《眼儿媚中元夜有感》原文及翻译赏析

作者：纳兰容若 朝代：清朝

《眼儿媚中元夜有感》原文及翻译赏析原文：

注释

①中元：指农历七月十五日。旧俗民间于此日有祭祀亡故亲人的活动，是日于水上放荷灯，以奠亡灵。道观作斋醮，僧寺作盂兰盆会，唐韩鄂《岁华纪丽·中元》：“道门宝盖，献在中元。释氏兰盆，盛于此日。”

②手写二句：谓亲手写佛经，为的是乞求与亡故的爱妻再结来生。香台，佛殿之别称，即烧香之台。《维摩诘经》：“有国名众香，悉以香作亭台楼榭。”　金字经，佛经。《南史·何敬容传》：“大同元年三月，武帝幸同泰寺，讲金字三惠经。”唐元稹《清都夜境》：“闲开蕊珠殿，暗阅金字经。”

③莲花三句：莲花漏，古代一种计时器;。唐李肇《唐国史补》：“初，惠远以山中不知更漏，乃取铜叶制器，状如莲花，置盆水之上，底孔漏水，半之则沉。每昼夜十二沉，为行道之节，虽冬夏短长，云阴月黑，亦无差也。”　杨枝，杨柳之枝条。又，指佛语“扬枝水”，即喻指能使万物复苏的甘露。《晋书·佛图澄传》谓：石勒“爱子斌暴病死，……乃告澄。澄取杨枝沾水，洒而咒之，就执斌手曰：‘可起矣！’因此遂苏。”　鉴，审察、辨明。此三句意谓想默数着漏滴、露滴来表明我的心意是否真诚。

④欲知二句：意谓想要知道我供奉神明，又伤心至极的心情，惟有这秋日里的荷灯可以证明了。　凭诉，即凭说，辨明之证据。秋擎，指所放之荷灯。

赏析/鉴赏

“手写香台金字经”，香台，就是佛殿里烧香的台子，代指佛殿。金字经，是用金泥来抄写佛经。按说佛祖不会稀罕金银珠宝，但人心如此，金泥写经和金泥漆佛像这类事情便长久以来形成了传统。有史家曾经疑惑过：史料上记载的那么多金子怎么后来都不见了？答案是：大部分都被用来抄写佛经和漆抹佛像了。一次用的金子虽然不多，但架不住蔚然成风、年深日久呀。时至近代，为亡人抄写金字经的传统还在，还不是只抄一遍，要多多抄写的。迷信不迷信的另说，这毕竟是人的心意所在，精诚所至。

接下来的“莲花漏转，杨枝露滴”，也都是佛教的典故。莲花漏，是一种雅致的时钟，具体的说法就很不一致了，一说惠远和尚因为山中不知更漏，所以用铜片做成莲花形的容器，底下有孔，放在水盆里，水从底孔里慢慢渗入，渗到一半的时候容器就会沉下去。一昼夜会沉十二次，是为十二个时辰。杨枝，就是杨柳枝，我们最熟悉的佛教当中的杨柳枝应该就是观音菩萨手持净瓶，瓶中插着的那一枝杨柳枝了。观音菩萨有时会把杨柳枝从净瓶里取出来，滴上几滴瓶中的甘露，马上就可以起死回生。——这样的事在正史里都有记载，《晋书》里说石勒的爱子石斌暴病而死，石勒请来高僧佛图澄，佛图澄用杨柳枝蘸了些水，洒在石斌身上，又念了一段咒语，然后便一拉石斌的手，说：“起来吧。”死去的石斌果然就起来了。

纳兰容若（纳兰性德）用这两则佛门典故，语带双关，既点明自己此刻身在佛殿，一心向佛，也是在向佛祖袒露自己的心意。“莲花漏转，杨枝露滴，想鉴微诚”，想想这个画面，确是感人的一幕。

“欲知奉倩神伤极，凭诉与秋擎”，下片开始，语意转折。奉倩，即荀奉倩，也就是“不辞冰雪为卿热”那个典故的主人公。荀奉倩和妻子的感情极笃，有一次妻子患病，身体发热，体温总是降不下来，当时正是十冬腊月，荀奉倩情急之下，脱掉衣服，赤身跑到庭院里，让风雪冻冷自己的身体，再回来贴到妻子的身上给她降温。如是者不知多少次，但深情并没有感动上天，妻子还是死了。

