn gǔ yún xiāo yī yǔ máo 。”yū ,qū de yì sī 。yū cè ér chéng sān guó dǐng lì zhī shì ,hǎo bǐ luán fèng gāo xiáng ,dú bù qīng yún ,qí gōng wěi yè ,lì dài jìng yǎng 。rán ér shī rén yòng cí jīng wēi ,yī gè “yū ”zì ,tū chū zhū gě liàng wěi qū dì chù zài piān pì de dì fāng ,jīng shì huái bào zhī néng suàn “bǎi shī qí yī ”ér yǐ ,sān fèn gōng yè ,yě zhī bú guò shì “xióng fèng yī yǔ ”bà le 。“wàn gǔ yún xiāo ”jù xíng xiàng yǒu lì ,yì lùn dá qíng ,qíng tuō yú xíng ,shì yì lùn zhōng gāo yú qí tā shī rén zhī chù 。

  shī rén lián xiǎng qǐ zhū gě liàng chāo rén de cái zhì hé dǎn luè ,rú tóng jiàn dào le tā nà yǔ shàn lún jīn 、yī sǎo qiān jun1 wàn mǎ de xiāo sǎ fēng dù 。gǎn qíng suǒ zhì ,shī rén bú yóu hū chū “bó zhòng zhī jiān jiàn yī lǚ ,zhǐ huī ruò dìng shī xiāo cáo ”de zàn yǔ 。yī yǐn shì shāng dài kāi guó jun1 zhǔ tāng de dà chén ,lǚ shàng fǔ zuǒ zhōu wén wáng 、wǔ wáng miè shāng yǒu gōng ,xiāo hé hé cáo cān ,dōu shì hàn gāo zǔ liú bāng de móu chén ,hàn chū de míng xiàng ,shī rén shèng zàn zhū gě liàng de rén pǐn yǔ yī yǐn 、lǚ shàng bú xiàng shàng xià ,ér xiōng yǒu chéng zhú ,cóng róng zhèn dìng de zhǐ huī cái néng què shǐ xiāo hé 、cáo cān wéi zhī àn rán shī sè 。zhè yī fāng miàn shì biǎo xiàn le duì wǔ hóu de jí dù chóng shàng zhī qíng ,tóng shí yě biǎo xiàn le zuò zhě bú yǐ shì yè chéng bài chí píng de gāo rén zhī jiàn 。liú kè zhuāng shuō :“wò lóng méi yǐ qiān zǎi ,ér yǒu zhì shì dào zhě ,jiē yǐ sān dài zhī zuǒ xǔ zhī 。cǐ shī chái zhī yī lǚ bó zhòng jiān ,ér yǐ xiāo cáo wéi bú zú dào ,cǐ lùn jiē zì zǐ měi fā zhī 。”huáng shēng shuō :zhè yī píng lùn ,“qū qū yǐ chéng bài chí píng zhě ,jiē kě fèi yǐ 。”dú zhě kě jiàn shī rén zhè yī lùn duàn de shēn yuǎn yǐng xiǎng 。

  zuì hòu ,“yùn yí hàn zuò zhōng nán fù ,zhì jué shēn jiān jun1 wù láo 。”shī rén bào hèn hàn cháo “qì shù ”yǐ zhōng ,zhǎng tàn jìn guǎn yǒu wǔ hóu zhè yàng xī shì jié chū de rén wù ,xià jué xīn huī fù hàn cháo dà yè ,dàn jìng wèi chéng gōng ,fǎn ér yīn jun1 wù fán máng ,jī láo chéng jí ér sǐ yú zhēng tú 。zhè jì shì duì zhū gě liàng “jū gōng jìn cuì ,sǐ ér hòu yǐ ”gāo shàng pǐn jiē de zàn gē ,yě shì duì yīng xióng wèi suí píng shēng zhì de shēn qiē tàn wǎn 。

  zhè shǒu shī ,yóu yú shī rén yǐ zì shēn gān dǎn qíng zhì diào gǔ ,suǒ yǐ néng dí cháng dàng xīn ,hào qì chì qíng dòng rén fèi fǔ ,chéng wéi yǒng gǔ míng piān 。shī zhōng chú le “yí xiàng ”shì yǒng gǔ jì wài ,qí yú jun1 shì yì lùn ,bú jǐn yì lùn gāo miào ,ér qiě xiě dé jí yǒu qíng yùn 。sān fèn bà yè ,zài hòu rén kàn lái yǐ shì hè hè gōng jì le ,ér duì zhū gě liàng lái shuō ,qīng ruò yī yǔ :“xiāo cáo ”shàng bú zú dào ,nà qū qū “sān fèn ”jiù gèng bú zhí dé guà chǐ 。shī jù xiě dé zhè yàng qǔ shé diē dàng ,chù chù dōu shì tái gāo le zhū gě liàng 。zhè shǒu shī tōng piān yì lùn dàn bú kōng fàn ,jù jù hán qíng ,céng céng xù shì ,dào shī de wěi lián dá dào gāo cháo :“zhì jué shēn jiān jun1 wù láo 。”——quán shī jiù jié shù yú zhè lǐ de zuì qiáng yīn shàng 。