荀奉倩的妻子死后，大家前去吊唁，只见荀奉倩“不哭而神伤”。这五个字真是传神的描绘，最适合为之作注的也许要算晚年的约翰·克里斯朵夫听说葛雅丽齐之死的那一幕了：葛雅丽齐的死，使所有的朋友们产生了对一向感情奔放的克里斯朵夫的强烈担心，但是，“一天晚上，在高兰德家里，克里斯朵夫在琴上弹了差不多有一个小时，他尽量地发泄，忘了客厅里都是些不相干的人。他们都不想笑他，这些惊人的即兴把大家听得惶惶然不知所措。连那般不懂其中意义的人，心里也难过极了；高兰德甚至含着眼泪……克里斯朵夫弹完了，突然转过身来，看到大家激动的情形，便耸了耸肩膀，大声笑了出来”。

葬礼上的哭，既是心里的悲伤流露，也是一种礼的仪式。忘记了仪式，超出了悲伤，这种情绪便已经到了极至，是会成为杀手的。笑的人很快就死了，神伤的人很快也死了。他们的哀恸也许难以被人们理解，但他们就是那样地哀恸着。

“凭诉与秋擎”，擎通檠，是灯柱，代指灯烛。秋擎，即秋灯，宋词有“又怕便、绿减西风，泣秋檠烛外”。“欲知奉倩神伤极，凭诉与秋擎”，这也是悲哀以至于无情的言语。

结语更是无情：“西风不管，一池萍水，几点荷灯”。荷灯，是荷花形的小灯，浮在水面，中元之夜民俗以荷灯祀鬼，这般景象现在已经罕见了。纳兰容若（纳兰性德）以西风、萍水、荷灯作结语，以“不管”二字冷冷带出，见得人之神伤无感于物，花自飘零水自流，无悲无喜，哪管旁人的哀伤呢。以冷语结悲情，愈见悲恸。

纳兰容若简介

纳兰性德（1655年-1685年），叶赫那拉氏，原名成德，避太子保成讳改名为性德，字容若，满洲正黄旗人，号楞伽山人。皇太子改名胤礽，才得以恢复。清朝著名词人，词风与李煜相似。纳兰出身显赫，父亲是康熙时期武英殿大学士纳兰明珠。纳兰性德自幼修文习武，康熙十五年（1676年）高中进士。初授三等侍卫，后晋为一等，长年被迫追随康熙左右。纳兰性德生性淡泊名利，最擅写词。他的词以“真”取胜：写情真挚浓烈，写景逼真传神。纳兰性德在清初词坛独树一帜，词风“清丽婉约，哀感顽艳，格高韵远，独具特色，直指本心。”著有《通志堂集》、《侧帽集》、《饮水词》等，康熙二十四年（1685年）亡于寒疾，年仅三十一岁。被王国维称为“以自然之眼观物，以自然之舌言情”的词人。

《眼儿媚中元夜有感》原文及翻译赏析拼音解读：

zhù shì

①zhōng yuán ：zhǐ nóng lì qī yuè shí wǔ rì 。jiù sú mín jiān yú cǐ rì yǒu jì sì wáng gù qīn rén de huó dòng ，shì rì yú shuǐ shàng fàng hé dēng ，yǐ diàn wáng líng 。dào guān zuò zhāi jiào ，sēng sì zuò yú lán pén huì ，táng hán è 《suì huá jì lì ·zhōng yuán 》：“dào mén bǎo gài ，xiàn zài zhōng yuán 。shì shì lán pén ，shèng yú cǐ rì 。”

②shǒu xiě èr jù ：wèi qīn shǒu xiě fó jīng ，wéi de shì qǐ qiú yǔ wáng gù de ài qī zài jié lái shēng 。xiāng tái ，fó diàn zhī bié chēng ，jí shāo xiāng zhī tái 。《wéi mó jié jīng 》：“yǒu guó míng zhòng xiāng ，xī yǐ xiāng zuò tíng tái lóu xiè 。”　jīn zì jīng ，fó jīng 。《nán shǐ ·hé jìng róng chuán 》：“dà tóng yuán nián sān yuè ，wǔ dì xìng tóng tài sì ，jiǎng jīn zì sān huì jīng 。”táng yuán zhěn 《qīng dōu yè jìng 》：“xián kāi ruǐ zhū diàn ，àn yuè jīn zì jīng 。”

③lián huā sān jù ：lián huā lòu ，gǔ dài yī zhǒng jì shí qì ;。táng lǐ zhào 《táng guó shǐ bǔ 》：“chū ，huì yuǎn yǐ shān zhōng bú zhī gèng lòu ，nǎi qǔ tóng yè zhì qì ，zhuàng rú lián huā ，zhì pén shuǐ zhī shàng ，dǐ kǒng lòu shuǐ ，bàn zhī zé chén 。měi zhòu yè shí èr chén ，wéi háng dào zhī jiē ，suī dōng xià duǎn zhǎng ，yún yīn yuè hēi ，yì wú chà yě 。”　yáng zhī ，yáng liǔ zhī zhī tiáo 。yòu ，zhǐ fó yǔ “yáng zhī shuǐ ”，jí yù zhǐ néng shǐ wàn wù fù sū de gān lù 。《jìn shū ·fó tú chéng chuán 》wèi ：shí lè “ài zǐ bīn bào bìng sǐ ，……nǎi gào chéng 。chéng qǔ yáng zhī zhān shuǐ ，sǎ ér zhòu zhī ，jiù zhí bīn shǒu yuē ：‘kě qǐ yǐ ！’yīn cǐ suí sū 。”　jiàn ，shěn chá 、biàn míng 。cǐ sān jù yì wèi xiǎng mò shù zhe lòu dī 、lù dī lái biǎo míng wǒ de xīn yì shì fǒu zhēn chéng 。

④yù zhī èr jù ：yì wèi xiǎng yào zhī dào wǒ gòng fèng shén míng ，yòu shāng xīn zhì jí de xīn qíng ，wéi yǒu zhè qiū rì lǐ de hé dēng kě yǐ zhèng míng le 。　píng sù ，jí píng shuō ，biàn míng zhī zhèng jù 。qiū qíng ，zhǐ suǒ fàng zhī hé dēng 。

shǎng xī /jiàn shǎng

“shǒu xiě xiāng tái jīn zì jīng ”，xiāng tái ，jiù shì fó diàn lǐ shāo xiāng de tái zǐ ，dài zhǐ fó diàn 。jīn zì jīng ，shì yòng jīn ní lái chāo xiě fó jīng 。àn shuō fó zǔ bú huì xī hǎn jīn yín zhū bǎo ，dàn rén xīn rú cǐ ，jīn ní xiě jīng hé jīn ní qī fó xiàng zhè lèi shì qíng biàn zhǎng jiǔ yǐ lái xíng chéng le chuán tǒng 。yǒu shǐ jiā céng jīng yí huò guò ：shǐ liào shàng jì zǎi de nà me duō jīn zǐ zěn me hòu lái dōu bú jiàn le ？dá àn shì ：dà bù fèn dōu bèi yòng lái chāo xiě fó jīng hé qī mò fó xiàng le 。yī cì yòng de jīn zǐ suī rán bú duō ，dàn jià bú zhù wèi rán chéng fēng 、nián shēn rì jiǔ ya 。shí zhì jìn dài ，wéi wáng rén chāo xiě jīn zì jīng de chuán tǒng hái zài ，hái bú shì zhī chāo yī biàn ，yào duō duō chāo xiě de 。mí xìn bú mí xìn de lìng shuō ，zhè bì jìng shì rén de xīn yì suǒ zài ，jīng chéng suǒ zhì 。