《yǒng huái gǔ jì wǔ shǒu ·qí wǔ 》dù fǔ pīn yīn dú yīn cān kǎo

yǒng huái gǔ jī wǔ shǒu qí wǔ
yǒng huái gǔ jì wǔ shǒu ·qí wǔ

zhū gě dà míng chuí yǔ zhòu, zōng chén yí xiàng sù qīng gāo.
zhū gě dà míng chuí yǔ zhòu ,zōng chén yí xiàng sù qīng gāo 。
sān fēn gē jù yū chóu cè, wàn gǔ yún xiāo yī yǔ máo.
sān fèn gē jù yū chóu cè ,wàn gǔ yún xiāo yī yǔ máo 。
bó zhòng zhī jiān jiàn yī lǚ, zhǐ huī ruò dìng shī xiāo cáo.
bó zhòng zhī jiān jiàn yī lǚ ,zhǐ huī ruò dìng shī xiāo cáo 。
yùn yí hàn zuò zhōng nán fù, zhì jué shēn jiān jūn wù láo.
yùn yí hàn zuò zhōng nán fù ,zhì jué shēn jiān jun1 wù láo 。


※提示:拼音为程序生成,因此多音字的拼音可能不准确。

相关翻译

相关赏析

作者介绍

杜甫 杜甫 杜甫(712-770),字子美,祖籍河南巩县。祖父杜审言是唐初著名诗人。青年时期,他曾游历过今江苏、浙江、河北、山东一带,并两次会见李白,两人结下深厚的友谊。唐玄宗天宝五年(746),杜甫来到长安,第二年他参加了由唐玄宗下诏的应试,由于奸臣李林甫从中作梗,全体应试者无一人录取。从此进取无门,生活贫困。直到天宝十四年(755),才得到「右卫率府胄曹参军」一职,负责看管兵甲仓库。同年,安史之乱爆发,此时杜甫正在奉先(今陕西蒲城)探家。第二年他把家属安顿在鄜州羌村(今陕西富县境),只身投奔在灵武(今甘肃省)即位的肃宗。途中被叛军所俘,押到沦陷后的长安,这期间他亲眼目睹了叛军杀戮洗劫的暴行和百姓的苦难。直到至德二年(757)四月,他才冒险逃到肃宗临时驻地凤翔(今陕西省凤翔县),授官左拾遗。不久因疏救房琯,被贬为华州司功参军。自此他对现实政治十分失望,抛弃官职,举家西行,几经辗转,最后到了成都,在严武等人的帮助下,在城西浣花溪畔,建成了一座草堂,世称「杜甫草堂」。后被严武荐为节度参谋、检校工部员外郎。严武死后,他离开了成都,全家寄居夔州(今四川奉节县)。两年后,离夔州到江陵、衡阳一带辗转流离。唐太宗大历五年(770),诗人病死在湘江的一只小船中。他的诗在艺术上以丰富多采著称,时而雄浑奔放,时而沉郁悲凉,或辞藻瑰丽,或平易质朴。他擅长律诗,又是新乐府诗体的开创者。他的诗声律和谐,选字精炼,「为人性癖耽佳句,语不惊人死不休」,正是他严谨创作态度的真实写照。在我国文学史上有「诗圣」之称。他的诗留存至今的有一千四百余首。有《杜少陵集》。

杜甫的诗词

  • 又呈吴郎
  • 贫交行
  • 望岳(岱宗夫如何)
  • 《冬至》冬至杜甫原文、翻译、赏析和诗意
  • 《画鹰》画鹰杜甫原文、翻译、赏析和诗意
  • 秦州杂诗(其七
  • 绝句(江碧鸟逾白)
  • 江村(清江一曲抱村流)
  • 《江南逢李龟年》江南逢李龟年杜甫原文、翻译、赏析和诗意
  • 《丽人行》丽人行杜甫原文、翻译、赏析和诗意
  • 唐代诗词推荐

  • 逢友人边游回(一作马戴诗)
  • 《杂说四·马说》杂说四·马说韩愈原文、翻译、赏析和诗意
  • 宋。谢朏
  • 岐阳逢曲阳故人话旧
  • 题袁州谢秀才所居
  • 妙喜寺高房期灵澈上人不至,重招之一首
  • 《题长安壁主人》题长安壁主人张谓原文、翻译、赏析和诗意
  • 和王季文题九华山
  • 广州试越台怀古
  • 净兴寺杜鹃一枝繁艳无比
  • 《咏怀古迹五首·其五》咏怀古迹五首·其五杜甫原文、翻译、赏析和诗意原文,《咏怀古迹五首·其五》咏怀古迹五首·其五杜甫原文、翻译、赏析和诗意翻译,《咏怀古迹五首·其五》咏怀古迹五首·其五杜甫原文、翻译、赏析和诗意赏析,《咏怀古迹五首·其五》咏怀古迹五首·其五杜甫原文、翻译、赏析和诗意阅读答案,出自杜甫的作品

    诗词类别

    杜甫的诗词

    古文典籍

    热门名句

    热门成语