jiē xià lái de “lián huā lòu zhuǎn ，yáng zhī lù dī ”，yě dōu shì fó jiāo de diǎn gù 。lián huā lòu ，shì yī zhǒng yǎ zhì de shí zhōng ，jù tǐ de shuō fǎ jiù hěn bú yī zhì le ，yī shuō huì yuǎn hé shàng yīn wéi shān zhōng bú zhī gèng lòu ，suǒ yǐ yòng tóng piàn zuò chéng lián huā xíng de róng qì ，dǐ xià yǒu kǒng ，fàng zài shuǐ pén lǐ ，shuǐ cóng dǐ kǒng lǐ màn màn shèn rù ，shèn dào yī bàn de shí hòu róng qì jiù huì chén xià qù 。yī zhòu yè huì chén shí èr cì ，shì wéi shí èr gè shí chén 。yáng zhī ，jiù shì yáng liǔ zhī ，wǒ men zuì shú xī de fó jiāo dāng zhōng de yáng liǔ zhī yīng gāi jiù shì guān yīn pú sà shǒu chí jìng píng ，píng zhōng chā zhe de nà yī zhī yáng liǔ zhī le 。guān yīn pú sà yǒu shí huì bǎ yáng liǔ zhī cóng jìng píng lǐ qǔ chū lái ，dī shàng jǐ dī píng zhōng de gān lù ，mǎ shàng jiù kě yǐ qǐ sǐ huí shēng 。——zhè yàng de shì zài zhèng shǐ lǐ dōu yǒu jì zǎi ，《jìn shū 》lǐ shuō shí lè de ài zǐ shí bīn bào bìng ér sǐ ，shí lè qǐng lái gāo sēng fó tú chéng ，fó tú chéng yòng yáng liǔ zhī zhàn le xiē shuǐ ，sǎ zài shí bīn shēn shàng ，yòu niàn le yī duàn zhòu yǔ ，rán hòu biàn yī lā shí bīn de shǒu ，shuō ：“qǐ lái ba 。”sǐ qù de shí bīn guǒ rán jiù qǐ lái le 。

nà lán róng ruò （nà lán xìng dé ）yòng zhè liǎng zé fó mén diǎn gù ，yǔ dài shuāng guān ，jì diǎn míng zì jǐ cǐ kè shēn zài fó diàn ，yī xīn xiàng fó ，yě shì zài xiàng fó zǔ tǎn lù zì jǐ de xīn yì 。“lián huā lòu zhuǎn ，yáng zhī lù dī ，xiǎng jiàn wēi chéng ”，xiǎng xiǎng zhè gè huà miàn ，què shì gǎn rén de yī mù 。

“yù zhī fèng qiàn shén shāng jí ，píng sù yǔ qiū qíng ”，xià piàn kāi shǐ ，yǔ yì zhuǎn shé 。fèng qiàn ，jí xún fèng qiàn ，yě jiù shì “bú cí bīng xuě wéi qīng rè ”nà gè diǎn gù de zhǔ rén gōng 。xún fèng qiàn hé qī zǐ de gǎn qíng jí dǔ ，yǒu yī cì qī zǐ huàn bìng ，shēn tǐ fā rè ，tǐ wēn zǒng shì jiàng bú xià lái ，dāng shí zhèng shì shí dōng là yuè ，xún fèng qiàn qíng jí zhī xià ，tuō diào yī fú ，chì shēn pǎo dào tíng yuàn lǐ ，ràng fēng xuě dòng lěng zì jǐ de shēn tǐ ，zài huí lái tiē dào qī zǐ de shēn shàng gěi tā jiàng wēn 。rú shì zhě bú zhī duō shǎo cì ，dàn shēn qíng bìng méi yǒu gǎn dòng shàng tiān ，qī zǐ hái shì sǐ le 。

xún fèng qiàn de qī zǐ sǐ hòu ，dà jiā qián qù diào yàn ，zhī jiàn xún fèng qiàn “bú kū ér shén shāng ”。zhè wǔ gè zì zhēn shì chuán shén de miáo huì ，zuì shì hé wéi zhī zuò zhù de yě xǔ yào suàn wǎn nián de yuē hàn ·kè lǐ sī duǒ fū tīng shuō gě yǎ lì qí zhī sǐ de nà yī mù le ：gě yǎ lì qí de sǐ ，shǐ suǒ yǒu de péng yǒu men chǎn shēng le duì yī xiàng gǎn qíng bēn fàng de kè lǐ sī duǒ fū de qiáng liè dān xīn ，dàn shì ，“yī tiān wǎn shàng ，zài gāo lán dé jiā lǐ ，kè lǐ sī duǒ fū zài qín shàng dàn le chà bú duō yǒu yī gè xiǎo shí ，tā jìn liàng dì fā xiè ，wàng le kè tīng lǐ dōu shì xiē bú xiàng gàn de rén 。tā men dōu bú xiǎng xiào tā ，zhè xiē jīng rén de jí xìng bǎ dà jiā tīng dé huáng huáng rán bú zhī suǒ cuò 。lián nà bān bú dǒng qí zhōng yì yì de rén ，xīn lǐ yě nán guò jí le ；gāo lán dé shèn zhì hán zhe yǎn lèi ……kè lǐ sī duǒ fū dàn wán le ，tū rán zhuǎn guò shēn lái ，kàn dào dà jiā jī dòng de qíng xíng ，biàn sǒng le sǒng jiān bǎng ，dà shēng xiào le chū lái ”。

zàng lǐ shàng de kū ，jì shì xīn lǐ de bēi shāng liú lù ，yě shì yī zhǒng lǐ de yí shì 。wàng jì le yí shì ，chāo chū le bēi shāng ，zhè zhǒng qíng xù biàn yǐ jīng dào le jí zhì ，shì huì chéng wéi shā shǒu de 。xiào de rén hěn kuài jiù sǐ le ，shén shāng de rén hěn kuài yě sǐ le 。tā men de āi tòng yě xǔ nán yǐ bèi rén men lǐ jiě ，dàn tā men jiù shì nà yàng dì āi tòng zhe 。

“píng sù yǔ qiū qíng ”，qíng tōng qíng ，shì dēng zhù ，dài zhǐ dēng zhú 。qiū qíng ，jí qiū dēng ，sòng cí yǒu “yòu pà biàn 、lǜ jiǎn xī fēng ，qì qiū qíng zhú wài ”。“yù zhī fèng qiàn shén shāng jí ，píng sù yǔ qiū qíng ”，zhè yě shì bēi āi yǐ zhì yú wú qíng de yán yǔ 。

jié yǔ gèng shì wú qíng ：“xī fēng bú guǎn ，yī chí píng shuǐ ，jǐ diǎn hé dēng ”。hé dēng ，shì hé huā xíng de xiǎo dēng ，fú zài shuǐ miàn ，zhōng yuán zhī yè mín sú yǐ hé dēng sì guǐ ，zhè bān jǐng xiàng xiàn zài yǐ jīng hǎn jiàn le 。nà lán róng ruò （nà lán xìng dé ）yǐ xī fēng 、píng shuǐ 、hé dēng zuò jié yǔ ，yǐ “bú guǎn ”èr zì lěng lěng dài chū ，jiàn dé rén zhī shén shāng wú gǎn yú wù ，huā zì piāo líng shuǐ zì liú ，wú bēi wú xǐ ，nǎ guǎn páng rén de āi shāng ne 。yǐ lěng yǔ jié bēi qíng ，yù jiàn bēi tòng 。

nà lán róng ruò jiǎn jiè

nà lán róng ruò de shī cí qǔ dài biǎo zuò

nà lán xìng dé （1655nián -1685nián ），yè hè nà lā shì ，yuán míng chéng dé ，bì tài zǐ bǎo chéng huì gǎi míng wéi xìng dé ，zì róng ruò ，mǎn zhōu zhèng huáng qí rén ，hào léng gā shān rén 。huáng tài zǐ gǎi míng yìn réng ，cái dé yǐ huī fù 。qīng cháo zhe míng cí rén ，cí fēng yǔ lǐ yù xiàng sì 。nà lán chū shēn xiǎn hè ，fù qīn shì kāng xī shí qī wǔ yīng diàn dà xué shì nà lán míng zhū 。nà lán xìng dé zì yòu xiū wén xí wǔ ，kāng xī shí wǔ nián （1676nián ）gāo zhōng jìn shì 。chū shòu sān děng shì wèi ，hòu jìn wéi yī děng ，zhǎng nián bèi pò zhuī suí kāng xī zuǒ yòu 。nà lán xìng dé shēng xìng dàn bó míng lì ，zuì shàn xiě cí 。tā de cí yǐ “zhēn ”qǔ shèng ：xiě qíng zhēn zhì nóng liè ，xiě jǐng bī zhēn chuán shén 。nà lán xìng dé zài qīng chū cí tán dú shù yī zhì ，cí fēng “qīng lì wǎn yuē ，āi gǎn wán yàn ，gé gāo yùn yuǎn ，dú jù tè sè ，zhí zhǐ běn xīn 。”zhe yǒu 《tōng zhì táng jí 》、《cè mào jí 》、《yǐn shuǐ cí 》děng ，kāng xī èr shí sì nián （1685nián ）wáng yú hán jí ，nián jǐn sān shí yī suì 。bèi wáng guó wéi chēng wéi “yǐ zì rán zhī yǎn guān wù ，yǐ zì rán zhī shé yán qíng ”de cí rén 。
※提示：拼音为程序生成，因此多音字的拼音可能不准确。